Microsoft Word Azerbaijan Country Strategy Final for Web Posting Aze (3)
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.6. Hüquqi kontekst
- 2.7. Enerji effektivliyi vә iqlim dәyişikliyi konteksti
- 3. STRATEJİ İSTİQAMӘTLӘR
16
tәsiri var, çünki onlar tәhsil müәssisәlәrindәn iş hәyatına keçirlәr. Azәrbaycanda yaşı 24-dәn aşağı olan gәnc әhali ümumi әhalinin 40 %-ni tәşkil edir. Gәnclәrin mәşğulluğu nisbәtәn aşağı sәviyyәdәdir – 14% (2008), bu göstәrici 1999-cu ildә 42% tәşkil etmişdir. Lakin daha çox diversifikasiyalaşmış iqtisadiyyatın әldә olunması istiqamәtindә keçidlә bağlı problemlәr qalmaqda davam edir.
İbtidai vә orta tәhsil müәssisәlәrinә qәbul demәk olar ki universaldır vә bu, ali tәhsildә dә özünü göstәrәrәk qadın vә kişilәrin bәrabәr iştirak sәviyyәsi ilә 21 %-ә çatmışdır. Buna baxmayaraq, tәhsilin sәviyyәsi әsas problem olaraq qalır. Kişilәrlә müqayisәdә qadınların hәlә dә sosial, iqtisadi vә siyasi hәyatda iştirak imkanları mәhduddur. AYİB-in Azәrbaycanda gender bәrabәrsizliyi hesabatında xüsusilә qadınların iş qüvvәsindә iştirakı vә maliyyәyә çıxışında nәzәrәçarpacaq bәrabәrsizliyin olduğu vurğulanır.
İqtisadi imkanlar hәmçinin şәhәr vә kәndlәrdә fәrqlidir. İşsizlik vә fәaliyyәtsizlik göstәricilәri adәtәn şәhәrlәrdә yüksәk olduğu halda, kәnd tәsәrrüfatının üstünlük tәşkil etmәsi hesabına işçi qüvvәsinin fәaliyyәti kәnd yerlәrindә daha yüksәkdir.
Mәcburi Köçkünlük üzrә Monitorinq Mәrkәzinin (MKMM) verdiyi mәlumata әsasәn, ölkә әhalisinin tәxminәn 600 minә yaxın әhali mәcburi köçkündür. Bәzi mәcburi köçkünlәrin әsas sosial hәyata inteqrasiya etmәsinә baxmayaraq, bir çoxu hәlә dә mәcburi köçkün qәsәbәlәrindә yaşayır. Mәcburi köçkünlәrin 86 %-i şәhәr vә ya şәhәrәtrafı әrazilәrdә mәskunlaşmışdır. Baxmayaraq ki, onlar 10 ildәn çoxdur ki, öz evlәrindәn didәrgin salınıb, bir çoxu hәlә dövlәt transferlәrindәn asılıdır vә özlәrinә әsaslanan iqtisadi imkanları yoxdur.
İllәr әrzindә Azәrbaycan hüquq çәrçivәsindә ekstensiv islahatlar hәyata keçirmişdir, lakin onların hәyata keçirilmәsi vә qüvvәyә minmәsi istiqamәtindәki problemlәr hәlә dә qalır. Hüquqi mühit mürәkkәb vә qeyri-dәqiqdir. Qanunvericilikdә biznes fәaliyyәtinә başlanılması vә biznesin lisenziyalaşdırılması istiqamәtindә mühüm nailiyyәtlәrin әldә olunmasına baxmayaraq, Azәrbaycanda fәaliyyәt göstәrәn şirkәtlәrin mülkiyyәtçiliyi barәdә informasiyanın әldә olunması ilә bağlı mәhdudiyyәtlәrin tәtbiq olunması barәdә qanuna son dәyişikliklәrin edilmәsi Azәrbaycanda Bankın fәaliyyәtinin hәyata keçirilmәsinә müәyyәn maneәlәr törәtmişdir. Hәmçinin şirkәt qanununda açıqlılıq vә şәffaflıq üzrә qaydalar әsas çatışmazlıqlar hesab edilir. Korporativlәr isә müşahidә şurası vә müstәqil direktorların rolu ilә bağlı olaraq aydınlaşdırmadan fayda әldә edirlәr. Bütün şirkәtlәrdәn balans cәdvәlini vә gәlir bәyanatlarını әhatә edәn auditdәn keçmiş maliyyә bәyanatlarının tәlәb edilmәsinә baxmayaraq, bir çox şirkәtlәr buna әmәl etmir.
Azәrbaycanın tәminatlı әqdlәr üzrә qanunlarının yenilәnmәsi tәlәb olunur. Xüsusilә, tәminatlı kreditorlarının hüquqlarının hәyata keçirilmәsinin intensivlәşdirilmәsi, mövcud tәminatlı әqdlәr sistemindәki qeyri-müәyyәnliyin vә mәhdudiyyәtlәrin aradan qaldırılması vә kredit bürosu әmәliyyatlarının sürәtlәnmәsinә sәbәb olacaq hüquqi dәstәyin yaradılması Azәrbaycanda maliyyәyә çıxışın sürәtlәnmәsinә töhfә verәcәk. Azәrbaycanın Müflislәşmә haqqında Qanununa genişmiqyaslı düzәlişlәr edilmәlidir. Likvidlәşdirmә müddәaları nisbәtәn adekvatdır, lakin qanunla müflislәşmәdә yenidәn tәşkil olunmanın hüdudları mәhdudlaşdırılmışdır. Xüsusilә, Azәrbaycan AYİB
17
regionunda ictimai-özәl әmәkdaşlıq (İÖӘ) vә yaxud da müasir imtiyazlar sahәsindә hәlә dә hüquq çәrçivәsi olmayan bir neçә dövlәtdәn biri olaraq qalır. İÖӘ/imtiyazlar üzrә qanunların tәqdimatı infrastruktur vә tibb sahәlәrinә investisiyaların yatırılmasına rәvac verә bilәr.
Azәrbaycanın müasir mәhkәmә sisteminin inkişafı istiqamәtindә nailiyyәtlәr әldә etmәsinә baxmayaraq, xüsusilә dә fiziki infrastruktur baxımından bir çox işlәr görülmәlidir. Xüsusilә dә dövlәtin tәrәf olduğu vә ya dövlәtin әsaslı maraqlarının olduğu hallarda mәhkәmәnin qәrәzsizliyinin güclәndirilmәsi, ticari vә inzibati qanunlar sahәlәrinә xüsusi önәm vermәklә hakimlәrә tәlimlәrin keçilmәsi әsas istiqamәtlәrdir.
Hüquqi mühitin daha әtraflı qiymәtlәndirilmәsi üçün Әlavә 3-ә baxın. 2.7. Enerji effektivliyi vә iqlim dәyişikliyi konteksti
Azәrbaycan enerji cәhәtdәn sәmәrәli texnologiyalar bazarının çox zәif inkişaf etdiyi ölkәdir vә burada mühüm inkişaf potensialı mövcuddur. Mövcud tәnzimlәyici struktur daxilindәki çatışmazlıqlar alternativ enerji istismarına әn böyük maneәni törәdir. Nәzarәtedici çәrçivә bәrpa olunan enerji layihәlәrini tәşviq edәcәk qanunların qәbulu vә hәyata keçirilmәsi vasitәsilә güclәndirilә bilәr. Bәrpa olunan enerjiyә tәsir göstәrәn mövcud qanunların konsolidasiyası tәlәb edilә bilәr.
BMT-nin İqlim Dәyişmәlәri üzrә Çәrçivә Konvensiyasına Azәrbaycanın İkinci Milli Mәlumatlarında iqtisadiyyatın әsas sahәlәrinә iqlim dәyişmәlәrinin bir çox tәsirlәri öz әksini tapmışdır. Bura su qıtlığının artması, kәnd tәsәrrüfatı istehsalının azalması (istilik vә su qıtlığı sәbәbindәn), sahil bölgәlәrindә dәniz sәviyyәsinin dәyişmәsi vә şәhәrlәrdә yüksәk istilәrlә bağlı baş vermiş hadisәlәr daxildir.
Sürәtli iqtisadi inkişaf dekadasından sonra Azәrbaycan inkişafında kritik mәrhәlәyә daxil oldu. Neft hasilatının 2017-ci ildәn etibarәn aşağı düşәcәyini vә iqtisadiyyatın yığılmış karbohidrogen gәlirlәrindәn çox yüksәk asılılığını nәzәrә alaraq Azәrbaycanın daha müasir vә parlaq sektorla post-neft mәrhәlәsinә qәdәm qoymasına tәminat yaradılmasında iqtisadiyyatın diversifikasiyası başlıca rol oynayacaq. Hakimiyyәt strukturlarının “İnkişaf Konsepsiyası-Azәrbaycan 2020: Gәlәcәyә baxış” ilә diversifikasiya üçün mәqsәdli hәdәflәr müәyyәnlәşdirmiş vә iqtisadiyyatın modernlәşdirilmәsi istiqamәtindә bir sıra nailiyyәtlәr әldә etmişdir. Bununla belә, qeyri-neft sektorunda özünü tәmin edәn artım üçün tәlәb olunan struktur islahatlar möhkәmlәndirilmәlidir.
Növbәti Strategiya mәrhәlәsindә Azәrbaycanın karbohidrogenlәrdәn asılılığına son qoyması üçün iqtisadiyyatın diversifikasiyasında maddi inkişafa yol vermәsi zәruri olacaq. İslahat prosesindә әksәr göstәricilәr boyu nәzәrәçarpacaq keçid boşluqları ilә yanaşı mәsәlәlәr qalmaqdadır. Xüsusilә, Azәrbaycan üçün özәl sektorun inkişafına dәstәk göstәrәcәk davamlı maliyyә sektorunun inkişaf etdirilmәsi vә xüsusilә dә Bakıdan kәnar әrazilәrdә vә Abşeron rayonunda iqtisadi diversifikasiya mühüm әhәmiyyәt kәsb edir. Buna görә dә növbәti Strategiya dövründә Bank әmәliyyatları Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|