Sonuncu Fateh indd
Yüklə 12,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
28 S O N U N C U FAT E H BИRИNCИ KИTAB “Sяrkяrdяnin sarayы – atыnыn yяhяridir” Nadir Шah Яfшar 30 S O N U N C U FAT E H PROLOQ ecənin bir aləmində – süd kimi ay işığında sükuta qərq olmuş çöllü-biyabanda əvvəlcə at kişnərtisi, sonra da araba təkərlərinin cırıltısı eşidildi. Ətəyində seyrək ağaclar görünən təpənin başında bayquş aram-aram ulamağa başla- dı. Nadir şahın keşiyini çəkən mühafizəçilərdən biri yaşlı, digəri cavan iki qızılbaş döyüşçüsü yaxınlıqda bir ins-cins görünməsə də, hər ehtimala qarşı, gözətçi məntəqəsindən üzüaşağı endilər, əllərində tutduqları məşəlin gur işığında ətrafı ələk-vələk etdilər. Təpənin ətəyinə çatanda, yaşlı döyüşçü yerə uza nıb, qulaqlarını yay günəşinin həniri hələ də çə- kilməmiş torpağın sinəsinə söykədi. Sonra nəsə du- yubmuş kimi tez ayağa qalxıb, cavan döyüşçüyə de di:
31 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R – Təpənin başına qalxaq!.. Təpənin o üzündə at ayaqlarının tappıltısı, araba təkərlərinin cırıltısı get-gedə uzaqlaşıb, aylı-ulduzlu gecənin qaranlığına qarışırdı. Yaşlı döyüşçü ilə cavan döyüşçü rahatca nəfəs al- dılar.
Geri qayıdanda cavan döyüşçü yaşlıya dedi: – Görünür, bunlar qiyamçıların yaxın adamlarıdı. – Hə, hə... Yəqin ölülərini basdırmaq üçün elə bir- başa qəbiristanlığa aparırlar... – Düz eləyirlər. Meyitləri səhərəcən saxlasalar, iylənər... Məşəlin işığında şəvə kimi qapqara saqqalına as- ta-asta tumar verən cavan döyüşçü yaşlı döyüşçüyə dedi: – Özü də qiyamçıların cəsədlərini aparmağa gə- lənlər lap münasib vaxt seçiblər. Çünki Nadir şahın qorxusundan gündüz bu həndəvərə gəlməyə heç kəs cürət etməz. – Bu təpənin adı, əlbəttə ki, indən belə, Nadirtəpə olacaq. Əgər dünən öz qanlarına susamış Xabuşan kürdləri Aladağa qaçmasaydılar, Nadir şah onları da cəhənnəmə vasil edəcəkdi… – Sən elə bilirsən qiyamçılara qoşulan təkcə Xabu- şan kürdləridir? İndi Əfşarlar səltənətinin hər tərəfini iğtişaşlar bürüyüb... Yaşlı döyüşçü nə düşündüsə, birdən səsini yavaşı- dıb, pıçıltıyla dedi: – Deyilənlərə görə, Sistanda qiyamçılara başçılıq edən lərdən biri elə şahımızın doğmaca qardaşı oğludur. 32 S O N U N C U FAT E H – Əliqulu mirzə... Allah xəta-bəlasını bizdən uzaq eləsin! Şahənşah ona güvəndi, ora göndərdi ki, qiyamı yatırsın. Bəs, o nə etdi? Qiyamçıların başında dayanıb, şan-şövkətli əmisi Nadir şaha qarşı çıxdı... Yaşlı döyüşçü halını pozmadan, bayaqdan bəri necə danışırdısa, elə o tərzdə də sözünə davam etdi: – Hə, şahımızı qəzəbləndirən də elə budur. Dost- doğmasına arxa çevirən özünə düşmən tapar. Fərmanı pozulmuş hökmdar əlacı asıb-kəsməkdə, qırıb-çat- maqda görür. Axı bu dünyada ən qorxmaz adamın da bir qorxusu var... – Dünya yaman xarablaşıb, ay baba, – deyə cavan döyüşçü təəssüflə köks ötürdü, – dünən adam bi- lib, çörək verdiyi dost-doğmaca əqrəbası da bu gün ona – böyük şahları dizi üstə çökdürən, Hindistan kimi, Türküstan kimi böyük məmləkətləri fəth edən İsgəndər Zülqərineyn qədər qüdrətli Nadir şaha asi çıxıb! Dağılasan, a dünya... – Eh, sən hələ cavansan, bala, mən ömrümdə çox şahlar görmüşəm. Kənardan baxanda elə bilirsən ki, onlar bu dünyanın ən bəxtəvər adamlarıdı. Amma bu, belə deyil. Şahlar həyatın kefini çəksələr də həmişə bikef olurlar. Qaşqabaqları yer süpürür. Qəzəbləri göylərdə çaxan şimşəyə bənzəyir. Həmişə vahimə içində olurlar, ölüm qorxusuyla yatıb-dururlar. Ona görə də gecə-gündüz fikirləri-zikrləri taxt-taclarını, başlarını qorumaqdı... Taxt-tacı əlindən gedən şahın isə nəsibi ya qaranlıq zindandı, ya da soyuq məzar... Gözətçi məntəqəsinə çatar-çatmaz döyüşçülər su- sub yan-yörələrinə baxdılar... 33 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R İçəridə yuxusu çoxdan qaçmış Nadir şah dərin düşüncələrə qərq olmuşdu. O, şan-şöhrətin zirvəsinə çatsa da, özünü dibi görünməyən uçurumun qarşı- sında dayanmış kimi hiss edirdi. Xüsusilə də əziz-xə- ləf qardaşı oğlunun xəyanəti onun əsəblərini hədsiz dərəcədə korlamışdı... Nadir şah Dehlini fəth edəndən bir qədər sonra saraya Baş əttar təyin etdiyi bacarıqlı hind loğma- nı Ələvi xanı xatırladı. O, izn alıb, Məkkə ziyarətinə getmişdi. Amma uzun müddət idi ki, bir səs-sorağı yox idi. Ələvi xan, qəzəbinin cilovunu yığa bilməyən Nadir şahı təkcə dava-dərmanla, pəhriz saxlamaqla müalicə etmirdi. «Söz də müalicə vasitəsidir» – deyən Ələvi xan bəzən öz açıq-saçıq fikirlərilə sanki Nadir şahı ovsunlaya bilirdi. Onun müalicəsindən sonra Nadir şah bir dəfə də olsun əbəs yerə əsəbləşib ki- minsə qətlinə fərman verməmişdi. Ələvi xandan son- ra bir çox avropalı həkim onu müalicə etsə də, səhhəti düzəlməmişdi... Ötən ilin dekabrından bu günə kimi Nadir şa- hın müalicəsi ilə məşğul olan fransız həkimi Pyer Bazenin çadırı qarşı tərəfdə – onunla lap üzbəüzdə qurulmuşdu. Nadir şah bütün gecəni yuxusuzluq- dan əziyyət çəksə də, həkimi çağırtdırmaq istəmirdi. Ona elə gəlirdi ki, indiki əhvalının xəstəliklə heç bir əlaqəsi yoxdur. Yatağının yanında qıraqları qızıl su- yuna çəkilmiş, iki il əvvəl rus imperatriçəsi tərəfindən hədiyyə edilmiş böyük aynada özünə baxdı. Üzünün cizgiləri dəyişmişdi. Sanki birdən-birə xeyli qocalmış- dı; özünə «Qılınc oğlu» deyərək qələbə əzmi ilə döyüş Yüklə 12,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|