Microsoft Word k I t a b verstka doc
Yüklə 4,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yeqzar Cəfərli 24
- Yeqzar Cəfərli 26
ƏLİ FƏHMİ DÜNYASI 23 Müşfiq hərtərəfli talanta malik istedadlı bir şair idi. O, hər şeydən əvvəl davamlı bir mütaliəçi idi. Oxuduğu- nun özündə saxlaya bilən qüvvətli hafizəyə malik idi. Onun sinəsi şer və aforizmin dəryası kimi ləpələnirdi. O, həm Şərqi, həm də Qərbi yaxşı öyrənmişdi”. Əli Fəhmi ilə Müşfiqin dostluğu şairin həbs olunub güllələnməsinə qədər davam etmişdi. Dilbər xanım xatır- layır ki, Müşfiqə Əli Fəhmidən yaxın ikinci bir şəxs yox idi. Dilbər xanımdan “Müşfiqin yubileyində kim çıxış etsə yaxşıdır”- deyə soruşduqda, “Əlbəttə ki, Əli Fəhmi”- de- mişdi. Əli Fəhminin Müşfiqlə bağlı çoxlu xatirələri var. 1936-cı ildə Dövlət Filarmoniyasında M.Müşfiq həyat yol- daşı Dilbər xanım və Əli Fəhmi ilə birlikdə Qərbi Azər- baycandan gəlmiş Qəmər xanım adlı bir müğənniyə qu- laq asırmış. Başdan-ayağa al-qırmızı geyimdə olan və heç bir süni boya işlətməyən bu xanım gözəl səsi ilə bütün sa- londakıları, o cümlədən gözəl musiqi duyumu olan Müşfi- qi heyran etmişdi. Müşfiq Əli Fəhminin şer yazmaq qabil- liyyətini yoxlamaq üçün konsertin sonunacan, elə salon- daca müğənni xanıma bir şeir yazmağı tapşırır. Əli Fəhmi aşağıdakı misralarla başlayan şeri yazır. Həyatın baxçadır, hər yanı bahar, Hər yanın qırmızı, sanki laləzar. Səndə təbiətin gözəlliyi var. Bilmirəm ləlsən, yoxsa gövhərsən, Qırmızı geyinmiş nə bəxtəvərsən. Bir neçə dəqiqə ərzində yazılmış bu şer Müşfiqin çox xoşuna gəlir. “Sən çox fəhmli oğlansanmış, Səndə İmam Yeqzar Cəfərli 24 Əli fəhmi var”- deyir. Həmin andan Əli Ələkbərov “Fəh- mi” imzasıyla ilə çıxış etməyə başlayır. Ertəsi gün Əli Fəh- mi bu şeri Müşfiqin təkidi ilə Yazıçılar ittifaqında A.Şaiqin və M.S.Ordubadinin qarşısında oxuyur. Sabirabadda keçən illər 1941-ci ildə Əli Fəhmi Bakı Tibb instutunu fərqlənmə diplomu ilə bitirir. Bu hadisə dünya xalqlarına hədsiz məhrumiyyətlər gətirmiş, Böyük Vətən müharibəsinin başlaması dövrünə təsadüf etdi. Ayağında revmatizma xəstəliyi olduğundan o hərbi xidmətdən azad olunur. Təy- inatla Sabirabad rayonuna həkim-terapevt təyin olunur. Hər yerdə olduğu kimi, Sabirabadda da rayonun təhsil görmüş adamları ilə tezliklə ünsiyyət tapır. Burada o, ilk növbədə rayonun axundu Möhsün Həkimzadə ilə tanış olur. Şəriət elmləri ilə yanaşı klassik ədəbiyyatı da dərin- dən bilən Axund Möhsün Həkimzadə Əli Fəhmi ilə Qura- ni-kərimdən, Peyğəmbərlərin həyatından, İmamların fəa- liyyətlərindən və klassik ədəbiyyatdan söhbətlər edirlər. Əli Fəhminin oğlu İlham Ələkbərov xatırlayır ki, “Bu iki mömin şəxs arasında qırılmaz dostluq telləri mövcud idi. O vaxt digər din xadimləri kimi Axund Möhsün Həkimza- də də hökümət tərəfindən təqib olunanda, Əli Fəhmi onu bir müddət evində saxlayır, onun təqibdən qurtarılmasına köməklik göstərir”. Axund Həkimzadə Əli Fəhmiyə böyük loğman İbn- Sinanın XVII əsrin sonu, XVIII əsrin əvvələrinə aid olan əlyazmalarını bağışlayır. Akademik Fuad Qasımzadə Əli Fəhmi ilə yazdığı “Klassiklərimiz və Musiqi” kitabına yaz- dığı ön sözdə qeyd edir ki, “Dünya təbabətinin ən böyük ƏLİ FƏHMİ DÜNYASI 25 dühasının Axund Həkimzadə tərəfindən Əli Fəhmiyə bu qədər zəngin, bu qədər dəyərli əsər bağışlandığını mən 30 il sonra öyrəndim”. Əli Fəhmi bu kitab vasitəsilə tibbə dair biliyini daha da təkmilləşdirmiş, mükəmməl tibbi bilik səviyyəsinə çat- dırmışdı. Alimin yaxınları xatırlayır ki, “ADU-da müəllim işləyərkən müəllim yoldaşı xalq şairi B.Vahabzadənin qu- lağında bir sızaq əmələ gəlmişdi. Şair xalq arasında türkə- çara deyilən xalq təbabətinin bütün üsullarından istifadə etmiş, hətta Kremlin xəstəxanasında belə müalicə olun- muş, lakin heç bir nəticəsi olmamışdır. Müəllim yoldaşla- rından biri Əli Fəhmiyə müraciət etməyi məsləhət bilir. Əli Fəhmi sızağı müayinə edib 3 gün möhlət istəyir. “Dər- manı özüm hazırlayacağam”- deyir və 3 günün hər günündə sızaqda hansı dəyişikliyin baş verəcəyini qa- baqcadan bildirir. Möcüzə baş verir. Uzun müddət heç ki- min sağalda bilmədiyi sızağı Əli Fəhmi öz əli hazırladığı məlhəmlə 3 günə sağaldır. Bu möcüzə hamının heyrətinə səbəb olsa da təbiətən təvazökar olan Əli Fəhmi burada qeyri-adi heç nəyin olmadığını deyir. “İbn Sinanın kitabın- da bu cür sızaqların bütün növləri qeyd edilmiş və onlar üçün dərmanların resepti verilmişdir”. Tələbələri danışır ki, xalq şairi B.Vahabzadə müəllim yoldaşı Əli Fəhmiyə böyük ehtiram bəsləyər, onu həmişə hörməylə xatırlayar- dı”. Əfsus ki, şairin uzun müddət xəstə yatması, daha so- nra isə vəfat etməsi mənə hörmətli şairlə görüşüb, ondan Əli Fəhmi ilə bağlı xatirələrimi almağa imkan vermədi. Əli Fəhminin Şeyx Möhsün Həkimzadə ilə dostluğu ömürlərinin sonlarına qədər davam etmişdir. Sonralar Yeqzar Cəfərli 26 Şüyxülislam vəzifəsinə yüksələn M.Həkimzadə hansı məclisə dəvət alırdısa mütləq Əli Fəhmini də özü ilə apa- rardı. Əksinə, Əli Fəhmi də ondan hansı məclisə getməyi xahiş edərdisə bu mötəbər şəxs imtina etməzdi. Şeyx Möhsün Həkimzadənin həyat və faaliyyəti ilə bağlı yazıl- mış “Bir Ömrün Səlnaməsi” kitabında oxuyuruq: “Tibb İnstitutunu (o zaman indiki Bakı Dövlət Universitetinin tərkibində idi. Sonralar Tibb fakültəsi ayrıldı, Tibb Univer- siteti yaradıldı) bitirən gənc bir həkim kimi təyinatla Sabi- rabad rayonuna göndərilir. Rayonda həkim işləyən həmin gənc məsciddə Şeyx Möhsün ilə tanış olur. Elə ilk görüşdə şeyxin gözəgəlimli vücuduna, avazına natiqlik qabiliyyəti- nə, ilahiyyat elmini dərindən bilməsinə heyran olur. Hə- min cavan oğlan gələcəyin tanınmış alimi Əli Fəhmi idi. O saatlarla yaşlı ağıllı müsahibinin yanında olur, ondan ərəb və fars dillərindən öyrəndiklərini təkmilləşdirirdi”. Şeyx Möhsünü ozünün ustadı sayan Əli Fəhmi bu mötəbər şəxsiyyəti ehtiramla xatırlayaraq deyərdi: “Şeyx mənə həmişə məsləhət görərdi ki, təyinatı başa vurub Ba- kıya qayıdandan sonra mütləq Şərqşünas olum və mən onun məsləhətinə əməl edib Şərqşünaslıq təhsili aldım”. Böyük alimin Qurani Kərimin 7 cüzünü tərcümə etməsi də bilavasitə bu nurani Şeyxin məsləhəti ilə olmuşdur. Əli Fəhmini hörmətli Şeyxlə bağlayan çox xatirələr vardır. Bu iki şəxsin arasındakı münasibət bir atanın öz doğma övla- dı ilə olan münasibəti kimi idi. Qeyd etdik ki, çox təsadüfi məclislər olardı ki, onlar bir yerdə olmasınlar. Şeyxlə bağlı xatirələri Əli Fəhmi öz övladlarına ötürmüş və bu xatirələ- ri Alimin övladları iftixarla qoruyub saxlayırlar. Şeyxlə Əli Yüklə 4,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|