Xülasə Əsaslar Tərif Epidemiologiya etiologiya Patoziologiya
Yüklə 1,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qrip infeksiyası Diaqnoz
- Qrip infeksiyası Müalicə Mərhələli müalicə yanaşması
- Ağırlaşmamış qrip infeksiyası
- Ağırlaşmış qrip infeksiyası
Qrip infeksiyası Diaqnoz Vəziyyət
Fərqləndirici əlamətlər/ simptomlar / симптоми Fərqləndirici testlər Respirator sinsitial virus (RSV) infeksiyası • <1 yaşlı uşaqlar arasında aşağı tənəüs traktı infeksiyasının ən çox rast gələn səbəbidir. [80]
[81]
• Həmçinin, istər yaşlı, istərsə də, immunosuppressiv xəstələrdə aşağı tənəüs traktı infeksiyasının əhəmiyyətli və çox vaxt aşkar olunmayan səbəbini təşkil edir. [82]
• Yuxarı və aşağı respirator simptomlara başlanğıc verir ki, bunlar da 3-5 gün sonra pik həddə çataraq, 7-10 gün sonra sakitləşir. • Mövsümi alovlanmalarla səciyyələndirilir. Şimal yarımkürəsində alovlanmalar, adətən, noyabr-aprel ayları arasında baş verir və yanvar-fevral aylarında pik həddə çatır. Cənub yarımkürəsində qış alovlanmaları may- sentyabr ayları arasında baş verir və may, iyun və ya iyul aylarında pik həddə çatır. Tropik və subtropik iqlimlərdə mövsümi alovlanmalar, adətən, yağıntılı dövrə təsadüf edir. [83] •
az bir müddətdə nəticə almağa imkan verən antigen aşkarlama texnologiyasının tətbiq edildiyi ekspress sınaqlar mövcuddur. Bu testlərin əksəriyyətinin həssaslıq və spesikliyi 90%- dən artıqdır və əksər kliniki laboratoriyalarda onlar diaqnostika alqoritminin əsas elementini təşkil edir, çünki, əkmə vasitəsilə identikasiya üçün 4 gündən 2 həftəyədək müddət tələb oluna bilər. [81]
DİAQNOZ BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur. 19
Qrip infeksiyası Diaqnoz DİAQNOZ
Vəziyyət Fərqləndirici əlamətlər/ simptomlar / симптоми Fərqləndirici testlər Paraqrip virusu infeksiyası (PQV)
• Böyüklər və uşaqlarda əhəmiyyətli respirator patogendir, körpə və uşaqlarda aşağı tənəüs yolları infeksiyalarının RSV- dən sonra ikinci ən çox rast gələn səbəbidir. [84]
• Böyüklərdə, adətən, yuxarı tənəüs yollarının yüngül infeksiyasını törədir, lakin immunokompromisli xəstələrdə respirator traktın həyat üçün təhlükə törədən patologiyasına səbəb ola bilər.
[85] • ABŞ-da PQV infeksiyasının mövsümilik xüsusiyyətləri son bir neçə onillik ərzində dəyişmişdir. 1962-ci ildən etibarən PQV-1 və PQV-2 epidemiyalar şəklində meydana çıxmağa başladı və hazırda hər iki ildə bir dəfə payız aylarında baş verir. Bununla müqayisədə, PQV-3 illik yaz epidemiyaları şəklində rast gəlir. PQV-4 infeksiyasının mövsümilik xüsusiyyətlərini müəyyən etmək çətinlik törədir, çünki, xəstəlik adətən yüngül gedişli olur və aşkarlanması çətindir. İnkişaf edən və tropik ölkələrdə paraqrip virusları mövsümi variasiya nümayiş etdirmir. [86] •
tənəüs traktı materialında PQV-nin əkmə üsulu ilə aşkarlanması diaqnostikada həlledici müayinə olaraq qalmaqdadır. [87]
• İmmunoüoressensiya və FİS vasitəsilə antigenin cəld aşkarlanması mümkündür və həssaslığının 75-95% olduğu qeydə alınır. [88] •
bilər, lakin vaxtaparandır. • Bir sıra respirator virusların aşkarlanmasına imkan verən, qeydə alınmış həssaslığı 95-100% olan və əla spesikliyə malik multipleks PZR müayinə üsulları yaradılmışdır. [89] 20
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
Qrip infeksiyası Müalicə Mərhələli müalicə yanaşması Xəstənin müalicəsində əsas məqsəd xəstəliyin ağırlıq dərəcəsi və simptomların davametmə müddətinin azaldılması, eləcə də, ağırlaşmaların qarşısının alınmasıdır. İctimai səhiyyə baxımından müalicənin məqsədi epidemik və ya pandemik vəziyyətlərin yaranmasına mane olmaq məqsədilə qrip alovlanmalarının qarşısının alınması və ya onlara nəzarət edilməsidir. Antiviral preparatlar ideal halda şübhəli və ya laborator təsdiqlənmiş qrip xəstəsinə ilk 48 saat ərzində təyin edilməlidir. Müalicə qripin ağırlaşmalarının inkişaf riski yüksək olan şəxslər üçün tövsiyə edilir və ona simptomlar yarandıqdan sonra 48 saat ərzində başlana bilər. Simptomlar başlandıqdan 48 saat sonra əlamətlər davam edərsə, bu şəxslərdə müalicə nəzərdə tutula bilər. Qripə görə hospitalizasiya olunmuş bütün xəstələrə antiviral müalicə təyin olunmalıdır. Ağırlaşma riski yüksək olmayan xəstələrdə, əgər qripə şübhə yüksək olarsa və ya qrip təsdiq olunarsa, simptomlar başlandıqdan sonra 48 saat ərzində və xəstə xəstəliyin davametmə müddətini qısaltmağı arzu etdikdə anviral müalicə təyin oluna bilər. Ağırlaşmalar istənilən xəstədə baş verə bilər, lakin yüksək risk qrupunda hesab edilən bəzi yarımqruplarda həssaslıq daha yüksəkdir. Risk qruplarına aiddir: [90] • Xroniki ağciyər (bronxial astma da daxil olmaqla) və ya ürək patologiyası olanlar • Şəkərli diabet, böyrək, qaraciyər patologiyaları, xroniki nevroloji vəziyyətlər və ya immunosuppressiyalı xəstələr • Qocalar evi və ya xroniki baxım müəssisələrində olan xəstələr • 6-59 aylıq uşaqlar • >65 yaşlı xəstələr • Hamilə qadınlar • Səhiyyə işçiləri və ya yüksək risk qrupuna qulluq edənlər
Ağırlaşmamış qrip infeksiyası kəskin respirator infeksiyadır, A və B qripi virusları tərəndən törədilir və adi əhalidə, adətən, öz-özünə sağalan xəstəlikdir. [91]
Müalicə tənəüs yolları infeksiyası ilə əlaqədar simptomlar üzrə dəstəkləyici xarakter daşıyır. Bunlara, adətən, hərarəti aradan qaldırmaq üçün antipiretik/analgetiklərin təyini və dehidratasiyanın qarşısını almaq məqsədilə maye qəbulunun artırılması aid olur. Bu simptomlar normada təxminən 1 həftə ərzində aradan qalxır, öskürək və yorğunluq daha uzun müddət davam edə bilər. [92]
Ağırlaşmış qrip infeksiyası Qrip infeksiyası daha ağır və fəsadlaşmış formada baş verə bilər və bu hallar B tipli qrip virusu ilə müqayisədə A tipində daha çox rast gəlir. Yuxarı tənəüs yolları infeksiyasının ağırlaşmalarına orta otit və bakterial sinusit aiddir. Aşağı tənəüs yolları infeksiyasının ağırlaşmalarına birincili viral pnevmoniya və ikincili bakterial pnevmoniya aiddir. MÜALİCƏ
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur. 21
Yüklə 1,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|