5
Canlı orqanizmləri mühitsiz təsəvvür etmək olmaz. Canlı ilə yaşadığı yerin mühiti
arasında spesifik münasibətlər olmalıdır. Bu baxımdan “canlı
sistem mahiyyətcə
bioloji münasibətlərin məcmusundan ibarətdir”.
Bioloji münasibətlər dedikdə, canlı
sistem və onu əhatə edən mühit arasında fəal şəkildə olan vəhdət nəzərdə tutulur.
Həmin vəhdət ekologiyanın tədqiqat obyektini və həcmini müəyyən edir.
Beləliklə, ekologiyanın tədqiqat obyekti-orqanizmlər və onların
mühitlə sistemli
məcmusudur, predmeti isə onların əlaqələridir.
Klassik ekologiya-orqanizmlər arasında, həmçinin
orqanizm ilə ətraf mühit
arasındakı qarşılıqlı münasibətləri öyrənən elmdir.
“Ekologiya” termini ilk dəfə Q.D.Toro (1958) tərəfindən təklif edilmiş, 1866-cı ildə
alman
zooloqu
Ernst
Hekkel
(Ç.Darvinin
davamçısıdır)
tərəfindən
populyarlaşmışdır. E.Hekkel elmə aşağıdakı tərifi vermişdir: ekologiya (yun.
oikos
-
məskən, sığınacaq, vətən;
loqos
-elm deməkdir) – yaşayış yeri haqqında elmdir.
“Ekologiya”nın bu cür ifadə olunması elmin yuxarıda
qeyd edilən tərifini təkzib
etmir, onu tamamlayır. Təriflər bir-birindən prinsipcə fərqlənmir və müvafiq
olaraq
ekologiyanın tədqiqat obyektini və predmetini müəyyən edirlər.
2.1.
“
Bitki ekologiyası”nın başqa elmlərlə əlaqəsi.
Klassik
şərhinə görə, ekologiya-bioloji elmlər sırasına daxildir.
Ekologiya -
ümumi və xüsusi (bitki ekologiyası, göbələklərin ekologiyası, heyvan ekologiyası,
insanın ekologiyası, mikroorqanizmlərin ekologiya və s.) hissələrindən ibarətdir.
Dostları ilə paylaş: