Xülasə Əsaslar Tərif Epidemiologiya etiologiya Patoziologiya



Yüklə 1,19 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/22
tarix23.09.2018
ölçüsü1,19 Mb.
#70200
növüXülasə
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22

Qrip infeksiyası

Diaqnoz

• Yaşlı şəxslərdə vaksinasiya seroloji və kliniki qrip infeksiyasının insidentliyini azalda bilər.

[16]

• Həmçinin, vakansiya zamanı pnevmoniya və ya qrip səbəbindən hospitalizasiya, eləcə də, baxım



evlərində yaşayan ahıl yaşlı şəxslər arasında ölüm riskinin əhəmiyyətli dərəcədə azalması müşahidə

edilir.


[17]

 

1[C]Evidence



xroniki ürək-damar və ya tənəüs sistemi xəstəlikləri (adətən rast gəlinən)

• Orta və ya ağır dərəcəli AXOX xəstələrində yuxarı tənəüs yolları sekretində hər hansı virusun (qrip

virusu da daxil olmaqla) olması ilə AXOX kəskinləşməsi arasında güclü assosiasiya mövcuddur. Bu

məlumatlar virusların əhali arasında AXOX kəskinləşmələrinə təkan verən faktorlar olaraq etioloji

rolunu dəstəkləyir.

[21]


• Yaşlı xəstələrdə qrip mövsümündə qripə qarşı vaksinasiya ilə ürək patologiyaları, serebrovaskulyar

xəstəliklər, pnevmoniya və ya qrip səbəbindən hospitalizasiya riskinin, eləcə də, bütün səbəblərdən

ölüm riskinin azalması arasında assosiasiya aşkar olunur. Bu nəticələr vaksinasiyanın faydalarını

əks etdirir və yaşlı şəxslər arasında vaksinasiyanın miqyasının artırılması istiqamətində səyləri

dəstəkləyir.

[22]


xroniki böyrək patologiyası (adətən rast gəlinən)

• XBX xəstələri qripin ağırlaşmaları üzrə yüksək risk qrupunda hesab olunurlar.

[23]

 Hazırda ABŞ



Xəstəliklərə Nəzarət və Prolaktika Mərkəzlərinin (XNM) İmmunizasiya Praktikalarına dair

Məsləhətçi Komitəsi tərəndən XBX xəstələrində qrip peyvəndinin tətbiqi tövsiyə olunur.

[24]

Müşahidə tədqiqatlarında qrip peyvəndi ilə qrip səbəbindən hospitalizasiya riski, ölüm və həkimə



müraciət sayının azalması arasında əlaqə aşkar edilir.

[25]


şəkərli diabet (adətən rast gəlinən)

• Şəkərli diabet xəstələrində sözügedən əsas xəstəliklə əlaqədar olaraq ağırlaşma riski daha yüksəkdir.

Qrip infeksiyası zamanı şəkərli diabet ölüm göstəricisinin 5-12% artmasına səbəb olur və bunun

metabolik pozğunluq, ketoasidoz, immun cavab mexanizmlərinin pozulması və stalakok və

streptokok daşıyıcılığı hallarının sayının artması ilə əlaqədar olduğu güman edilir.

[26]


yüksək risk qrupuna daxil olanlara qulluq edənlər və onların ailə üzvləri (adətən rast

gəlinən)


• Məqsəd virusun yüksək riskli kontingentə yoluxdurulmasının qarşısının alınmasıdır.

• Ağır dərəcəli immunokompromisə malik olaraq, mühazə olunan mühitdə qulluq edilməsi tələb

olunan xəstələrin ailə üzvləri, tibb işçiləri və bu xəstələrlə yaxın təmasda olan digər şəxslərdə diri

virus tərkibli vaksinlə müqayisədə inaktivasiya edilmiş qrip virusu peyvəndinə üstünlük verilir.

səhiyyə işçiləri (rast gəlinməyən)

• Səhiyyə işçiləri ictimai sağlamlığın qorunmasında əhəmiyyətli rol oynayırlar. ABŞ Xəstəliklərə

Nəzarət və Prolaktika Mərkəzlərinin (XNM) İmmunizasiya Praktikaları üzrə Məsləhətçi Komitəsi

(İPMK) xəstəliyin yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə bütün səhiyyə işçilərinin hər il qripə

qarşı peyvənd olunmasını tövsiyə edir.

[34]


 Ağır dərəcəli immunokompromisə malik olaraq, mühazə

olunan mühitdə qulluq edilməsi tələb olunan xəstələrin ailə üzvləri, tibb işçiləri və bu xəstələrlə yaxın

təmasda olan digər şəxslərdə diri virus tərkibli vaksinlə müqayisədə inaktivasiya edilmiş qrip virusu

peyvəndinə üstünlük verilir.

• Səhiyyə işçisinin vaksinasiya olunması onların evdə qripə yoluxmaqdan, beləliklə də, işdə xəstələri

yoluxdurmaqdan qorunması deməkdir. Xəstəxanalar və uzunmüddətli qulluq müəssisələrində

qrip alovlanmaları səhiyyə işçiləri arasında vaksinasiya göstəricilərinin aşağı olması ilə

DİAQNOZ


BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017.

BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı

buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara

müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.

15



Qrip infeksiyası

Diaqnoz

DİAQNOZ


əlaqələndirilmişdir.

[35]


 Tədqiqatlar göstərir ki, səhiyyə işçiləri arasında, məsələn, uzunmüddətli

qulluq müəssisələri və qocalar evində vaksinasiya artırılarsa, qripəbənzər xəstəlik və hətta ölüm

hallarının sayını azaltmaq mümkündür.

hemoqlobinopatiya (rast gəlinməyən)

• Oraqvari hüceyrə anemiyası kimi hemoqlobinopatiyalar təkcə eritrositlərin deyil, həm də damar

epitelinin anomaliyaları, leykositlərin funksiyaları, laxtalanma və iltihablı cavab mexanizmlərinin

pozulması ilə müşayiət olunur. İnfeksiyanın prolaktikası məqsədilə qripəleyhinə müntəzəm

vaksinasiya tövsiyə olunur.

[27]

immunitetin zəiəməsi (rast gəlinməyən)



• Hemopoetik hüceyrə və ya bərk orqan transplantatı resipiyentləri və İİV xəstələri kimi

immunokompromisli xəstələrdə bu infeksiya xəstələnmə və ölümün aparıcı səbəbidir.

[28]

• Ağır dərəcəli immunokompromisə malik olaraq, mühazə olunan mühitdə qulluq edilməsi tələb



olunan xəstələrin ailə üzvləri, tibb işçiləri və bu xəstələrlə yaxın təmasda olan digər şəxslərdə diri

virus tərkibli vaksinlə müqayisədə inaktivasiya edilmiş qrip virusu peyvəndinə üstünlük verilir.

• Ağır dərəcəli immunokompromisli xəstələrə (məsələn, kimyəvi terapiya, şüa terapiyası və ya digər

immunosuppressiv terapiya qəbul edən xəstələr, eləcə də, yüksək dozalı kortikosteroidlərin təyini)

inaktivasiya olunmuş vaksin ehtiyatla təyin edilməlidir, belə ki, peyvəndə qarşı immun cavab zəif ola

bilər.


• Bununla belə, transplantasiya kontingentində adyuvant vaksinin təhlükəsiz və immunogen olduğu

müəyyən edilmişdir.

[75]

• İmmunosuppressiyası olan və ya immunokompromisli xəstələrdə intranazal diri durulaşdırılmış



peyvəndin təyini əks-göstərişdir.

hamiləlik (rast gəlinməyən)

• İmmun, respirator və kardiovaskulyar dəyişikliklər hamilə qadınlarda qrip infeksiyasının daha ağır

formada təzahür etməsinə meylliliklə nəticələnir.

[32]

 Qripə yoluxmuş hamilə qadınlarda vaxtından



qabaq doğuş riski daha çoxdur.

[33]


 Üçvalentli inaktivasiya olunmuş qrip vaksini həm İİV-ə yoluxmuş,

həm də yoluxmamış hamilə qadınlarda immunogendir.

[31]

 Təhlükəsizliyə gəlincə, ananın qrip



peyvəndi ilə peyvənd olunması anadangəlmə inkişaf qüsuru riskini artırmır.

[76]


Digər diaqnostik faktorlar

6-59 aylıq uşaqlar (adətən rast gəlinən)

• Ağciyər, böyrək və ürək patologiyaları kimi xroniki xəstəlikləri olan uşaqlarda qripin ağırlaşmaları

riski yüksək olsa da, sağlam uşaqlarda risk yalnız onların yaşı ilə əlaqədardır. 5 yaşdan kiçik

uşaqlarda böyük uşaqlarla müqayisədə hospitalizasiya ehtimalı daha çoxdur; 2 yaşadək uşaqlarda isə

qriplə əlaqədar ağırlaşmaların başvermə riski artmış olur.

[20]

Boğaz ağrısı (adətən rast gəlinən)



• Ağız-udlaqda boğazağrı və hiperemiyadan başqa əlamətlər rast gəlmir.

boyun limfadenopatiyası (rast gəlinməyən)

• Uşaqlarda daha çox rast gələn qeyri-spesik əlamətdir.

[68]


təngnəfəslik (rast gəlinməyən)

16

BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 30, 2017.



BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı

buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara

müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.



Yüklə 1,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə