sional modelinin qurulması, tədqiq edilən obyektin ən çox xərc
tutan hissəsinin aşkar edilməsi kimi işlər görülür.
Analtik mərhələ obyektin funksiyasının təhlili və
müəyyənləşdirilməsi, ən əsas və ikinci dərərcəli köməkçi
funksiyaların müəyyən edilməsi, obyektə və onun hissələrinə aid
lazım olmayan yaxud əhəmiyyətlilik funksiyasından artiq
ehtiyatların aşkar edilməsi, funksiyaların əhəmiyyətliliyinin
qiymətləndirilməsi, obyektin- funksional-struktur modelinin
qurulması funksiyanın yerinə yetirilməsinin material xərcləri ilə
əlaqələndirilməsi əsasında xərclərin təhlili həllərinin müəyyən
edilməsi, obyektin funksional dəyər diaqramının qurulması,
obyektin tərkib hissəsinin funksiyalarının və bunun yerinə
yetirilməsi xərclərinin obyektin analoq və oxşar sistemlərin və
həllərin funksiyasını və xərclərini müəyyən etməklə təhlil
obyektinin funksional zonalarında qənaət ehtiyatlarının
axtarılması, yeni ideyaların və optimal həll variantlarının
axtarılması məsələlərinin tərtib edilməsi işləri əhatə edilir.
Yaradıcılıq mərhələsində yeni həllərin axtarılması
istiqamətinin və vəzifələrinin müəyyən edilməsi və bu
vəzifələrin həyata keçirilməsinin kollektiv yaradıcılıq yollarının
seçilməsi;
yaradıcılıq
müşavirələrinin
keçirilməsinin
tematikasının
və
planının
hazırlanması;
obyektin
təkmilləşdirilməsi üzrə olan təkliflərin seçilməsi üçün
müşavirənin təşkili və yerinə yetirilməsi yaradıcılıq
müşavirələrinin
nəticələrinin,
ayrı-ayrı
funksiyaların
qiymətləndirilməsi
məqsədi
ilə
tədqiq
edilməsi
və
sistemləşdirilməsi, funksinal xidmət qrupu tərəfindən alınmış
nəticələrin qiymətləndirilməsi üçün lazım olan materialların
hazırlanması işləri yerinə yetirilir.
Tədqiqat mərhələsində təklif edilən variantların yeni
həllərinin sistemləşdirilməsi və əvvəlcədən qiymətləndirilməsi;
aşkar yerinə yetirilə bilməyən və məqsədə uyğun olmayan
variantların aradan çıxarılması və ekspert üçün olan
38-
variantların bir qisminin aradan çıxarılması və ekspert üçün olan
variantların
saxlanılması
seçilən
variantların
zəruri
hesablamalarının aparılması, eskiz lahiyəsinin tərtib edilməsi,
funksional xidmət mütəxəsisləri ilə birlikdə təklif edilən
variantların tədqiqi və zərurui olan halda onların öz
funksiyalarını yerinə yetirməsinin müxtəlif imkanlarının
eksperiment əsasında yoxlanılması; ekspert qiymətlənmə üçün
qalan təkliflərin maddi texniki təchizat, maliyyə və istehsal
təminati nöqteyi-nəzərindən həyata keçitilə bilən olmasının
qiymətləndirilməsi; müxtəlif həll variantlarına uyğun obyektin
öz funksiyasının yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar olan xərclərin
hesablanması
və
hər
bir
variantın
qənaətliliyinin
qiymətləndirilməsi, variantların gömrük xərclərinin rninu- mum
olması kriteriyasma əsasən, obyektin və funksiyanın yerinə
yetirilməsi səviyyəsinin nəzərə alınması ilə məqsəd funksiyanın
hesablanması və ən əlverişli variantın seçilməsi; lazım gəldikdə
sınaq nümunəsinin və maketinin yaradılm.ası.
Tövsiyə mərhələsi - seçilmiş yekun həll variantlarının
həyata keçirilməsi üzrə olan tövsiyələrin sənədləşdirilməsi;
tövsiyələrin əlaqədar xidmətlərlə razılaşdırılması və tövsiyələrin
rəhbərliyin [FDTüzrə komitə] müzakirəsinə verilməsi; təqdim
edilən tövsiyələrin müzakirəsi nəticəsinin digər əlaqədar
bölmələrlə birlikdə son qərarın qəbul edilməsi; FDT yerinə
yetirilməsi üzrə olan tövsiyələrin tərtib edilməsi və
sənədləşdirilməsi [burada təklifin mahiyyəti, tədqiq ob yektinin
eskiz həlləri və prosesin gedişinin qisa təsviri texniki-iqtisadi
hesabatları əhatə edilir];layihənin hazırlanması və tövsiyələrin
tətbiqinin plan-qrafikinin təsdiq edilməsi və təsdiq edilmiş
tövsiyələrin mükafat xidmət bölmələrinə göndərilməsi işləri
həyata keçirilir.
Tətbiq mərhələsində FDT tövsiyələrinin tətbiqinin təsdiq
edilmiş plan-qrafiki istehsalın səmərəliliyinin yüksəldilməsinin
digər bölmələri ilə razlaşdırılması; FDT-nin yerinə
39
---
yetirilməsi ilə obyektdə gedən dəyişikliklərin elmi-texniki və
layihə sənədlərinin tədbiq edilməsi; bu dəyişikliklərin
sifarişçilərlə və texniki və texniki sənədlərin əslini saxlayan
şöbələrlə razılaşdırılması; tövsiyə işlərinin həyata keçirilməsinin
təşkili; plan-qrafikin yerinə yetirilməsinə nəzarət; alınmış
nəticələrin istehsala tətbiqi; tövsiyənin işlənib ha- zırrlanması və
tətbiqi illə məşğul olanların mükafatlandırıl- masqalmmış
nəticələrin qiymətləndirilməsi və əvvəlcədən müə5^ən edilmiş
məlumatlarla onun müqayisəsi; yerinə yetirilən işlərin
hesabatlarının hazırlanmasının həyata keçirilməsi yerinə
yetirilir.
Bu göstərilən ardıcıhqlarla FDT-nin yerinə yetirilməsi
mövcud obyektə tətbiq olunur və göstərilən ardıcıllıq nümunəvi
qəbul edilə bilər.
Əgər funksional dəyər təhlili üsulu yeni la5nhələndirilən
obyektə tətbiq edilərsə; onda onun tətbiq mərhələrinin məzmunu
fəaliyyətdə olan obyektdə olduğu kimi qalır.Lakin yeni
layihələndirilən obyektdə funksional dəyər təhlili üsulun tətbiq
edilməsinin
mərhələləri
informasiya-hazırlıq,
analitik,
yaradıcılıq, tətqiqat və tövsiyə mərhələlərindən ibarət olur.
İnformasiya-hazırlıq
mərhələsində
layihələndirilən
obyektin, yaxud qoyulan məsələnin əsas məqsədinin müəyyən
edilməsi;
informasiyanın
hazırlanması,
yiğilması
və
sistemləşdirilməsi; "məqsəd şaxəsinin" qurulması; obyektin
xüsusiyyətlərinə olan tələblərin və onların əhəmiyyətlilik
səviyyəsinin müəyyən edilməsi; texniki -iqtisadi uyğunsuz-
luqların və ziddİ3yətlərin aşkar edilməsi; məhdudiyyətlərin
müəyyən edilməsi, yekun nəticələrin müəyyənləşdirilməsi, limit
qiymətinin hesablanması kimi işlər yerinə yetirilər.
Analitik mərhələdə funksiyaların və onların yol verilə
bilən limit xərclərinin müəyyən edilməsi; ümumobyekt
funksiyalarının (əsas və ikinci dərəcələri)müəyyən edilməsi;
''40''
Dostları ilə paylaş: |