Qrip infeksiyası
Diaqnoz
• Az rast gələn əlamətdir, xüsusilə də, hərarət, öskürək və irinli bəlğəmlə birlikdə meydana çıxdıqda
qripin ağırlaşmalarına, məsələn, bakterial pnevmoniyaya şübhə yaratmalıdır.
[5]
Diaqnostik testlər
Sifariş ediləcək 1-ci test
Test
Nəticə
kliniki diaqnostikası
• Qripin heç bir patoqnomonik əlaməti yoxdur və digər müayinələr
yalnız müayinə nəticələrinin diaqnostika və müalicə üsullarının
seçilməsinə təsir edəcəyi hallarda və əhali arasında xəstəliyin
müşahidəsi tələb olunduqda aparılmalıdır.
[61]
Məlum mövsümi qrip
alovlanması zamanı febril
respirator xəstəlik
Nəzərə alınacaq digər testlər
Test
Nəticə
virus kulturası
• Laborator diaqnostikada təsdiqləyici müayinədir, lakin nəticələrin
əldə edilməsi üçün 3-10 sutka vaxt tələb olunur. Nəticə alınması
üçün 72 saatadək müddət tələb olunduğuna görə ilkin kliniki
müalicə üçün çox istifadə edilmir. Bu müayinə təsdiqləyici üsul kimi
və ictimai səhiyyə müşahidəsi üçün istifadə olunur.
• Əgər varsa, akonda əkmə (sentrifuqa ilə zənginləşdirilmiş)
nəticələrin əldə olunma müddətini 2 günə endirə bilər.
[77]
• Uyğun müayinə materialına burun-udlaq yaxması, burun yuyuntusu,
bronx yuyuntusu, burun aspiratı və bəlğəm aiddir.
qrip virusu və ya virus
antigeninin aşkarlanması
düz immunoüoressent anticisim boyanması
• A və B qripi viruslarını aşkarlayır.
• Uyğun müayinə materialına burun-udlaq yaxması, burun yuyuntusu,
bronx yuyuntusu, burun aspiratı və bəlğəm aiddir.
• Nəticələr 2-4 saata alınır.
qrip virusunun aşkarlanması
əks transkripsiya-polimeraza zəncirvari reaksiya
• A və B qripi viruslarını aşkarlayır.
• Uyğun müayinə materialına burun-udlaq yaxması, burun yuyuntusu,
bronx yuyuntusu, burun aspiratı və bəlğəm aiddir.
• Nəticələr 2-4 saata alınır.
qrip virusunun aşkarlanması
seroloji müayinə
• A və B qripi viruslarını aşkarlayır.
• Kəskin (xəstəliyin ilk həftəsində) və rekonvalessent dövr (kəskin
materialın götürülmə tarixindən 2-4 həftə sonra) nümunələrindən
təşkil olunmaqla, cüt zərdab nümunələrinin müayinəsini nəzərdə
tutur.
• Müayinə nəticəsinin müsbət olması yeni keçirilmiş infeksiyanın
göstəricisidir.
• Nəticələrin əldə edilməsi üçün 2 həftə və ya daha artıq müddət tələb
oluna bilər.
Kəskin və rekonvalessent
zərdabların müayinəsi zamanı
anticisim titrində dörd dəfə
və ya daha artıq yüksəlmə
DİAQNOZ
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017.
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı
buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara
müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
17
Qrip infeksiyası
Diaqnoz
DİAQNOZ
Test
Nəticə
fermentli immunsınaq (FİS)
• A və B qripi viruslarını aşkarlayır.
• Uyğun müayinə materialına burun-udlaq və boğaz yaxmaları, eləcə
də, burun və bronx yuyuntuları aiddir.
• Nəticələr 2 saata alınır.
qrip virusunun aşkarlanması
ekspress diaqnostik sınaqlar
• A və B tipli qrip viruslarının ikisindən birini, yaxud da eyni zamanda
hər ikisini 30 dəq-dən az müddət ərzində aşkarlaya bilən müxtəlif
test sistemləri mövcuddur.
• Digər respirator viruslar tərəndən törədilən infeksiyalardan
fərqləndirilməsi və ya təkcə klinika əsasında diaqnostika edilməsi
mümkün olmayan sporadik qrip hallarında eektiv ola bilir.
[65]
[78]
• RNT-nin kiçik miqdarlarını aşkar edir. Əkmə ilə müqayisədə daha
həssasdır.
• Virusun ətrafa yayılması simptomların başlanmasından 24-48 saat
sonra pik həddə çatdığı üçün, bu müayinə qeyd edilən müddətdə
aparıla bilər. Ekspress diaqnostik müayinələrin həssaslıq və
spesikliyi, müvaq olaraq, təxminən 70-75% və 90-95% təşkil edir.
• Nisbətən baha başa gəlir.
• XNM mövcud testlərin siyahısını təqdim edir.
[CDC: inuenza
symptoms and the role of laboratory diagnostics]
İstifadə edilən test
sistemindən asılı olaraq A və/
və ya B qripi üzrə müsbət ola
bilər.
döş qəfəsinin rentgenoloji müayinəsi
• Birincili viral və ya ikincili bakterial pnevmoniyanın inkar edilməsi
üçün istifadə olunmalıdır.
• Xəstəxanadankənar pnevmoniyanın rentgenoloji əlamətlərinə paylı
sərtləşmə, interstitsial inltratlar və kavitasiyalar aiddir.
• Belə qəbul edilmişdir ki, paylı sərtləşmə bakterial pnevmoniyanı,
interstitsial inltratlar isə Pneumocystis jirovecii (keçmiş adı P.
carinii ) və viruslar tərəndən törədilən pnevmoniyanı ehtimal
etməyə əsas verir. Bununla belə, radioloqlar təkcə rentgenoloji
məlumatlar əsasında bakterial və qeyri-bakterial pnevmoniyaları
dəqiq dierensiasiya edə bilmirlər.
[79]
ağırlaşmamış hallarda norma
daxilində olur; ağırlaşmalar
zamanı pnevmoniyaya uyğun
inltratlar izlənə bilər.
Diferensial diaqnoz
Vəziyyət
Fərqləndirici əlamətlər/
simptomlar / симптоми
Fərqləndirici testlər
Bakterial pnevmoniya
• Öskürək və hərarətlə yanaşı
döş qəfəsində plevritik ağrı,
təngnəfəslik və selikli-irinli
bəlğəm ifrazı rast gələ bilər.
•
Döş qəfəsinin
rentgenoqrayası: paylı
sərtləşmə izlənir.
•
Hemokultura: yoluxduran
törədiciyə görə müsbət.
•
Bəlğəmin əkilməsi:
yoluxduran törədicinin
bitməsi.
18
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017.
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı
buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara
müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.