22
Bundan әlavә, Bank texniki yardım vә mümkün olduqda siyasi dialoq vasitәsilә
dәstәklәnәn sәmәrәli enerji istifadәsini tәmin edә bilәcәk layihәlәrin
maliyyәlәşdirilmәsi üçün imkanlar axtaracaq.
3.2. Özәl sektorun inkişafına dәstәk göstәrilmәsi üçün davamlı maliyyә
sektorunun inkişaf etdirilmәsi
Әsas problemlәr
Son illәrdәki sürәtli inkişafa baxmayaraq, maliyyә sektoru aidiyyәti üzrә kiçik olaraq
qalır vә iqtisadiyyatın müxtәlif seqmentlәri vasitәsilә maliyyәyә çıxış mәhduddur. Bu
problem Bakıdan kәnarda – regionlarda daha kәskin xarakter daşıyır. Ölkә әrazisindә
vasitәçiliyi tәşviq etmәk üçün böyük vә kiçik müәssisәlәrin müştәrilәrinә xidmәt
edәrәk maliyyә institutlarının güclәndirilmәsinә, elәcә dә Azәrbaycanın regionlarında
özәl sektorun, xüsusilә dә MKOM-in sәmәrәli maliyyәlәşdirilmәsinin tәmin
olunmasına ehtiyac var. Hәmçinin zәif inkişaf etmiş yerli kapital bazarlarının vә
qeyri-bank maliyyә sektorlarının da genişlәnmәk üçün dәstәyә ehtiyacı var. Maliyyә
sektorunda konkret keçid problemlәrinә daxildir:
Maliyyә vasitәçiliyi sәviyyәlәrindә tәkmillәşdirilmә özәl
sektorun sәmәrәli,
düzgün istiqamәtlәnmiş şәkildә maliyyәlәşdirilmәsi baxımından әhәmiyyәtlidir.
Maliyyәyә çıxış imkanın artırılmasına tәlәb bütün ölkә әrazisindә, xüsusilә dә,
orta ölçülü korporativlәr üçün, Azәrbaycanın regionlarında isә kiçik müәssisәlәr
üçün kәskin xarakter daşıyır. Qadınlara mәxsus vә qadınlar tәrәfindәn idarә
olunan müәssisәlәrin maliyyәyә çıxış imkanı xüsusilә dә regionlarda çox zәifdir.
Maliyyә vә insan kapitalı Azәrbaycandakı bir çox banklar vә maliyyә institutları
arasında paylaşdırılmışdır. Bu, bank sektorunda şәffaf konsolidasiyanın tәşviqi
vasitәsilә ünvanlana bilәr.
Bank sektoruna xarici girişin dәstәklәnmәsi üçün investisiya mühitindә
tәkmillәşdirilmә tәlәb olunur. Bu rәqabәti artıracaq, sektor üçün yeni standartlar
yaradacaq vә daha sonra da Azәrbaycan Beynәlxalq Bankının dominantlığını
azaldacaq.
Yerli kapital bazarı vә qeyri-bank maliyyә sektoru zәif inkişaf etmişdir.
İstiqrazların buraxıcıları bu vaxta qәdәr çox kiçik korporativ buraxılışlarla
maliyyә institutları vә ya dövlәtә mәxsus müәssisәlәr olmuşdur. Hökumәt bu
sahәni nizamlayıcı islahatlar, treninq vә stimullarla sürәtlә inkişaf etdirmәyә
çalışır.
Bankların operativ cavabı
Bank investisiya vә texniki dәstәk vasitәsi ilә regionlarda da özәl sektorun, xüsusilә
dә kiçik
vә orta müәssisәlәrin, elәcә dә mikro vә kiçik müәssisәlәrin sәmәrәli
maliyyәlәşdirilmәsini tәmin etmәk üçün maliyyә vasitәçiliyinin güclәndirilmәsinә
istiqamәtlәnәcәk.
Bank digәr BMİ-ları vә donorlarla birgә kәnd tәsәrrüfatı, kiçik vә orta ölçülü
aqrobiznes müәssisәlәri üçün әn çox ehtiyac duyulan maliyyәnin tәmin edilmәsi
hesabına Azәrbaycanın kәnd tәsәrrüfatı sektorunu inkişaf etdirmәk mәqsәdilә yerli
banklar vә mikromaliyyә qurumları ilә kәnd tәsәrrüfatı maliyyәlәşdirilmәsinin inkişaf
23
etdirilmәsinin mümkünlüyünü araşdıracaq. Xüsusilә dә, Bank Gürcüstan vә
Tacikistandakı donorlarla hәyata keçirdiyi uğurlu әmәkdaşlığı da tәtbiq edә bilәr.
Bank yerli banklar vasitәsilә Qafqaz Regionunda Enerji Effektivliyi Proqramı ilә yeni
tәrәfdaş institutlarına tәqdim edilәcәk enerji sәmәrәliliyi üzrә investisiya layihәlәrinin
işlәnmәsi vә tәşviq edilmәsinә istiqamәtlәnәcәk.
Bank qadınlara mәxsus olan vә qadınlar tәrәfindәn idarә olunan müәssisәlәrin
maliyyәyә çıxışının tәkmillәşdirilmәsini hәdәfә alaraq mövcud tәrәfdaş banklarla
әmәkdaşlığı genişlәndirәcәk vә yeni maliyyә alәtlәrinin işlәnmәsinә vә tәşviqinә
dәstәk göstәrәcәkdir.
Bank korporativ idarәetmәnin vә risklәrin idarә olunmasının yüksәk standartlarını
tәşviq edәcәk, bunlar isә rәqabәt qabiliyyәtinin artırılmasına, yeni standartların
yaradılmasına vә banklar üçün yeni bazarların açılmasına öz töhfәlәrini verәcәk.Bu
sahәdә konsolidasiya, elәcә dә, xarici birbaşa investisiyalar da eyni mәqsәdә xidmәt
edәcәk vә Bank tәrәfindәn tәşviq edilmәklә yanaşı, potensial sәhm investisiyaları
vasitәsilә dә yardım göstәrilәcәk.
Bank hәdәfә alınmış Mühasibat Uçotunun Tәkmillәşdirilmәsi Proqramının hәyata
keçirilmәsi vә AYİB bank qrupları, tәrәfdaş banklar vә Azәrbaycandakı digәr maliyyә
institutları ilә olan әlaqәlәr hesabına maliyyәyә artan çıxış ilә KBD vasitәsi ilә
idarәetmә vә konsultasiya xidmәtlәrinin çatdırılması işini tamamlanmasına nail
olacaq. Yerli kapital bazarlarında Bank korporativ buraxıcıları (qeyri maliyyә
institutları) korporativ istiqraz bazarına gәtirmәyә, institusional vә pәrakәndә investor
bazasını genişlәndirmәyә nail olacaq.
Siyasi dialoq vә texniki әmәkdaşlıq (TӘ)
Maliyyә sektorunda siyasi dialoq bankçılıq sahәsi (sahәnin konsolidasiyası vә
böhrandan sonrakı ümidsiz kreditlәr barәdә qәrar da daxil olmaqla),
yerli kapital
bazarlarının tәkmillәşdirilmәsinә istiqamәtlәnmiş siyasәt vә qeyri-bank maliyyә
sektorunun inkişafı üzrә nizamlayıcı çәrçivәlәrdә mәrkәzlәşәcәk.
Bank enerji sәmәrәliliyinin kreditlәşmәsinә nail olmaq üçün әlverişli mühit yaratmaq,
eyni zamanda aşağı karbon istehsalı vә tikinti üçün tәlәblәrә cavab verәcәk
standartların yaradılması mәqsәdilә hökumәtlә birgә işlәyәcәk. Bank qadınların
maliyyәyә çıxışına tәsir göstәrәn sistematik mәsәlәlәri öyrәnmәk üçün hökumәtlә,
QHT-lәrlә, donorlarla vә digәr BMİ-lәr ilә birgә işlәyәcәk.
Bank mühüm әhәmiyyәt kәsb edәn layihәlәrdә iştirak etmәk mәqsәdilә texniki
әmәkdaşlıq hesabına yerli kapital bazarlarında normativ vә әmәliyyat maneәlәrinin
aradan qaldırılmasına çalışacaq, eyni zamanda qeyri-bank maliyyә xidmәtinin
inkişafına diqqәtini cәmlәyәcәk.