Microsoft Word Azerbaijan Country Strategy Final for Web Posting Aze (3)
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şәkil 2. Avropa Yenidәnqurma vә İnkişaf Bankının Azәrbaycan üçün keçid göstәricilәri
- Sektorlar üzrә keçid qiymәti Korporativ Mİ
- 2.5. Sosial kontekst
14
ticarәtlә bağlı islahatlara baxış keçirdilәr, qanunvericilik istiqamәtindә әldә olunmuş inkişafı nәzәrdәn keçirdilәr vә malların vә xidmәtlәrin bazara daxil olması ilә bağlı ikitәrәfli danışıqlarda әldә edilmiş nailiyyәtlәri qiymәtlәndirdilәr. Hazırda Azәrbaycan 13 dövlәtlә danışıqlar aparır.
göstәricilәri Mәnbә: 2012-ci il üçün Keçid Hesabatı Qalan sektorun keçid problemlәrinin әtraflı qiymәtlәndirilmәsi üçün Әlavә 2-yә bax. 2.4. Biznes mühiti
Azәrbaycan Şәrqi Avropa vә Qafqaz regionu ölkәlәri ilә müqayisәdә biznes mühitinә görә yüksәk pillәdә qәrar tutur. Dünya Bankının biznes hesabatında Azәrbaycanın göstәricisi son üç ildir ki, çox az dәyişmişdir. Dünya Bankının 2013-cü il üzrә biznes hesabatında Azәrbaycan Moldova vә Ukraynanı qabaqlayaraq, eyni zamanda Belarus vә Qafqaz regionundakı qonşu dövlәtlәrdәn geridә qalaraq 185 ölkә arasında 67-ci yerdә qәrarlaşmışdır. Biznes fәaliyyәtinә başlanılması vә әmlakın qeydiyyata alınması (bunun üçün sadәcә 4 prosedur vә 11 gün tәlәb edilir, orta hesabla әmlakın 0,5 %-i dәyәrindәdir) çox әlverişli hesab edilir. Lakin, ölkә sәrhәdlәrindәn kәnarda ticarәtlә mәşğul olmaq, elektrik enerjisi tәchizatı vә tikinti üçün icazә almaq (28 proseduru әhatә edir vә bunun üçün 212 gün tәlәb olunur) kimi mәsәlәlәr ciddi narahatlıq doğurur. Keçәn il vergilәrin ödәnilmәsinin asanlaşdırılması vә müflislәşmәnin aradan qaldırılması istiqamәtindә orta sәviyyәli inkişafa nail olunmuşdur.
Orqanlar hüquqi sistemini güclәndirmәk vә korrupsiyanı azaltmaq üçün islahatlara başlamış, o cümlәdәn anti-korrupsiya komitәsini güclәndirmiş vә anti-korrupsiya kampaniyasına başlamışdır. Bu, Korrupsiyaya qarşı Milli Planın tәtbiqinә dair prezidentin fәrmanının tәsdiqi, ictimai xidmәtin çatdırılması vә yeni Şәhәr Tikintisi Mәcәllәsinin tәtbiqi ilә mәşğul olan “vahid pәncәrә” Vәtәndaşlara xidmәt vә sosial Sektorlar üzrә keçid qiymәti Korporativ
әbii s әrv әtl әr Davaml ı enerji D әmir yollar ı Yollar Şә h әr n әqliyyat ı Su Bankç ıl ıq SDMX Ka p ital bazarlar ı DN MKOM ma li yy әl әş di ri lm әsi 15
innovasiyalar (ASAN) üzrә Dövlәt Agentliyinin tәşkili ilә nәticәlәndi. Bütün bu fәrmanlar idarәçiliyi vә tәşkilati çәrçivәni tәkmillәşdirmәk mәqsәdi güdürdü. Buna әlavә olaraq, son illәrdә ölkәnin müxtәlif yerlәrindә korrupsiya halında vәtәndaşlara öz hüquqlarını qorumağa yardım edәn bir sıra ofislәr açılmışdır vә hökumәt yerli anti- korrupsiya QHT-lәr vasitәsilә mülki cәmiyyәt qrupları ilә dialoqlara daxil oldu.
Bu tәdbirlәrә baxmayaraq, hakimiyyәt nümayәndәlәri tәrәfindәn dә qәbul edildiyi kimi korrupsiya Azәrbaycanda ciddi problem olaraq qalır. Korrupsiyanı aradan qaldırmağa yönәlmiş son cәhdlәr bәzi tәsirә malik olsa da - 2013-cü ildә “Transperancy International” tәşkilatının son Korrupsiyanı Qavrama İndeksindә Azәrbaycan 12 pillә yuxarı qalxmışdır - ölkә hәlә dә 177 ölkә arasında 127-ci yerdәdir. “Transperancy International” tәşkilatının 2013-cü il iyul hesabatında bildirilir ki, son dövrlәrdә aparılan islahatlar bir çox sahәlәrdә vәtәndaşların korrupsiya qavramasında әsaslı azalmalara sәbәb olmuşdur, lakin anti-korrupsiya islahatlarının effektivlәşdirilmәsi üçün böyük vaxt tәlәb edilir.
Azәrbaycan Dünya İqtisadi Forumunun 2013-cü ilin sentyabrında dәrc etdiyi 2013- 2014-cü il üzrә Qlobal Rәqabәtlilik İndeksindә ötәn ilә nisbәtәn 9 pillә irәlilәyәrәk 148 ölkә arasında 39-cu yerdә qәrarlaşmışdır. Azәrbaycan xüsusilә “makroiqtisadi mühit” sahәlәrindә yaxşı nәticәlәr göstәrmiş vә “texnoloji hazırlıq” vә “maliyyә bazarının inkişafı” sahәlәrindә güclü irәlilәyiş qeyd etmişdir. AYİB/Dünya Bankının 2009-cu il üzrә Biznes Mühiti vә Müәssisәlәrin İcra Göstәricisi üzrә Tәdqiqatında korrupsiya vә qeyri-rәsmi sektor tәcrübәlәri dә daxil olmaqla maliyyәyә çıxış vә yüksәk vergi dәrәcәlәri biznesin hәyat keçirilmәsi istiqamәtindә әsas maneә kimi nәzәrdәn keçirilmişdir.
Son on il әrzindә Azәrbaycanın sürәtli iqtisadi inkişafı bütün gәlir qruplarının yüksәldilmәsi vә yoxsulluğun hәddinin 2001-ci ildәki 49,6% sәviyyәsindәn 2012-ci ildә 6% sәviyyәsinәdәk әhәmiyyәtli dәrәcәdә azaldılması ilә hәrtәrәfli xarakter daşımışdır. 1999-cu ildә 12,7% sәviyyәsindә olan rәsmi işsizlik 2012-ci ildә 5 %-ә düşmüş vә bu azalma meyli hәtta iqtisadi böhran dövründә dә davam etmişdir. 2001- 2008-ci illәrdә әmәk haqqı orta hesabla real olaraq illik 13% artmışdır. Әhalinin yoxsul tәbәqәsinә aid olan yüksәk işçi qüvvәsinin bu prosesdә iştirakı bu artımın әhalinin güzәranına әhәmiyyәtli tәsiri ilә nәticәlәnmişdir. Beynәlxalq Әmәk Tәşkilatının “İş Dünyası 2013” hesabatına әsasәn, aşağı әmәk haqqı alanların, yәni gәlirlәri gündәlik 4 ABŞ dolları ilә 10 ABŞ dolları tәşkil edәnlәrin payı 2000-ci ildәn etibarәn artaraq 2012-ci ildә әhalinin 60 %-ni tәşkil edir. Yoxsulluğun aradan qaldırılmasında әsas faktorlardan biri dә sosial transferlәrdir ki, bu proses hәyata keçirilmәsә yoxsulluğun hәddi 25% sәviyyәsindә olardı. 2010-cu ildә Azәrbaycanda 63,2% ailә әn azı sosial transferlәrin bir növünü alıb, dövlәt pensiyaları yoxsulluğun azaldılmasında әn effektiv mexanizmdir. “Keçid dövründә hәyat - 2011” hesabatında bildirilir ki, iqtisadi inkişaf vә hәyat standartlarının yüksәldilmәsi ilә Azәrbaycanda hәyatdan mәmnunluq sәviyyәsi dә artıb.
Lakin regionda keçid dövrünü yaşayan digәr ölkәlәrdә dә olduğu kimi iqtisadi inkişaf aşağı mәşğulluq sәviyyәsi ilә müşahidә olunmuşdur. Hazırda Azәrbaycanda ÜDM artımının 20 %-i mәşğulluğun artması, qalanı isә mәhsuldarlıqdan әldә olunan nailiyyәtlәr hesabına formalaşmışdır. Bunun xüsusilә dә gәnc nәsil üzәrindә böyük
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|