Azərbaycandan kənarda iŞLƏYƏn və yaşayan azərbaycanli miqrantlarin azərbaycanda qalan həyat yoldaşlari və
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat Diaqram 7. xaricdə işləyən azərbaycanlı miqrantın öz ailə üzvləri ilə son dəfə
- 2.4. xaricdəki azərbaycanlı kişi miqrantlar tərəfindən Azərbaycanda qalan ailələrinə göstərilən yardım və bu ailələrin vəziyyəti
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat Diaqram 8. Öz ailəsi ilə əlaqələr kontekstində miqrant tərəfindən evə göndərilən pul köçürmələri
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat
- Diaqram 10. Tədqiqatda iştirak etmiş ailələrin gəlir səviyyəsi
27 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat Diaqram 7. xaricdə işləyən azərbaycanlı miqrantın öz ailə üzvləri ilə son dəfə nə vaxt əlaqə saxladığı hallar Ailə ilə əlaqələrin itirilməsi qadınlar üçün böyük təhdidlər yaradır. Bunun savadsız qadınlar üçün daha ciddi fəsadları olur, çünki onlar ərlərinin maddi dəstəyi olmadıqda adətən öz uşaqlarını saxlamaq üçün başqa gəlir mənbələrinə malik olmurlar və ailənin digər üzvlərinə baxmaq üçün iş tapmaqda çox cüzi imkanlara malik olurlar. Bundan başqa, ənənələrə uyğun olaraq qadınlara xaricdə işləyərək ailəsilə əlaqə saxlamayan və ya ailəsinə maddi kömək göstərməyən həyat yoldaşı ilə bo- şanmaq prosesinə başlamağa icazə verilmir. Boşanma prosesinə başlamaq qərarı verən və xüsusilə də dini nikahda olan qadınlar həmin proseslə bağlı çətinliklərlə üzləşirlər (Fəsil III-ə baxın). Bu cür qadınlar boşandıqları halda əmlak bölgüsü ilə bağlı vəsatət qaldıra bilmirlər, belə vəsatət qaldırdıqda isə uzunmüddətli və mürəkkəb hüquqi və inzibati proseslərdən keçməli olurlar. Kənd yerlərində yaşayan qadınlar üçün yeni ailə qurmaq çox çətindir: “cəmiyyət bunu yaxşı
loji təsir göstərir. 2.4. xaricdəki azərbaycanlı kişi miqrantlar tərəfindən Azərbaycanda qalan ailələrinə göstərilən yardım və bu ailələrin vəziyyəti Sorğuda iştirak etmiş 56 ailədən yalnız 22-si miqrant ailə üzvlərindən maddi dəstək şəklində pul köçürmələri alırdı. Toplanmış məlumatlara görə vətəndə qalan ailələrinə köməklik göstərməyən xaricdəki miqrantlar ailə üzvlərilə əlaqələri itirmişdilər. Adətən öz ailələrilə əlaqəsi olmayan kişilər bu ailələrə maddi cəhətdən kömək də etmirlər. Eyni zamanda, vətəndə qalan ailə üzvlərilə əlaqə saxlayan miqrantların da böyük bir sayı ailə büdcəsinə maddi töhfələr vermir (Diaqram 8-ə baxın). 28 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat Diaqram 8. Öz ailəsi ilə əlaqələr kontekstində miqrant tərəfindən evə göndərilən pul köçürmələri Diaqram 9. xaricdəki azərbaycanlı miqrantlar tərəfindən Azərbaycanda qalan ailələrinə pulların hansı tezliklə göndərilməsi Sorğuda iştirak etmiş qadınların verdiyi məlumata əsasən miqrantlar tərəfindən köçürülən pu- lun məbləği orta hesabla 98 manata bərabərdir (minimum 3 manat, maksimum 300 manat). Bu məbləğ xaricdəki miqrantın gəlirinin təqribən 66%-i təşkil edir (minimum 2%, maksimum 100%-i). Pul köçürmələrindən faydalanan 22 ailədən 11-də bu vəsait ümumi gəlirin 100%-i təşkil edir. Digər 11 ailədə isə pul köçürmələrinin gəlir strukturundakı faiz nisbəti 28-ə bərabərdir. Öz ailə üzvlərinə pul göndərən 22 azərbaycanlı miqrant bunu mütəmadi qaydada etmir. Kişilərdən yalnız 6-sı öz ailəsinə hər ay pul göndərir, 8-i bunu bir neçə ayda 1 dəfə, digərləri ildə 1 və ya 2 dəfə, hətta bəzən orta hesabla ildə 1 dəfədən də az edirlər (Diaqram 9-a baxın). Bu məlumatlar digər tədqiqatlardan irəli gələn məlumatlarla üst-üstə düşür və həmin tədqiqatlara əsasən ailə üzvləri üçün pul göndərənlərin əksəriyyəti (78%) bunu ən çoxu ildə 3 dəfə edir. 52
52 A. Allahverənov, R. Əliyeva, T. Sadıqov “Mərkəzi və Şərqi Avropada miqrasiyanın və kənd-şəhər miqrasiyasının so- sial təsiri. Azərbaycan üzrə Ölkə Hesabatı”, səh. 17. Aprel 2012-ci il. 29 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat Pul köçürmələri alan 22 qadından 8-i göndərilən əmanətin məbləğinin əvvəlki illərlə müqayisədə dəyişmədiyini bildirdiyi halda, qalan 14 qadın məbləğin azaldığını qeyd etmişdir. Ailənin şəraitindən asılı olaraq miqrasiyanın təsiri əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. Tədqiqat za- manı əldə olunan məlumatlar sorğuda iştirak etmiş ailələrin orta aylıq gəlirinin 116 manata bərabər olduğunu göstərir (xaricdəki ailə başçıları/digər ailə üzvləri tərəfindən göndərilən vəsait və ailənin vətəndəki üzvlərinin qazancı, o cümlədən, sosial ödənişlər və maddi yardım). Kənd yerlərində ya- şayanlarla müqayisədə şəhərlərdə yaşayanların orta aylıq gəlir səviyyəsi daha yüksəkdir (müvafiq olaraq təxminən 111 və 141 manat). Eyni zamanda, gəliri olmayan ailələr də mövcuddur. Xaricdəki azərbaycanlı miqrantların Azərbaycanda qalan ailələrinin çoxu yoxsulluq həddindən aşağı səviyyədə yaşayır. Sorğuda iştirak etmiş qadınların yarısından çoxunun gəliri aylıq yaşayış mi- nimumunun yalnız 25%-i əhatə edirdi 53 (Diaqram 10). Xaricdəki azərbaycanlı miqrantların Azərbaycanda qalan həyat yoldaşlarının yaşadıqları evlər çox aşağı səviyyədə təchiz olunub. Evlərin hamısı elektrik enerjisilə təmin olunsa və böyük əksəriyyətində (56 evdən 44-də) televizor olsa da, yalnız 38 evdə mobil telefondan istifadə olunur, 33 evdə qaz plitəsi, 32 evdə soyuducu və ya dondurucu, 25 evdə qızdırıcı soba, 23 evdə hamam otaqları, 3 evdə isə ümumi həyət hamamları var. Evlərin yalnız 29-u təbii qazla, 24-ü su ilə təchiz olunub, 9-u isə kanalizasiya sisteminə qoşulub. Xaricdəki miqrantların vətəndə qalan həyat yoldaş- larının yaşadıqları evlərdə paltaryuyan maşınlara, kompüterlərə, kondisionerlərə, internet xəttinə və avtomobillərə nadir hallarda rast gəlmək olar ki, qeyd olunan ilk üç cihaz müvafiq olaraq 14, 5 və 3 ailədə mövcuddur. Sorğuda iştirak etmiş 1 nəfərin interneti birinin isə avtomobili var. 2012-ci ildə həyata keçirilmiş Ev Təsərrüfatlarının Tədqiqatı (ETT) zamanı toplanan məlumatlarla müqayisədə xaricdəki miqrantların Azərbaycanda qalan həyat yoldaşlarının yaşadığı evlərdə avadanlıqlara daha az rast gəlinir. ETT zamanı əldə olunmuş məlumatlar 100 evdə 105,5 rəngli televizorun, 225,4 mobil telefonun, 73,9 paltaryuyan maşının, 27,1 avtomobilin, 31,2 kondi- sionerin və 23,2 fərdi kompüterin olduğunu müəyyənləşdirmişdir. 54 Bu bizim sorğuda iştirak etmiş miqrant ailələrin ölkə üzrə orta səviyyə ilə müqayisədə daha yoxsul olduğunu və avadanlıqlarla daha az təmin olunduğunu nümayiş etdirir. Diaqram 10. Tədqiqatda iştirak etmiş ailələrin gəlir səviyyəsi 53
Bu rəqəm 2012-ci il üzrə böyüklər, uşaqlar və yaşlılar üçün aylıq yaşayış minimumu (“http://en.apa.az/news/181046” saytı) və ailələr tərəfindən bəyan edilmiş aylıq əmək haqqı əsasında hesablanmışdır. 54 2013-cü il iyulun 11-də baxılmış “http://www.stat.gov.az/source/budget_households/indexen.php.” saytı. Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|