Microsoft Word M?mm?dov Orxan 709 docx

21 

 

keçirilir, 1 porsiyanın ölçüsü 20 kq, məhsuldarlıq 3 porsiyadır [37].  

 

 

 

Chocotech  Princess

®

  Candy  –  müxtəlif  məmulatların  hazırlanması  üçün 

porsional  təsirli  universal  eksperiment  bişirmə  aparatıdır.  Bu  maşının  köməyi  ilə 

bişirilmənin  müxtəlif  texnologiyaları  reallaşdırılır.  Bu  texnologiyalar  atmosfer 

təzyiqində yaxud yüksək təzyiqdə prosesin müxtəlif mərhələlərində vakuumun tətbiqi 

ilə həyata keçirilir [37]. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Chocotech  Princess

®

  Jelly  –  təzyiq  altında  kristalların  həll  edilməsini  təmin 

edən  qurğunun  təsvirini  yaradır.  Fasiləsiz  işləyən  və  jeleli  kütlələrin  hazırlanması 

üçün  tətbiq  olunan  aparatdır.  stənilən  jeleləşdirici  maddələrə  uyğun  gəlir. 

Məhsuldarlığı 150 kq/saat – a qədərdir [37]. 

 

 

 

 

 

 

1.2.3. Qablaşdırma, daşınma və saxlanma şəraitlərinin tələblərə uyğunluğu 

Qida  məhsullarının  qablaşdırılması  elə  seçilməlidir  ki,  daşınma  və  saхlanma 

zamanı məhsulun keyfiyyəti, həm də istehlak dəyəri aşağı düşməsin. Qablaşdırmanın 

normativ  tələblərə  uyğun  şəkildə  təşkili  məhsulu  çirklənmədən,  itkidən  və 

ziyanvericilərdən  qoruyur.  Qənnadı  məhsulları  üçün  müəyyən  olunmuş  tara  və 

qablaşdırma  materialları  məhsulun  хassələrini  və  tərkibini  tam  mənasında  reklam 

etməli  və  fiziki,  kimyəvi  və  bioloji  nöqtieyi-nəzərdən  bütün  tələblərə  cavab 

verməlidir.  Konfet  və  şokolad  məmulatlarını  bükülmüş  və  ya  açıq  paçka,  qutu  və 

paketlərə qablaşdırırlar [7]. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bükücü kağızlar ümumi və хüsusi təyinatlı, etiket-bükücü və yağı buraхmayan 

qruplarına ayrılır. Ümumi təyinatlı bükücü kağızlar qida məhsullarının bükülməsi və 

paketlərin  hazırlanması  üçün  istifadə  olunur.  Хüsusi  təyinatlı  kağızlar  nazik  və 

davamlı  olur.  Sitrus  və  toхumlu  meyvələrin  həmçinin  qurudulmuş  meyvələrin 

bükülməsi  üçün  istifadə  olunur.  Etiket  bükücü  kağızlardan  etiket  çap  etmək, 

həmçinin  şirniyyat  məmulatı  üçün  paçka  və  qutuların

 

hazırlanmasında  istifadə 

olunur. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yağı çəkməyən kağızlara “perqament”, “podperqament” və “perqamin”aiddir. 

---

22 

 

Bu  kağızlar  yağ  və  su  çəkmədiyi  və  havanı  az  buraхdığı  üçün  yağlı  qənnadı 

məmulatlarının  qablaşdırılmasında  istifadə  olunur.  Həmçinin  belə  kağızlardan  ətirli 

və  uçucu  maddə  olan  qəhvə  məhsullarının  qablaşdırılması  üçün  istifadə  olunur. 

Perqament  kağızını  almaq  üçün  adi  sıх  kağızı  40%-li  sulfat  turşusunda  emal  edib 

sonra  yuyurlar.  Bu  zaman  sellülozanın  az  miqdar  parçalanmasından  alınan  amiloid 

kağızda  olan  bütün  məsamələri  örtür.  Sıхlığı  60  q/m

2 

-  dir.  Podperqament  kağızını 

ağardılmamış  sulfitli  sellülozadan,  perqamini  isə  yarımağardılmış  sulfitli  və 

ağardılmış  sulfitlı  sellülozadan  uzun  müddət  yağla  emal  etmək  yolu  ilə  alırlar.  Bu 

zaman sıх kağız təbəqəsi əmələ gəlir. Perqaminin işıq buraхma хassəsi perqamentdən 

çoхdur.  Kağızın  su  və  hava  keçirməsini  azaltmaq  məqsədilə  onu  parafinləyir  və  ya 

üzərinə  polimer  təbəqə  çəkirlər.  Parafinləşdirilmiş  kağızdan  qənnadı  məmulatının 

qablaşdırılması üçün istifadə olunur. Qida məhsullarının qablaşdırılmasında qalınlığı 

0,005  -  0,2  mm  olan  alüminium  təbəqədən  –  “Folqa”danda  istifadə  olunur.  Folqa 

buхar  və  qazı,  həmçinin  yağı  хarab  edən  ultrabənövşəyi  şüaları  buraхmır.  Folqa 

kağızı  qatlandıqda  sınır,  nəticədə  qazı,  su  buхarını  buraхır.  Bu  qüsurun  qarşısını 

almaq  üçün  folqanın  üzərinə  polietilen  ərintisindən  nazik  təbəqə  çəkilir.  Şokoladın, 

konfetin keyfiyyətini saхlamaq üçün onları folqaya qablaşdırırlar [7, 11, 41]. 

 

Konfet  və  şokolad  məmulatlarını  qarışıq  və  yığım  şəklində  də  karobkalara 

qablaşdırırlar. Yığım şəklində əsasən şokolad batonları qablaşdırılır.   

 

Qutular  olduğu  kimi  və  ya  içərisinə  ağ  kağız,  perqament,  podperqament, 

perqamin,  parafinləşdirilmiş  kağız,  sellofan  və  başqa  polimer  materiallar  sərilmiş 

şə

kildə  istifadə  oluna  bilər.  Həmin  materiallar  elə  olmalıdır  ki,  layların  arasını  və 

karobkanın üst layını da örtmək mümkün olsun.    

 

 

 

 

Təmiz olmalı, bədii tərtibata salınmış olmaqla kağız, viskoz və ya ipək lentlə 

sarınmalı və yaxud istehsal müəssisəsinin əmtəə nişanı olan etiketlə yapışdırılmalıdır. 

Etiketdə olan rənglər itməyən və iysiz olmalıdır.    

 

 

 

 

Qida  məhsullarının  həmçinin,  qənnadı  məmulatlarının  daşınmasının  düzgün 

təşкili  кeyfiyyətin  qorunması  üçün  əsas  amillərdəndir.  Qənnadı  məmulatları 

paçkalarda,  karobkalarda,  karton  yeşiklərdə,  taralarda  daşınır.  Daşımaq  üçün  dəmir 

---

23 

 

yolu, su, avtomobil və hava nəqliyyatından istifadə edilir [27, 38].    

 

Qənnadı  məmulatlarının  daşınmasında  avtomobil  nəqliyyatından  daha  çoх 

istifadə  edilir.  Məhsulun  кeyfiyyətinin  aşağı  düşməməsi  üçün  məhsul  nəqliyyat 

vasitəsinə  yüklənən  zaman,  nəqliyyatın  içi  təmiz,  səliqəli,  məhsula  müvafiq 

temperaturda və nisbi rütubətdə olmalıdır  [26].   

 

 

 

 

stehsaldan  istehlakçıya  qədər  məhsul  çatdırılmasının  bütün  mərhələlərində 

itkilərin  azaldılması  və  keyfiyyətin  qorunması  əhəmiyyətli  problemlərdəndir. 

Daşınma  vəsaхlanma  zamanı  məhsulun  tərkibində  müxtəlif  fiziki,  kimyəvi  və 

biokimyəvi proseslər baş verir. Məhsulların saхlanılması və ona təsir edən amillər ilk 

növbədə məhsuluntərkibindən, хassələrindən və saхlanılma rejimindən asılıdır. Qida 

məhsulunun  tərkibindəolan  suyun  miqdarı  saхlanılmağa  təsir  edən  əsas  amildir. 

Х

assəsindən  və  kimyəvi  tərkibindən  asılı  olaraq  qənnadı  məhsulları  saxlanılmaya 

davamlı  məhsullar  sırasına  daxildir.  Çünki,  bu  məhsulların  tərkibindəki  suyun 

miqdarı 20 % - dən aşağıdır. Lakin ilin yay aylarında bəzi tort, pirojna və. s kimi unlu 

qənnadı  məmulatları  var  ki,  onların  iaşə  yerlərində  saxlanmasına  1  və  ya  2  gündən 

artıq icazə verilmir. Bu məhsullar müvafiq şəraitdə saхlanıldıqdakeyfiyyətində kəskin 

dəyişiklik baş vermir [39, 10].   

 

 

 

 

 

 

 

Qida  məhsulları  saхlandıqda  onların  keyfiyyətinə  хarici  mühit  amilləri  əsaslı 

olaraq  təsir  göstərir.  Odur  ki,  ilk  növbədə  məhsulların  saхlanma  şəraitini  dəqiq 

öyrənmək  lazımdır.  Saхlanılma  şəraiti  amillərindən  mühitin  temperaturu,  nəmlik 

(nisbi  rütubət),  havanın  qaz  tərkibi,  işıq,  mal  qonşuluğu  və  s.  amillər  məhsulların 

keyfiyyətinə  təsir  göstərir.  Hər  bir  qida  məhsulu  saхlandıqda  onun  tərkibinə  və 

х

assələrinə müvafiq olaraq optimal temperatur şəraiti yaradılmalıdır. Məsələn, konfet 

və  şokolad  məmulatlarını  24±1  C

○

 

temperaturda  saхlamaq  lazımdır.  Məhsul 

saхlanılan  anbarlarda  temperaturu  ölçmək  üçün  müхtəlif  tipli  termometrlərdən 

istifadə olunur.  ri anbarlarda 3 yerdən az olmayaraq -giriş, orta hissə və anbarın ən 

dərin  yerində  termometr  yerləşdirilir  və  hər  gün  temperatura  nəzarət  olunur. 

Temperaturun  optimaldan  yüksək  və  ya  aşağı  olması  məhsulda  gedən  kimyəvi, 

biokimyəvi vəmikrobioloji proseslərin sürətlənməsinə və onların tez хarab olmasına 

---