Azərbaycan: Müstəqil İslam və Dövlət
Böhran Qrupunun Avropa üzrə Hesabatı N°191, 25 mart 2008
səhifə 3
1999-cu ildə təhlükəsizlik orqanları bir sıra ağır
cinayətlər törətdiyinə görə Ceyşullah (Allahın
ordusu)
17
təşkilatının on dörd üzvünü həbs etdi. Bu
qrup Azərbaycan Ekstrasenslər Birliyinin sədri Etibar
Erkini və onun iki oğlunu qətlə yetirmiş, Avropa
Yenidənqurma və İnkişaf Bankının (AYİB) ofisini
qarət etmiş və Krişna icmasının Bakı qərarqahını
partlatmaq cəhdi etmişdir.
18
Hizb-ut-Təhririn ilk fəalları, deyilənə görə,
Azərbaycana 2000-ci ildə Şimali Qafqazdan gəlmiş
və Özbəkistan vətəndaşı olan Abdurəsul Abdukərimov
(Abdulla) 2001-ci ilin avqustundan etibarən təşkilatın
Azərbaycan bölməsini yaratmışdır. Məhz həmin il, bir
müddət sonra, təşkilat qeyri-qanuni elan olunmuş və
onun altı üzvü (beş Azərbaycan və bir Ukrayna
vətəndaşı) “dövlətin dünyavi quruluşunu dəyişmək və
xarici səfirliklərə, və ümumiyyətlə əhaliyə qarşı iri
miqyaslı terror hücumları təşkil etmək” cəhdinə görə
həbs olunmuşdur.
19
ABŞ-da 2001-ci ilin 11 sentaybr terror hücumlarından
sonra ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi koalisiyanın tərkib
hissəsi olaraq, Azərbaycan öz taburunu Əfqanıstana
yolladı və ABŞ və NATO uçuşları üçün öz hava
məkanını açıq elan etdi. Əl-Qaidə rəhbərinin müavini
Ayman əl-Zavahiri “özlərini Allahsızlarla bağladığına”
20
17
Sələfi qrup olmasına baxmayaraq, Ceyşullahın İranla
əlaqəli olması deyilir. Bax S. Kornel, eyni mənbədən, səh.
43; həmçinin “Azərbaycanın əsas problemi”, 525-ci qazet,
15 avqust 2003.
18
“Xütbələrdə gizlənən siyasi İslam”, Ayna, 17 iyun 2006.
Təşkilat üzvləri dörd ildən on üç ilədək azadlıqdan
məhrum
ediliblər; Bu qrupu 1995-ci ildə 32 yaşlı daxili işlər
nazirliyinin cəsus əməkdaşı Mübariz Əliyev yaradıb ki, o da
ömürlük azadlıqdan məhrum edildi və, adı çox mənfi
hallanan, Qobustan həbsxanasına yerləşdirildi. Böhran
Qrupunun müsahibəsi, Elchin Behbudov, İşgəncələr
Əleyhinə Komitənin sədri, yanvar 2008. Məlumatlara
əsasən, həbsxananın müdiri Əliyevi dəfələrlə döymüş, və o,
dişlərini itirmişdir. “Həbsxananın tibbi personalının
etinasızlığı”, Prison-Watch İctimai Birliyi, 12 dekabr 2007.
19
Hizb-ut-Təhrir, Sünni, pan-İslamist siyasi meyilli və
dünyanın ən azından 40 ölkəsində fəal olan təşkilatdır ki,
dinc yollarla İslam xilafəti qurmaq istəyir və bir çox ölkədə,
xüsusilə gizli fəaliyyət göstərdiyi Orta Asiyada, qadağandır.
Bax Böhran Qrupunun Asiya Hesabatı N°58, Mərkəzi
Asiyada Radikal İslam: Hizb-ut-Təhrirə cavab, 30 iyun
2003. O, zor işlətməməyə çağırırı, lakin bəzi hallarda,
digərlərinə zordan istifadə etməyi, həvalə edib,
www.hizbuttahrir.org/. Abdulla ölkəni tərk etdi, “Hizb-ut-
Təhrir üzrə istintaq yekunlaşdı”, Bizim Əsr, yanvar 2002,
http://bizimasr.mediaaz.com/arxiv_2002/yanvar01/xeber.htm
l internet səhifəsinə bax.
20
C. Nikol, “Ermənistan, Azərbaycan və Gürcüstan:
Təhlükəsizlik məsələsi və ABŞ Maraqlarına təsiri”,
Konqresin Araşdırma Xidməti, 1 fevral 2007, səh. 14.
görə azərbaycanlıları cəzaya layiq adlandırmışdır.
2004-ci ildə Milli Təhlükəsizlik Naziri Namiq
Abbasov əl-Qaidənin BTC neft boru kəmərində
təxribat planlaşdırdığını iddia etmişdir.
21
Həmin il, əl-
Qaidənin Qafqaz üzrə əlaqələndiricisi Əbu Həfsdən
təlimat aldıqları güman edilən doqquz xarici vətəndaş
(Əfqan, Britaniyalı, İordaniyalı və Rus) terror
aksiyasıyaları planlaşdırmaqda ittiham edilərək həbs
olunmuşdur.
22
2005-ci ilin martında Əmiraslan İsgəndərovun
rəhbərliyi altında altı Azərbaycan vətəndaşı terror
aksiyası planlaşdırdıqlarına və Bakıda partlayış təşkil
olunması təhlükəsi haqda əl-Qaidənin adından
bəyanat tərtib etdiklərinə görə məhkum olunmuşlar.
Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin məlumatına əsasən,
qrupun əsas məqsədi hökümətin “dünyavi, demokratik
və terrorçuluq əleyhinə siyasətini”
23
dəyişdirməyə
məcbur etmək idi. Bununla belə, “ictimaiyyət üçün
bağlı məhkəmədən sonra…ittihamı təsdiqləmək üçün
əsaslı dəlillərin tapılıb-tapılmaması müəmmalı
qalır”.
24
Müdafiə tərəfinin vəkili deyir ki,
təqsirləndirilən şəxslərdən bir neçəsi Əmiraslan
İsgəndərovu sadəcə tanıdıqlarına görə həbs olunmuşdur.
25
Həmin ay Nazirlik belə bir bəyanatla çıxış etmişdir:
Beynəlxalq terrorçuluğa qarşı mübarizənin
nəticəsində əl-Cihad, Qafqazın İslam Ordusu,
Hizb-ut-Təhrir, [və] Ceyşuallah kimi təşkilatların
fəaliyyəti neytrallaşdırılmış, beynəlxalq terrorçuluq
təşkilatlarla sıx münasibətlərdə şübhəli bilinən yeddi
humanitar təşkilat bağlanmış, 43 şəxs ekstradisiya
edilmiş və onlarla terrorçu tərəfdar ölkələrin
müvafiq qurumlarına təhvil verilmişdir.
26
2006-cı ilin aprel ayında, ictimiyyət üçün bağlı olan
digər məhkəmədə, Camaat əl-Müvahiddun adlanan
21
Bax C. Laft, “Bakı-Tbilisi-Ceyhan: başa çatmayıb və artıq
hədəfə çevrilib”, Qlobal Təhlükəsizliyin Təhlili İnstitutu, 4
noyabr 2004, www.iags.org/n1104041.htm.
22
Milli təhlükəsizlik nazirliyinin bəyanatı, 5 iyul 2005,
www.mns.gov.az/news/05.07.2005.19.05_ru.html veb-
səhifədə dərc olunub. 2005-ci iyununda ittiham olunanlar üç
ildən on beş ilədək məhkum olunmuşlar.
23
Milli təhlükəsizlik nazirliyinin bəyanatı, 17 mart 2005,
www.mns.gov.az/news/17.03.2005.16.14_en.html veb-
səhifədə dərc olunub. Məlumatlara görə, Isgəndərov 1999-cı
ildən 2003-ci ilədək əl-Qaidə ilə Əfqənistanda təlim keçmiş
və döyüşmüşdür.
24
Azərbaycan üzrə Ölkə Hesabatı, Freedom House, 2006,
www.freedomhouse.org/template.cfm?page=47&nit=390&y
ear=2006.
25
Böhran Qrupunun müsahibəsi, Elman Osmanov, müdafiə
vəkili, fevral 2008.
26
“Azərbaycan Respublikasının Milli Təhlükəsizlik
Nazirliyinin əməkdaşları öz peşə bayramlarını qeyd
etmişlər”, Azərbaycan, 29 mart 2005.