Türkçe Edebiyat K
Yüklə 1,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ______________________________________________ Uluslararası T ürkçe E
106 Lokman TAŞKESENLİOĞLU ______________________________________________ Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/3 2013 s. 96-132, TÜRKİYE International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 2/3 2013 p. 96-132, TURKEY alanında hocasının geleneklerini devam ettirmek, yeni aydın nesiller yetiştirmek istiyordu. Ama talih, bu ulvi düşüncelere sahip şairin bu kez de yüzüne gülmedi. Fanatik ve cahil Şamahılılar, onun okulunu işletmesine izin vermediler. Hiç kimse çocuğunu bu okula göndermek istemedi. Hatta onun artık Müslüman bile olmadığını söyleyecek kadar ileri gittiler. Hemşehrilerinden hiçbir destek bulamayan şairin kendini savunması bile yine şiirleri ile oldu: Eşhedü billahi eliyyül ezim, Sahib-i imanem a Şirvanlılar! Yoh yeni bir dine yeginim menim Köhne müselmanem a Şirvanlılar! 31
Yetiştirecek öğrenci bulamayan Sâbir, “Ümid” okulunu kısa süre içinde kapatmak zorunda kaldı. Şamahı’da artık barınamayacağını anlayan Sâbir, ailesiyle beraber Bakü’ye yerleşti. 32
Bakü, Şamahı’ya göre çok daha yeniliklere açık bir şehirdi. Ve orada “Seadet” adlı yenilikçi okullarda öğretmenlik yapmaya başladı. Hem öğretmenlik yapıyor hem de “Molla Nasreddin” dergisiyle beraber Hayat, Rehber, Debistan, Güneş, Hakikat ve Malûmat gibi Bakü’nün en büyük gazete ve dergilerinde de şiirlerini yayımlıyordu. Bakü’de hayatı biraz daha düzene girmişti. Aylık olarak Molla Nasreddin’den on, diğer gazetelerden de on manat olmak üzere yirmi manatlık bir geliri de vardı. Bu meblağ çok olmasa da açgözlü bir insan olmayan Sâbir’e yetiyordu. 33
Ayrıca burada dünyada olup bitenleri daha yakından takip edebiliyordu. 1908 yılı siyasal olarak da hareketli bir yıldı. İran’daki inkılap hareketleri iyice ilerlemiş, Osmanlı’da meşrutiyet ilan edilmiş, Ermeni-Müslüman çatışmaları artmıştı. Halkçı şair bu gelişmelerin hiçbirine kayıtsız kalamamış, düşüncelerini beyan etmeye devam etmiştir. 1.5. Son Yılları ve Vefatı Ağır hayat şartları, sıkıntılar ve heyecanlar zaten hasta olan Sâbir’in bedenini daha çok yormuştu. Böbreklerinden ve kalbinden zaten hastaydı. Daha önce de çok ciddi şikâyetleri olmuştu. Fakat 1910 yılında rahatsızlıkları şiddetlendi. Böbrekleriyle beraber karaciğeri de iflas etmek üzereydi. Usta şair bu acısını dahi bir taziyanede anlatmayı tercih etmiştir:
31 “A Şirvanlılar” - SABİR, M. E. (1962). Hophopname. Bakü. hzl. Abbas ZAMANOV. s. 359. 32 BAYRAMOĞLU, A. (2003). Mirze Elekber Sabir (Heyatı ve Eserleri). Bakü. s. 111. 33 BAYRAMOĞLU, A. (2003). Mirze Elekber Sabir (Heyatı ve Eserleri). Bakü. s. 113. 107 Lokman TAŞKESENLİOĞLU ______________________________________________ Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/3 2013 s. 96-132, TÜRKİYE International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 2/3 2013 p. 96-132, TURKEY Başladı şişmeye indi üzü gare ciyerim 34
Bu zor günlerinde çevresinde ona yardımcı olan birkaç yakınından başka kimse yoktu. Bu dostları içinde ise Celil Memmedguluzade, ona en çok ihtimam gösterenlerdendi. 1911 yılında Tiflis’te kalan Mirze Celil, Sâbir’in hastalığını duyar duymaz ona bir mektup yazarak onu yanına çağırmış, tedavisini burada kendi elleriyle yaptırmak istediğini söylemişti. Sâbir, bu yakın dostunun ricasını kırmadı ve tedavi için Tiflis’e gitti. Mirze Celil ve eşi Hamide Memmedguluzade, Sâbir’e az rastlanır bir ihtimamla hizmet ettiler. Hamide Memmedguluzade, Karabağ hanlarının soyundan gelen Ahmet Cevanşir’in kızıydı. Hem çok zengin hem de çok asil bir hanım olmakla beraber kültürlü ve aydın bir hanımdı. Mirze Celil’e işlerinde yardım edebilecek edebiyat birikimine ve çok iyi derecede Rusça’ya da sahipti. Sâbir’e de bu dönemde hürmette kusur etmemiştir. 35
1911 yılının baharında Tiflis’te kalıyorduk. Usta şairimiz Sâbir’in çok hastalanmış olduğunu işittim. Mirze Celil ona mektup yazıp Tiflis’e davet etti. Sâbir geldi. Biz hepimiz onun etrafında dört dönüyorduk, tedavisi için elimizden geleni esirgemiyorduk. Sâbir nur yüzlü, sevgi dolu bir insandı. Hepimiz onun hoş sohbetinin vurgunu idik. Çoğu zaman o, ezberden okuduğu şiirlerle konuşmasını süslerdi. … Mirze Celil, doktorları çağırıp konsültasyon yaptırdı. Konsültasyon sonucunda böbreğinde taş olduğu anlaşıldı. Ameliyat olmasına karar verildi. Ancak ne kadar ısrar ettiysek de o, ameliyat olmayı kabul etmedi. Ya doktorlara güvenmiyor veyahut da ameliyattan korkuyor olmalıydı. İki ay kadar bizde kaldıktan sonra onu büyük üzüntüyle uğurladık. 36
Sâbir ise Mirze Celil ve Hamide Hanım’a duyduğu minneti, diğer bir dostu Abbas Sıhhat’a yazdığı bir mektupta söyle anlatıyor: Mirze Celil’le Hamide Hanım cenaplarından çok memnunum. Bana ne kadar saygı ve ihtimam gösterdiklerini bilemezsin. Bunca zamandan beri bütün sıkıntı ve zahmetlerime tahammül ettiler. Benim misafirhanede kalmama ve hastanede yatmama razı olmadılar, evlerinde misafir ettiler. Hülasa onlara nasıl teşekkür edeceğimi bilmiyorum. 37
Müteşekkirliğini daha sonra yazacağı Farsça bir şiirde yineleyecektir:
34 “Taziyane” - SABİR, M. E. (1962). Hophopname. Bakü. hzl. Abbas ZAMANOV. s. 361. 35 MEHMETGULUZADE, H. (2002). Hatıralar. Ankara. hzl. Fatma ÖZKAN. s. XX. 36 MEHMETGULUZADE, H. (2002). Hatıralar. Ankara. hzl. Fatma ÖZKAN. s. 51. 37 MEHMETGULUZADE, H. (2002). Hatıralar. Ankara. hzl. Fatma ÖZKAN. s. XL.
Yüklə 1,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|