Azərbaycandan kənarda iŞLƏYƏn və yaşayan azərbaycanli miqrantlarin azərbaycanda qalan həyat yoldaşlari və
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat
- 2.2.Kişilərin miqrasiya təcrübəsi və onların xaricdəki vəziyyəti
- Diaqram 5. Kişilərin nikahdan sonra ilk dəfə xaricə getməsi (illər üzrə)
23 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat 50
QTRM, Ə. Süleymanov “Əmək miqrasiyasının Azərbaycan ailə təsərrüfatına təsiri”, səh.11. Diaqram 4. Sorğu üçün seçilmiş ailələrin tərkibi 31 qadın öz evində, 14 qadın qayınata, 6 qadın öz valideyninin, 4 qadın qohumlarının evində, 1 qadın isə kirayə götürdüyü evdə yaşayır. Həyat yoldaşları öz evində yaşayan kişilərin miqrasiya təcrübəsi ən uzun müddətlidir – bu cür kişilərin 12-i 3 ildən 10-u isə 4-ildən çoxdur ki, xaricdə işləyir. Eyni zamanda, öz evində yaşayan hər üç qadından biri onun həyat yoldaşı xaricdə olduğu zaman onunla əlaqə saxlamadığını bildirmişdir. Həyat yoldaşının evində yaşayan qadınların həyat yoldaşlarının miqrasiya təcrübəsi nisbətən qısadır (9 ailədə 3 ilədək) və həmin kişilərdən 12-si vətəndə qalan öz arvadları ilə əlaqə saxlayır. Kişilərdən bəziləri xaricdə ailənin digər üzvlərilə birlikdə işləyir (4 nəfər). Sorğu üçün seçilmiş ailələrin böyük əksəriyyətində, 50 ailədə yalnız 1 nəfər (ailə başçısı) xaricdə işləyir. Yalnız 6 ailədə 1 nəfərdən çox adam vətəndən kənarda əmək fəaliyyətilə məşğuldur. Bu göstərici digər tədqiqatçılar tərəfindən verilmiş məlumatlarla üst-üstə düşür. 50
üçdə birində (56 ailədən 18-də) miqrantların xaricdə işlədiyi zaman vətəndə qalan ailələrilə əlaqə sax- lamadıqlarını göstərir. Belə bir fakt mütəxəssislər tərəfindəndə təsdiqlənir və onlara əsasən xaricdə işləyən hayat yoldaşı ilə əlaqələrin itməsi və ya onun xaricdə olduğu zaman onunla ümumiyyətlə danışmaması Azərbaycanda geniş yayılmış bir məsələdir: “qadınların ən azı 10%-i öz miqrant ərlərilə əlaqələri itirirlər” (II_E1 saylı mütəxəssis – Əlavə 1-ə baxın); “Ehtimal edirəm ki, miq- rant ailələrinin təxminən 30%-i xaricdə işləyən ailə başçıları ilə əlaqələri və ya həmin miqratnlar ümumiyyətlə vətəndəki ailələrini “itiriblər.”” Hətta bəzən əlaqələr mövcud olanda və ya həyat yol- daşı evə pul göndərən də belə evə qayıtmır” (II_E5 saylı mütəxəssis). Tədqiqat zamanı aparılmış görüşlərdə iştirak edən bəzi mütəxəssislərə əsasən miqrant ərlərin öz həyat yoldaşları ilə əlaqənin itirməsi səbəbi “təşkil olunmuş nikahlarla” əlaqədardır. “Rusiyada
rı gəldiyi təyinat ölkələrində ailə qurmağa məcbur edən həlledici səbəblərdəndir. Bu cür qərarların qəbul edilməsinə sosial-iqtisadi amillər və mənşə ölkəsinin kənd yerlərində müvafiq infrastrukturun olmaması da təsir göstərir. Təyinat ölkələrinin cəlbedici xüsusiyyətləri, məsələn, hərtərəfli inkişaf et- 24 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat miş infrastruktur, geniş məşğulluq imkanları, həmçinin ictimai təzyiqlərdən və dini adət-ənənələrdən azad həyat tərzi miqrantları öz vətənlərindəki ailələrini atmağa vadar edir. Öz ölkəsində ailəsi olduğu halda xaricdə yeni ailə qurmaq Azərbaycandan olan miqrantlar arasında geniş yayılmış təcrübədir “əksər hallarda, təcrübədə isə bütün hallarda, onların xaricdə
bu fenomen daha çox az və orta gəlirli ailələrə, həmçinin orta və aşağı gəlirli təbəqələrin nümayən- dələri nə xasdır, çünki kişilərin öz vətənlərində qalmaq üçün az səbəbi qalır.
Tədqiqat üçün seçilmiş ailələrdə kişilərin iş məqsədilə xaricə miqrasiyası təcrübəsində müddət çox vacib bir göstəricidir və orta hesabla 13 ildən 20 ilədək bir müddətdən və ya daha uzun müddətdən ibarətdir. Sorğu zamanı toplanmış məlumatlar 7 nəfərin SSRİ-nin dağılmasından əvvəl 3 aydan çox bir müddət ərzində Azərbaycandan kənarda işlədiyini, 22 nəfərin 1991-1999-cu illər ərzində xaricdə işləməyə başladığını, 22 nəfərin isə 2000-ci ildən etibarən xaricdə işlədiyini göstərir (Diaqram 5-ə baxın). Miqrantların həyat yoldaşları tərəfindən verilən məlumatlara görə həmin miqrantların bö- yük əksəriyyəti (50 nəfər) hal-hazırda Rusiya Federasiyasında işləyir, başqa ölkələrdə isə əmək fəaliyyətilə məşğul olanların sayı azdır: 2 nəfər Ukraynada, 2 nəfər Qazaxıstanda, 2 qadın isə həyat yoldaşlarının işlədikləri ölkələrin adını bilməmişdir. Bu rəqəmlər Azərbaycandan gedən miqrantla- rın seçdiyi təyinat ölkələrilə bağlı hansısa dəyişiklikləri özündə əks etdirmir – Rusiya Federasiyası bir çox miqrantın üstünlük verdiyi təyinat ölkəsidir. Rusiya Federasiyasına miqrasiya axınının yüksək səviyyədə olması birgə tarix amili, məşğulluq imkanlarının müxtəlifliyi və miqrantların rus dilini bilmələrilə izah olunur. Qadınların çoxu (32 nəfər) nikaha daxil olduqdan sonra həyat yoldaşlarının neçə dəfə xaricə getməsilə bağlı dəqiq rəqəm söyləyə bilməmişdir, çünki bu dəfələrlə təkrarlanmışdır, 14 qadın isə həyat yoldaşıının 2-4 dəfə xaricdə olduğunu bildirmişdir.Yalnız 8 qadın öz həyat yoldaşının ilk dəfə miqrasiya etdiyini bəyan etmişdir (Diaqram 6-a baxın).Tədqiqat üçün seçilmiş ailələrin çoxu üçün miqrasiya uzunmüddətli və daimi reallıqdır, qəbul edilmiş həyat tərzidir. Azrbaycan Respublikasının Müstqilliyindn vv l
Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|