Kitab Avropa Qonşuluq və Tərəfdaşlıq Aləti Şərq Ölkələri Meşə Sektorunda Hüquq Tətbiqi və İdarəetmə Sisteminin Təkmilləşdirilməsi proqramının ikinci fazası
Yüklə 1,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Meş s rv timizdir, H yat m nb yimizdir, Planeti qoruyan, Yaşıl sip rimizdir.”
- 2. Birliyin quruluşu və fəaliyyətinin məzmunu
114 III FƏSİL MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI 9. Qarışqa yuvalarını dağıtmayınqarışqalar meşələrin sanitar larıdır. 10. Sudaquruda yaşayanları, xüsusən qurbağaları məhv etməyin! Dünyada faydasız və eybəcər canlı yoxdur. 11. Zəhərli göbələkləri ayaqlarınızla tapdayıb məhv etməyin, onlar bəzən meşə heyvanlarının xəstəliklərini müalicə edirlər. 12. Ağac və kolların yaxınlığında od qalamayın, tonqalı təhlükə sizlik qaydalarına uyğun olaraq qalayın. 13. Tonqaldan istifadə etdikdən sonra mütləq su ilə söndürün. 14. Meşəni tullantılardan qoruyun, zibillənmiş meşəyə heç kim gəlmək istəməz. Bundan başqa: çürüyən tullantıların ağır qoxusu olur; kağız tullantılar günəş şüasının təsiri altında yana bilər; sellofan və polietilen paket uzun müddət çürüməyərək, bitkilərin inkişafına mane olur və hava buraxmır; konserv qutuları heyvanların pəncəsini yaralaya bilər və kiçik heyvanlar üçün tələyə çevrilər; şüşə qabların qırıntıları heyvanların pəncələrini zədə ləməklə bərabər günəşli havada linza kimi günəş şual larını toplamaqla meşə yanğını törədə bilər. 15. Meşədə dayanacaq yerlərinizi növbəti səfərdə görmək istədiyiniz vəziyyətdə qoyub gedin. 16. Su hövzələrini tullantılarla çirkləndirməyin. Meşədəki bulaq lar, çaylar, göllər sizi içməli su ilə təmin edir. “Meş s rv timizdir, H yat m nb yimizdir, Planeti qoruyan, Yaşıl sip rimizdir.” 115 MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI III FƏSİL Meşədə istiqamətin təyin edilməsi Bəzən meşənin dərinliklərinə gedən insanlar yolu azaraq isti qaməti təyin etməkdə çətin lik çəkir lər. Meşədə isti qaməti təyin etmək üçün qol saatının kiçik əqrəbi günəşə doğru yön lən di rilir. Bu əqrəblə 1 (13) rəqəmi arasında əmələ gələn bucaq yarı dan 2 hissəyə bölünür. Həmin bölünən hissə cənubu, əks tərəf isə şimalı göstərir (şəkil 36). Meşəni kvartallara bölən dirək lərin üzərindəki kiçik rəqəm lər şimalı, böyük rəqəmlər isə cənu bu göstərir (şəkil 37). Bundan başqa azimut bucağı vasi tə silə də istiqaməti təyin et mək olar. Bunun üçün maqnit kompasın şimal istiqamətli əqrəbi ilə oriyentasiya olu nan obyekt arasındakı bucaq (azimut bucağı) saat əqrəbi istiqamətində ölçü lür. Kompasın 0 bölümü əqrə bin şimal istiqaməti ilə üstüstə tutuş durulur, kompasın əşya dio ptrını verilmiş azimut bucağı üzrə döndərmək lazımdır. Gözəyarı ola raq alınmış istiqamətə əsasən oriyentir seçilərək hərəkəti davam etdir mək və vaxtaşırı istiqa məti yoxlamaq lazımdır (şəkil 38). Təbiətdə bəzi əlamətlərə görə də istiqaməti təyin etmək olar. Cənub yamaclarda bitki örtüyü daha zəngindir, giləmeyvələr daha tez yetişir. Qarışqa yuvası şimalda daha dik olur. Ayrıayrı ağacların çətiri şimalda nisbətən seyrək olur, gövdəsi isə mamır və şibyələrlə daha çox örtülür. Ş C 12 13 14 15 16 17 18 21 Şəkil 36. Saat vasitəsilə istiqamətin təyini Şəkil 37. Meşə dirəklərinə əsasən is ti qamətin təyini 14 15 45 46 Ş C Ş Q Şəkil 38. Kompas vasitəsilə azimut bucağına görə istiqamətin təyini 0 90 180 270 116 III FƏSİL MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI GƏNC MEŞƏÇİNİN KODEKSİ Meşələri qoruyun ki, həm bizi, həm nəvələrimizi, həm də nəticələrimizi daim sevindirsin. “Yaşıl tarazlığı” qoruyun – yeni meşə zolaqları qırılmış ağacları əvəz etməlidir. Meşəyə piyada, qayğı və məhəbbətlə gəlmək lazımdır. Meşə zehni yorğunluğu aradan qaldırır, sağlam ruhlu olmağa kömək edir. Meşənin əsrarəngiz musiqisini dinləyin. Qocaman ağaclar öz borcunu yerinə yetirmiş əsgərlərə bənzəyərək meşənin qorunmasının vacibliyini xatırladır. Meşədəki canlılara, hətta gözlə görünməyənlərə də hörmətlə yanaşın. Tanımadığınız bitki və heyvanların adını öyrənməyə çalışın. Yabanı meyvə və göbələkləri toplayan zaman yaşıl bitkilərə qayğı ilə yanaşın. Meşə heyvanlarına qayğı göstərin, onların həyatına mane olmayın. Topladığınız meyvə və göbələkdən əlavə meşədən heyranedici təəssüratla və gözəl xatirələrlə ayrılın. FrankoTassi 117 MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI III FƏSİL “Gənc meşəçilər” dəstəsinin nizamnaməsi 1. Məktəb meşəçiliyi haqqında ümumi məlumat 1.1. Məktəb meşəçiliyi – məktəblilərin könüllü, ictimai, ekolojimaarifl əndirmə birliyi olub, müəllimlərin və mütə xəs sislərin iştirakı ilə orta ümumtəhsil məktəblərinin, ekoloji tərbiyə və təcrübəçilik mərkəzlərinin nəzdində təşkil olunur. 1.2. Birliyin əsas məqsədi məktəblilərdə təbiətə qayğıkeş, ekoloji və iqtisadi cəhətdən əsaslandırılmış humanist münasibətin tərbiyə edilməsi, meşələrin ekologiyası və meşəçilik üzrə dərin biliklərin aşılanması, meşənin bioloji müxtəlifliyinin, nadir flora və fauna növlərinin qorunması, bərpası və artırılması üzrə praktik tədbirlərin həyata keçirilməsindən ibarətdir. 1.3. Birliyin əsas vəzifəsi aşağıdakılardır: meşəçilik üzrə son elmi nailiyyətlərə və milli ənənələrə əsaslanaraq bu sahədə gələcək kadr ların hazırlanması; cəmiyyətlə təbiət arasında harmonik və davamlı inkişaf prinsiplərinə uyğun olaraq meşə eko sistemləri və meşəçilik təsərrüfatı barədə sistemli biliklərin aşılanması; meşələrin qorunması sahəsində meşə təsər rüfatları və digər əlaqədar müəssisələrlə əmək daşlıq əlaqələrinin yaradılması; xüsusi qorunan ərazilərdə əhali arasında ekoloji maarifləndirmə və təbliğat işlərinin təşkili; təbiətə zərər vuranlara qarşı mübarizədə əlaqədar dövlət orqanları ilə əməkdaşlıq etmək; ölkənin meşə fondunun qorunması məqsədilə meşələrin regional və lokal ekoloji problemlərini aşkar edib öyrənmək üçün təcrübəçilik və təd qiqatçılıq fəaliyyətinin təşkili, bu sahədə bacarıq və vərdişlərin inkişaf etdirilməsi. 2. Birliyin quruluşu və fəaliyyətinin məzmunu 2.1. Məktəb meşəçiliyi dəstələri orta ümumtəhsil məktəblərinin VXI sinif şagirdlərindən ibarət olur; Yüklə 1,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|