309
s rh di mü yy n ed n, s rh di k sib keç n, yaxud üz rind n Az rbaycan
Respublikasının dövl t s rh di keç n yerüstü v yeraltı su obyektl ri) v
X z r d nizinin (gölünün) Az rbaycan Respublikasına m nsub olan
bölm sind n ibar tdir.
Qanunvericiliy gör su byektl ri üz rind dövl t mülkiyy ti X z r
d nizinin (gölünün) Az rbaycan Respublikasına m nsub olan bölm si,
s rh d su obyektl ri, dövl t v yerli h miyy tli yerüstü v yeraltı su
obyektl ri, xüsusi qorunan su obyektl ri, b l diyy mülkiyy ti (b l diyy
mülkiyy tind olan torpaq sah l rind yerl
n yerli h miyy tlisu
obyetkl ri) v xüsusi mülkiyy t olan torpaq sah l rind yerl
n, ba qa su
obyektl ri il hidravliki kaq si v axarı olmayan kiçik su tutarları)
formaları ola bil r.
Relyef formasına uy un olaraq, yerin üstünd v ya t kind suların
toplandı ı s rh dl ri, ölçül ri v xüsusi su rejimi lam tl ri olan t bii
formala mı land aft v ya geoloji struktur su obyekti hesab olunur. Su
obyektl rind yerl
n, istifad oluna bil n yerüstü v yeraltı suların h cmi
dedikd su ehtiyatları ba a dü ülür. Su ehtiyatlarının istifad si, b rpası v
mühafiz si il
laq dar yaradılmı sisteml r v qur ular su t s rrüfatı
obyektl ridir. Su t s rrüfatı obyektl ri üz rind qanunvericiliy gör dövl t,
b l diyy v xüsusi mülkiyy t formaları mü yy n edilmi dir.
Su obyektl rinin istifad si v mühafiz si sah sind idar etm
a a ıdakı prinsipl r
saslanır:
– iqrisadiyyatın inki afı v
traf mühitin qorunması;
–
halinin keyfiyy tli su il t chiz olunması;
– inzibati razi prinsipi il hövz prinsipinin uzlasdırılması;
– su obyekl rinin mühafiz si üzr idar etm funksiyaları il su
obyekl rind n istifad v su t s rrüfatı funksiyalarının ayrılması
Su obyektl rinin istifad si v mühaf zi sah sind dövl tin
v zif l ri a a ıdakılardır:
–
310
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz si sah sind dövl t
siyas tini mü yy n etm k;
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz sisah sind investisiya
siyas tini h yata keçirm k;
– su obyektl rinin istifad si, mühafiz si v suların z r rli t sirinin
qar ısının alınması üzr dövl t proqramlarını t sdiq etm k v h yata
keçirm k, onların yerin yerilm sin n zar ti t kil etm k;
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz si sah sind elmi – texniki
siyas ti h yata keçirm k;
– su obyektl rinin dövl t monitorinqinin, dövl t su kadastrının
aparılması, habel yerüstü v yeraltı suların uçotunun h yata
keçirilm si qaydalarını mü yy n etm k;
– su obyektl rind n istifad qaydalarını mü yy n etm k v h yata
keçirilm sini t min etm k;
– su obyektl rind n xüsusi m qs dl r üçün istifad y dair xüsusi
razılıq verilm si qaydalarını mü yy n etm k;
– su obyektl rinin suqoruyucu zonalarının, sahilboyu mühafiz
zolaqlarının mü yy n edilm si qaydalarını, onların
razil rind n
istifad rejimini mü yy n etm k;
– su obyektl rinin istifad si, b rpası v mühafiz sinin iqtisadi
t nziml nm si prinsipl rini, su obyektl rind n v sudan istifad y
gör haqqı v onların öd m qaydalarını mü yy n etm k;
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz si üz rind dövl t n zar tinin
t kili v h yata keçirilm si qaydalarını mü yy n etm k;
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz sisah sind standartları,
normaları v qaydaları t sdiq etm k;
– su obyektl rinin v ziyy tin t sir ed n t s rrüfat v dig r
obyekl rin tikintisi, yenid n qurulması layih sinin dövl t ekoloji
ekspertizasını t min etm k;
– suların v ziyy tin z r rli t sir ed n texniki qur uların,
avadanlıqların, mü ssis l rin v dig r obyektl rin istismara
311
buraxılmasını qada an etm k, habel onların istismarını
m hdudla dırmaq v f aliyy tini qada an etm k;
– xüsusi qorunan su obyektl rinin, o cüml d n icm li su t chizatı
m nb l rinin, onların sanitariya mühafiz si zonaları v
dair l rininrejimini t yin etm k;
– sel sularına qar ı, habel suların z r rli t sirinin qar ısının alınması
v n tic l rinin l
v edilm si üçün t dbirl r hazırlamaq v h yata
keçirm k;
– f lak t v q zaların, ekoloji böhranların qar ısının alınması v
n tic l rinin l
v edilm si üçün t dbirl r mü yy n etm k, onların
h yata keçirilm sini t kil etm k;
– su obyektl rinin istifad si v mühafiz sisah sind Az rbaycan
Respublikasının su qanunvericiliyi il mü yy n edilmi dig r
v zif l ri h yata keçirm k (Su M c ll si, madd 18).
Müvafiq razid su ehtiyatları il t l batın müqayis li hesabat
materiallarından ibar t olan su t s rrüfatı balansları t rtib edilir. Bel
balanslar h min razil rin su obyektl rind su ehtiyatlarının mövcudlu unu
v onlardan istifad d r c sini qiym tl ndirm k m qs di il t rtib edilir v
su obyektl rinin istifad si, mühafiz si m s l l rind planla dırmanın
aparılması v q rarların q bul edıilm si üçün istifad olunur. Eyni zamanda
su ehtiyatlarının v ziyy ti, su obyektl rinin istifad si v perspektivl ri
bar d sistemli t dqiqat v layih materiallarını özünd birl dir n su
ehtiyatlarının kompleks istifad si v mühafiz si sxeml ri t rtib olunur. Bu
sxeml r su t s rrüfatı t dbirl rini v ölk nin su ehtiyatlarına olan perspektiv
t l batını mü yy n etm k, su obyektl rinin s m r li istifad si v mü-
hafiz sini t min etm k, habel suların z r rli t sirinin qar ısını almaq v
onun n tic sini aradan qaldırmaq m qs di il i l nib hazırlanır.
Su obyektl rinin istifad sini, mühafiz sini v suların z r rli
t sirinin qar ısının alınması t dbirl rini hazırlamaq, onları h yata keçirm k
üçün su t s rrüfatları, su ehtiyatlarının
Dostları ilə paylaş: |