The Archeology of Azerbaijan a brief Discourse
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 45 - Bəs, bu necə oldu? - deyə yenidən əlimin işarəsilə soruşdum. O isə əlinin işarəsilə başa saldı ki, uzun söhbətdir. Mən İbrahim dayını son dəfə görəndə əməlli-başlı danışırdı, eşitməyinə də şübhə ola bilməzdi. İndi isə qarşımda lal-kar birisi dayanmışdı. Sifət həmin sifətiydi, amma dil və qulaq özgəninkiydi. Bunun səbəbini mənə anlatmaq üçün İbrahim dayı iki gündən sonra iş yerimə gəldi və heç bir söz demədən şagird dəftərini mənə uzadıb getdi. Mən həmin dəftəri axşam evə gələndən sonra mətbəxdəcə oxudum. Dəftərin beş vərəqi yazılmışdı, qalanlarına isə mənim anlamadığım, heroqlifə oxşar rəsmlər çəkilmişdi. Bu, əsəbi və hövsələsiz adamın jestlərinə bənzəyirdi. Diqqətlə fikir verdikdə isə körpə uşağın rəsminə oxşayırdı. Dəftəri yenidən oxumağa başladım. İbrahim dayının xətti pis olsa da, fikirləri aydın və səlis idi: «...Mən bütün bunları yazmağa məcburam. Səbəbini özümdən də soruşsanız, cavab verə bilməyəcəm. Məyər dünyada hər sualın cavabı var?! Uşaq vaxtı çox sevdiyim, məndən iki yaş balaca bacım çaya düşüb boğulmuşdu. O, anadangəlmə lal-kar idi. Anam pambığa getmiş və bacımı mənə tapşırmışdı. Həmin gün nar ağacının dibində oturub xeyli nar yemişdik, sonra mən yuxuya getmiş və bacımı unutmuşdum. O vaxt Nargilənin (yəqin, bacısının adı beləymiş) 3 yaşı vardı. O, çaya getmiş, sürüşərək çaya yıxılmış və boğulmuşdu. Biz onun meyitini üç gündən sonra çayın aşağısından tapmışdıq. Uşağın qırmızı güllü donu çayın qırağına yıxılmış ağaca ilişmiş, bir parçası ona yapışıb qalmışdı. Mən gecə-gündüz yatmırdım, ağlayırdım, çünki bacım mənə görə ölmüşdü. Amma məni yandıran bu da deyildi, lal olduğundan heç kimi köməyə çağıra bilməməsi ürəyimin başını göynədirdi. Az qala hər gecə onu yuxumda görürdüm və yerimin içində oturub ağlayırdım. Mənim bu halım təxminən bir il davam elədi və sonradan yaramın yeri qaysaqladı. Amma orta məktəbi bitirib şəhərə gələndə yenidən həmin anları yaşamağa başladım, daha doğrusu, məcbur oldum. Qəzetdən oxudum ki, uzaq Altay diyarında lal-karlardan ibarət uşaq yaslisi yanıb və uşaqlar dilsiz- ağızsız olduqlarından heç kimi köməyə çağıra bilməyiblər. Mən həkim olmaq istəyirdim, amma sənədlərimi alıb APİ-nin məktəbəqədər tərbiyə fakültəsinə verdim, ora qəbul olundum və söz verdim ki, ömrümü bu cür uşaqlara həsr edəcəm... www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 46 Praktikamı da, təyinatımı da «Matros» qəsəbəsindəki lal-kar uşaqlardan ibarət yasliyə aldım və nə az-nə çox, düz 31 il həmin yaslidə dayə işlədim. Mən onlara uşaqlıqda itirdiyim bacım kimi baxırdım, onları sevirdim, səhərdən axşama kimi bir yerdə olurdum, Günəşi bir qarşılayır, bir də yola salırdıq, yeddi yaşlarına çatandan sonra onları məktəbə göndərir və yeni uşaqlar qəbul edirdim... Onlar hamısı bir-birinə oxşayırdı və mənə elə gəlir ki, yer üzündə ən məsum və günahsız uşaqlar lal-karlardır... Və bir gün anladım ki, mən onlara oxşayıram, nə eşidə, nə danışa bilirəm. Qulaqlarım eşitməyi, dilim danışmağı yadırğamışdı. Yalnız hecaları qırıldada bilirdim. Bunu anlayandan sonra mənim həyatım tamam dəyişdi. Məqsədimə çatmışdım, dönüb bacım olmuşdum. Mənim ömrüm həyatımı həsr etdiyim uşaqların taleyilə eyniləşmişdi... Onların bəzi sözlərini qeydə almışam. Mənə elə gəlir ki, lal-karlar qədim insanların dilində danışırlar….» İri hərflərlə yazılmış qeydlər burda bitirdi. Başqa bir vərəqdə yenə də nəsə yazılmışdı, amma sonradan cidd-cəhdlə pozulmuşdu, nə qədər çalışdımsa onları oxuya bilmədim. Yalnız «yorulmuşam» sözünə oxşar bir qeydi oxuya bildim... Və birdən yadıma düşdü, daha doğrusu, tam təsəvvür eliyə bildim. İmranbəy də on beş il ömrünü həsr etdiyi hominidlə eyniləşmişdi və ona oxşayırdı. Mən indi İmranbəyin beyninin, sifətinin niyə bu qədər dəyişdiyini anladım və onu başa düşməyə çalışdım. Bəlkə İmranbəyin dediyi qədim dil İdrahim adlı qohumumun şagird dəftərində cızdığı heroqliflərə oxşayırdı?!. Maraq məni götürdü. Dəftəri qatlayıb pencəyimin cibinə qoydum... Azıxantrop danışdı Mən İmranbəyin qaldığı yerə, özü demiş, bəşəriyyətin canlandırıldığı məkana gələndə qaranlıq çoxdan düşmüşdü. Qapının dalında bir müddət gözlədim. İmranbəy tapşırmışdı ki, qapını döyməyim, Azıxantrop oyana bilər. İçəridən səs- səmir gəlmədi. Məcbur olub qapını astadan üç dəfə döydüm. Yenə də açan olmadı. Bir az gözlədim və yenidən qapını döydüm. Qapının o biri üzündən İmranbəyin səsi gəldi. O, ağzını qapının açarlığına dirəyib pıçıltı ilə danışırdı. Ona görə də qulağımı açarlığa dirəməli oldum. İmranbəy həyəcanlıydı: www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 47 -Qayıt get. Bu gün görüşə bilmərik. Kimlərsə məni izləyir. Bayaqdan buralarda fırlanırlar. Onlar mənim izimə düşüblər. Bəşəriyyətin ilk övladını oğurlamaq istəyirlər. Oğurlamaq istəyirlər, eşitdin?! - Burda heç kim yoxdur, - dedim. - Sən onları görmürsən. Amma onlar hər tərəfdədir. Onları yalnız mən görə bilərəm. Çıx get! Sabah gəl! - Doğrudan da burda heç kim yoxdur, - dediyimdə israr elədim, - heç tülkü, çaqqal da... İçəridə uzun səssizlik yarandı. İmranbəy, deyəsən, mənim dediklərimi götür-qoy edirdi. Mən bu pauzadan istifadə elədim: - İkimiz bir yerdə olsaq, onlar istədiklərini edə bilməzlər. - Səni bu işə qatmaq istəmirəm. - Onsuz da qatmısan da! Qorxma, kəşfinə şərik çıxmayacam. - Ordan getməsən, hər ikimizin meyidini boş quyulardan tapacaqlar! Onun bu həyəcanlı səsi mənə sirayət elədi və doğrudan da qorxdum. Ətraf qaranlıq və kimsəsiz idi. Necə deyərlər: gecə xəlvət, tülkü bəy... Mən kor-peşman geri qayıtdım. Amma getmək istəmirdim. Ayaqlarımı sürüyürdüm. Özümü maraqlı bir söhbətə hazırlamışdım. Səhərə kimi qarabasmalar içində yatdım, yuxudan duran kimi işə qaçdım. Amma nə illah elədimsə, nüfuzlu bir qəzet üçün nəzərdə tutduğum köşəni yaza bilmədim. Həvəsim yox idi. Həmin qəzet pis qonorar vermirdi. Məni Azıxantrop maraqlandırırdı. Bu, doğrudan da əsl sensasiya idi və sanki indi, yəni İmranbəy təhlükə barədə məni xəbərdar edəndən sonra məsələnin ciddiliyinə, bəşəriyyəti lərzəyə salacaq, hay-küyə səbəb ola biləcək bir işə girişdiyimə inanmışdım. Daha doğrusu, məni bu işə cəlb eləmişdilər. İndi İmranbəyi başa düşürdüm, onun halına acıyırdım... Geriyə yol yoxuydu... Geridə Qarabağ və dirilən bəşəriyyət idi. Suallar məni rahat buraxmırdı. Amerikalılar ölmüş hüceyrələri diriltməklə nəyə nail olmaq istəyirdilər? Bu sualın cavabı İmranbəyin beynində və qəlbindəydi. Axşam İmranbəygilə tələsdim. Onlar iki nəfər olduqlarına görə «İmranbəygil» ifadəsini işlətmək olar. Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|