Microsoft Word k I t a b verstka doc
Yüklə 4,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yeqzar Cəfərli 12
- Yeqzar Cəfərli 14
- Xud koştəyi Hafizra, Xud təziyə midari.
ƏLİ FƏHMİ DÜNYASI 11 Mən qurdum şerdən yüksək bir bina, Küləklər yağışlar toxunmaz ona. Belə misalların sayı yüzlərlədir. Dünyanı pəncərəyə bənzədirlər, hər gələn baxar ke- çər deyirlər. Zənnimcə, dünya daha çox tərəziyə bənzəyir. Əməl tərəzisinə. Pislik yaxşılığı bir balaca üstələyən kimi dünyanın nizamı pozulur, təbii fəlakətlər baş alıb gedir. Bu bir həqiqətdir, yoxsa yox. Bilmirəm. Bizə hər şeyi dərk edəcək qədər düşüncə verilməyib. Bildiyimiz “Boz dağın yalnız görünən hissəsidir”. Təkcə onu bilirəm ki, hər bir insan ona Yaradan tərəfindən bəxş olunan ömürü mənalı yaşamağa çalışmalıdır. Bu ömrün uzun və ya qısa olma- sından asılı olmayaraq. Məsələn, Əli Fəhmi kimi. Əslində ömrün uzun və ya qısa olmağının elə bir əhəmiyyəti yoxdur. Əsas o ömrü mənalı yaşamaqdır. Asəf Zeynallı cəmi 23 il yaşamadımı?, S.Vurğun 50 illik qısa za- man çərçivəsində dünya poeziyasının gözəl incilərini ya- ratmadımı? Xalq şairi Zəlimxan Yaqub bir insan üçün heç də uzun sayılmayacaq 60 yaşında hələ heç bir şairə qismət olmayan ümumdünya türklərinin məhəbbətini qazanma- dımı? Cəmi 56 il ömür yaşayan, lakin özündən sonra unu- dulmaz xatirələr qoyan Əli Fəhmi olduqca ləyaqətli və şə- rəfli bir ömür yaşamışdır. Qurani-Kərimin, İslam dini eh- kamlarının, Şərq poeziyasının, əruzun və muğamın gözəl bilicisi. Bu gün Əli Fəhmi onu tanıyanların xatirəsində be- lə yaşayır. Yeqzar Cəfərli 12 Lakin, qeyd edək ki, bugünki nəsillərin nisbətən az tanıdığı Əli Fəhmi haqqında məlumat olduqca azdır. Böyük alimin nəinki dostlarının, iş yoldaşlarının, hətta tə- ləbələrinin belə çoxu bu gün həyatda yoxdur. Bu da bizim işimizi çox çətinləşdirdi. Görkəmli alim haqqında indiyə qədər iki qəzet məqaləsini istisna etsək heç bir məlumat yoxdur. Ona görə də biz bu sətirləri yalnız alimi tanıyan- ların hafizəsindən topladıq. Məhz bu çətinliklər səbəbin- dən kitab bir alimin sanballı bir monoqrafiyasından da çə- tin başa gəldi. Bu görkəmli şəxsiyyət haqqında nəyi əldə etmək mümkün idisə əldə etdik, onun haqqında xatirələri insanların yaddaşından dağ çiçəklərinin şirəsi kimi dam- la-damla topladıq. Etiraf edirəm ki, mən Əli Fəhminin yalnız adını ta- nıyırdım. Onun əlyazmaları ilə, haqqındakı xatirələrlə ta- nış ola-ola bu işin çətinliyini anladım. Aşıq Ələsgərin aşağıdakı misralarını xatırladım. Gəl yapışma gücün çatmayan daşa. Bu işin məsuliyyətini dərk edərək dəfələrlə qələmi yerə qoydum. Lakin, bu əvəzsiz şəxsiyyətin yaradıcılığı ilə daha yaxından tanış olunca, onun gəncləri daim ruhlan- dırması, hətta, ”Sən məndən də cox bilirsən”- deyərək gənclərdə öz qüvvələrinə inam yaratması məni ruhlandır- dı və mənə bu məsuliyyətli işə girişməyə cəsarət verdi. Biz sadəcə əlimizdəki məlumatlarla kifayətlənməyə məcbur olduq. Onsuz da lap əvvəldən biz kəmiyyət haqqında deyil, kitabın keyfiyyəti haqqında düşünürdük. Biz mümkün olan hər şeyi etdik. Xalq şairi Zəlimxan Yaqub demişkən: ƏLİ FƏHMİ DÜNYASI 13 Tanrım nə yazdımsa ”bərəkət” dedi, Çoxuna, azına ”Əlhəmdulillah“. İndi alim və yazıçıların çoxuna ədib deyilir. Ərəb di- lində ədəb sözündən götürülən bu söz elmli, elmli olduğu qədər də ədəbli olan, elmi ilə əməlləri uyğun gələn pak, xeyirxah insanlara deyilməlidir. Məhz belə insanlar sağlığında hər cür hörmət və ehtirama layiq görüldükləri kimi, ölümlərindən dərhal sonra ruhu uca göylərə çəkilir, müqəddəsləşirlər. Təsadüfi deyildir ki, belə insanlar fani həyatı tərk edərkən onların haqqında öldü, rəhmətə getdi yox, sadəcə dünyasını dəyişdi deyirlər. Böyük Şərqşünas alim olan Əli Fəhmi də məhz bu cür insanlardan idi. Onun yaradıcılığı ilə məşğul olduğum bu iki il müddətində alimin çoxlu dostları, yaxınları və tə- ləbələri ilə görüşdüm, onun saysız-hesabsız xeyirxah əməlləri ilə tanış oldum və bütün bunlarla tanış olduqca daha çox anladım ki, bu əvəzsiz insanı tez-tez xatırlamaq olduqca xeyirxah bir işdir. Bu nadir şəxsiyyətə məxsus xeyirxahlıq, sadəlik, mərdlik, gözü toxluq və təmənnasız- lıq adamı heyran edir. Hörmətli oxucular! 2009-cu ilin fevralında Əli Fəhmi- nin 90 yaşı tamam oldu. Alimin özü qədər də məğrur olan ailəsi bu barədə hər hansı bir məmurun qarşısında əyil- məyi ağıllarına belə sığışdıra bilmədilər. Yalnız mən bir neçə təşəbbüs etdim, bir neçə məmurun qapısını döydüm. Amma nə fayda! Dünyamız kimi çox insanların da üzü dönüb. Sərvətə, şöhrətə doğru. Əli Fəhminin şəxsən görüşdüyüm tanışları, tələbələri içərisində böyük alimin hörməti xatirinə mənə böyük ehtiram göstərənlər çox ol- Yeqzar Cəfərli 14 du. Lakin dərsdən çıxmış bir yorğun tələbəni saatlarla qa- pı arxasında gözlədən məmurlar da oldu. Vaxtı ilə Əli Fəhminin ətrafında dolaşan, onun mənəvi dünyasından bəhrələnən “alimlər” özləri bu işi görməli ikən məni “bu gün vaxtım yoxdur, get sabah gələrsən”- deyə-deyə ta- mam iki il yubatdılar. Görünür, onlar bir gün axirət dünyasında Əli Fəhmi ilə üz-üzə duracaqlarından xəbər- sizdirlər. Lakin mən bütün bunlara görə heç də ruhdan düşmədim, sarsılmadım, yaxşı adamlar harayıma çatdı. Bir də ki, hisslərimi varaqlara köçürüb oxucularla bölüş- məklə təsəlli tapdım. Bu barədə çox danışmaq istəmirəm. Ə.Vahid demişkən: Yazılsa dərdi qəmim məcaralıdır könlüm. Kiminlə görüşdümsə onların hamısı Əli Fəhminin böyüklüyündən xeyirxahlığından ürək dolusu danışdılar, amma onlardan yalnız bir neçəsi alimin yubileyini keçir- mək və yaxud onun xatirəsini əbədiləşdirmək təşəbbü- sündə bulundular. Bilmirəm nə qədər yerinə düşər, Hafiz Şirazinin bir beytini xatırlamaq istəyirəm. Xud koştəyi Hafizra, Xud təziyə midari. (Yəni, Hafizi öldürıb sonra onunçün təziyə saxlayırsan). Azərbaycan ədəbiyyatında klassik poeziyanı, əruzu gözəl bilən alimlərimiz çoxdur. Ancaq, onların heç biri Qurani-Kərimi, İslam hüquq və şəriət məktəblərini Əli Fəhmi qədər dərindən bilmirdi. Alimin əlyazmalarından öyrəndim ki, O, İslamın Maliki, Şafehi, Hənəfi, Hənbəli, nəhayət, şiələrin mənsub olduğu Cəfəri məktəbini dərin- dən öyrənmişdi. Bu isə onun çox böyük üstünlüyü idi. Bu qədər dərin biliyin bir insan beynində cəmlənməsi yalnız Allahın böyük istedad bəxş etdiyi insanlara nəsib olur. Yüklə 4,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|