Dərs vəsaiti kim I q r if verilm işdir nurlar bak i-2014 e lm I red a k to rla r

Alma-mater -
Alternativ -  
Ambisiya -  
Amimiya -
Amorf -
Anaxronizm -
Analizatorlar -
Analoq -  
Annotasiya -
Anomaliya -
Anonim -  
Anons -  
Antaqonizm -
Antipatiya -  
Apofeoz -
Apokalipsis -
Universitetlərin  köhnə  adı,  mənəvi  qida  verən; 
əzizləmə, zarafatyana, ironik kimi müxtəlif məna­
larda işlədilir; hərfi mənada- «süd verən ana»
Bir-birini  inkar edən,  mümkün  olan  iki  qərardan 
yalnız birini seçmə məcburiyyəti
1.  Lovğalıq,  təkəbbür,  özündənrazılıq;  2.  izzət- 
nəfsli, heysiyyatlı
Üzün  mimikasının  azalması,  yaxud  tamamilə 
mövcud olmaması; belə hallarda «üzü heç nə ifa­
də etmir» ifadəsindən istifadə olunur
Formasız,  şəkilsiz;  dəqiq  hissələrə  bölünməmiş, 
sərhədləri olmayan.Donuq forma
Zamanın  tələblərinə  uyğun  gəlməyən  köhnəlmiş 
adətlər, baxışlar, anlayışlar və s.
Nitqi  başa  düşməyə  yardım  edən  hiss  orqanları; 
natiq üçün ilk növbədə görmə və eşitmə
Bənzər, oxşar
Məqalənin, kitabın, nitqin məzmununun bəzən onun 
müsbət və mənfi cəhətlərim göstərməklə qısa şərhi
Düzgün omayan,  ümumi qaydadan kənara çıxan, 
pozuntu
Öz adını gizli saxlayan müəllif
Gələcək hadisə, tədbir haqqında qısa elan
Barışmaz, kəskin ziddiyyət. Geniş mənada və mü­
hüm səbəblərdən olan ziddiyyətlər
Xoşa gəlməmə, nifrət
Bir şəxsi və ya hadisəni son dərəcə şöhrətləndirmə; 
tərifləmə, hadisənin təntənəli sonu
Vəhy (xristian dinində); «dünyanın sonu» haqqın­
da peyğəmbərlik
378

---

f
Apologet -  
Aporiya -  
Aposterior -  
Apriori -
Arbitr -  
Arxaizm -  
Arxetip -
Arqo  və  ya  jar­
qon  (fr),  yaxud 
slenq (anql.) -
Arqument -  
Arsenal -  
Audiensiya -
Auditoriya -
Aura-
Avtoritet -  
Brifinq  -
Məddah,  müdafiəçi;  müəyyən  təlimin,  ideyanın, 
nəzəriyyənin, mövqenin müdafiəçisi
Həlledilməz  ziddiyyət,  dəf edilməz  ixtilaf,  fikir 
ayrılığı
Təcrübəyə  əsaslanan,  əvvəlki  fəaliyyətdən,  təc­
rübədən yaranan
Əvvəlcədən,  qabaqcadan  (çıxış  zamanı  razılaşa­
raq, nəyi isə təsdiq, yaxud inkar etmək)
Mübahisədə hakim, üçüncü tərəf, hökm verən
Köhnəlmiş, dildən çıxmış söz və ifadə
Ömək,  nümunə,  timsal,  ideya;  natiqin  çıxışının 
yazılı variantı
Müəyyən sosial qrupa aid olan insanların nitqi, öz 
qrammatik quruluşu və əsas lüğət fondu olmayan 
(dialektdən fərqli olaraq) nitq
Dəlil, sübut, əsas; tezisin isbatı üçün əsas rolu oy­
nayan məntiqi dəlil
Nəyinsə  (məsələn,  silah,  təchizat)  böyük  və 
zəngin ehtiyatı
Qəbul  (dövlət  başçısının  və  ya  başqa  yüksək 
rütbəli şəxsin rəsmi qəbulu); bəzən nitqdə istehza­
lı məzmunla istifadə olunur
Mühazirə  üçün  zal  və  orada  dinləyicilər  qrupu; 
formal  məntiqdə  -  tezisin müzakirəsinin  üçüncü 
(opponent və proponentdən başqa) iştirakçısı
ilkin mənasında «meh əsməsi», ümumilikdə - emo­
sional, eşitmə və ya görnıə ilə bağlı həyəcanlar; ətraf
Nüfuzlu, hamı tərəfindən önəmli hesab edilən şəxs
Qısa  təlimatlandmcı  müşavirə;  belə  müşavirə 
haqqında  informasiya;  problemə  münasibətlərin 
qısa şərhi
379

---

Butaforiya 
Bujiteriya  -
Debat  -  
Debüt  -  
Deklarasiya  -  
Demaqoq  -
Demarş  -
Differensiallaş- 
dırma  -
Dixotomiya  -  
Diletant  -
Diloqiya  -
Diskreditasiya -  
Diskursiv  -
Diskussiya  -
Disput  -
Dissonans  -
Butaforiya  (göz  aldatmaq  üçün  istifadə  olunan 
saxta  bəzəklər,  natiqin  çıxışında  real  olmayan 
süjetlərin nəqli)
Fikir mübadiləsi, elmi müzakirə, mübahisə
İlk dəfə çıxış etmək (səhnədə)
Bəyannamə; natiqin təşkilat, dövlət adından bəyanatı
Yalan  vədlər,  həyata  keçməyəcək  layihələr  və 
bəsit  (bəlkə  də  mükəmməl)  yalan  və  yaltaqlıq 
vasitəsilə  əldə  edilmiş yalançı  populyarlığa əsas­
lanan siyasətçi
Diplomatik çıxış, tədbir; çıxış, fəaliyyət
Faktları  fərqləndirmək,  təhlil  etmək,  daha  yaxşı 
başa düşülməsi üçün mürəkkəbi sadələrə ayırmaq
Bütünün ardıcıl surətdə ikiyə bölünməsi, sonra ya­
rımların yenə ikiyə və dörddə birə bölünməsi və s.
Hər hansı bir peşədə həvəskar; müəyyən bir peşə 
ilə  lazımi  hazırlığa  malik  olmadan  məşğul  olan, 
qeyri-peşəkar
İkili  məna,  ikimənalılıq,  iki  hissədən  ibarət  bir 
ümumi
Nüfuzdan, hörmətdən salma, etibardan salma
Formal məntiqi nəticəyə əsaslanan; idraki, mənti­
qə əsaslanan
Müzakirə,  mübahisə;  yığıncaqda,  nitqdə,  mətbu­
atda müzakirə
Elmi mübahisə, nəzəri məsələnin, mühazirə möv­
zusunun, onun məzmununun müzakirəsi
Ahəngsizlik, qarışıqlıq, uyğunsuzluq; fikir uyğun­
luğunun  olmaması,  müxtəlif  nəzər  nöqtələrinin 
mövcudluğu
380

---

Doqma  -
Effekt  -  
Eksklüziv  -
Ekssentrik  -  
Emosiya  -  
Ensiklopedizm-
Epataj  -
Epiqon  -
Epiqraf  -
Epiloq  -
Epizod  -
Erudit  -
Etika  -  
Etiket  -
Eyforiya  -  
Fabula  -  
Fantaziya  -
Ehkam;  dəyişməz,  həmişə  düzgün  olması  qəbul 
edilən;  inkişaf etdirilməsi,  yaxud  yenidən  baxıl­
ması mümkün olmayan müddəa
Kimnsə çıxışından yaranmış qüvvətli təsir
Xüsusi  olaraq müəyyən mətbu  orqanı  üçün hazır 
lanmış jurnalist materialı; dərhal, gözlənilməz
Qeyri-adi, çox qəribə
Hiss, həyəcan, qorxu, narahatlıq, qəzəb, sevinc
Çoxsahəli, əhatəli biliklər, insan fəaliyyətinin bü­
tün sahələrinə aid dərin məlumatlar
Nitqin,  çıxışın məzmunu,  yaxud  forması  ilə  hey­
rətləndirmək, təəccübləndirmək
Təqlidçi.  Özünün  müstəqil yaradıcılıq  siması  ol­
mayıb,  hər  hansı  elmi,  bədii  cərəyanı,  məktəbi 
təmsil edən adam
Mətnin, nitqin, yaxud onlann hissələrinin əvvəlin­
də verilmiş ifadə, sitat
Son, bədii əsərdə əsas hadisələrdən sonra baş ve­
rənlər
Süjetin  hissəsi,  bədii  əsərdə  ayrıca  bir  parça, 
hadisə
İnsan  fəaliyyətinin  bir  çox  sahələrinə  aid  böyük 
biliklərə malik olma
İnsanların əxlaqi davranışlarının normalar sistemi
Hökmdarların  saraylarında,  diplomatlar  arasın­
da,  qəbullarda və  s.  münasibətlərdə  dəqiq  müəy­
yənləşdirilmiş normalar
Çox yüksək, sevincli əhval-ruhiyyə
Süjetin, çıxışın, nitqin qısa məzmunu
Heç bir real əsası olmayan xəyallar
381

---