Microsoft Word zohrabov hatam doc
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dissertasiyanın strukturu.
5
ümumi sayı 373 milyon nəfər, ərazisi 2364 min kvadrat kilometrdir. 2004-cü ilin ortalarından başlayaraq, daha 10 dövlət AB-nin tamhüquqlu üzvü oldu: Çexiya, Slovakiya, Sloveniya, Kipr, Macarıstan, Polşa, Malta, Estoniya, Latviya, Litva. Nəticədə Avropa Birliyi dünyanın iri iqtisadi dövləti oldu.
ə məkdaşlığın mövcud vəziyyətinin təhlil edilərək qiymətləndirilməsi, Avropa Birliyi ilə Azərbaycan arasında tərəfdaşlığın hüquqi bazasının perspektivlərinin öyrənilməsi, o cümlədən xairci iqtisadi əməkdaşlıqda prioritetlərin seçilməsinin nəzəri və metodoloji əsaslarının araşdırılması tədqiqatın əsas məqsədi olmuşdur. Bu məqsədlərə nail olmaq üçün dissertasiya işində əsas vəzifələr qarşıya qoyulmuş və məntiqi ardıcıllıqla yerinə yetirilmişdir. Azərbaycanın xarici siyasət prioritetləri içərisində Avroatlantik strukturlara və institutlara inteqrasiya mühüm yer tutur. 1993-cü ildən Azərbaycan dövlətinin xarici siyasətində Avropaya inteqrasiya prioritet istiqamətə çevrilmiş və bu kontekstdə beynəlxalq təşkilat kimi Avropa ttifaqı ilə fəal əməkdaşlığa başlanmışdır. Avropa və Asiyanın kəsişmə nöqtəsində yerləşən Azərbaycanın strateji mövqeyi Avropa ttifaqına üzv dövlətlərin də eyni zamanda, ölkəmizlə siyasi və iqtisadi münasibətləri inkişaf etdirmək marağını daha da artırmışdır. Tədqiqatın predmeti. Tədqiqatın predmetini Azərbaycanın Avropa Birliyi ilə ə mədaşlığının mövcud vəziyyəti, Azərbaycanın Avropa Birliyinə inteqrasiya strategiyası, o cümlədən xarici iqtisadi əməkdaşlıqda prioritetlərin seçilməsi, və s. məsələlərin öyrənilməsi təşkil edir. Müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan dövləti ölkədə islahatların həyata keçirilməsi və dünya inteqrasiya proseslərinə daha sıx cəlb olunması istiqamətində qısa müddət ərzində bir sıra beynəlxalq və regional təşkilatlarla çoxtərəfli əlaqələr yaratmışdır. Azərbaycan-Avropa Birliyi əlaqələri xüsusi proqramlar çərçivəsində qurulmuş və müxtəlif sahələr üzrə: iqtisadi və sosial islahatlara yardım, Şərq-Qərb nəqliyyat-kommunikasiya dəhlizinin yaradılması, infrastrukturların inkişafı və s. istiqamətlərdə aparılır. 6
Avropa və Asiyanın kəsişmə nöqtəsində yerləşən Azərbaycanın strateji mövqeyi A -nın üzv dövlətlərinin Azərbaycanla siyasi və iqtisadi münasibətləri inkişaf etdirmək marağını artırır. Tədqiqatın informasiya və nəzəri əsasları. nformasiya mənbəyi kimi mövzu ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının Xarici şlər, qtisadi nkişaf, Maliyyə və Vergilər Nazirliklərinin, Dövlət Statistika və Gömrük Komitələrinin, A -nin və digər beynəlxalq təşkilatların, müvafıq elmi-tədqiqat müəssisələrinin statistik icmalları, hesabatları, bülletenləri, eləcə də milli qanunvericilik aktları və digər mənbələrdən toplanmış materiallar istifadə edilmişdir. Dissertasiyanın strukturu. Hazırlanmış magistrlik dissertasiyası giriş, üç fəsil, nəticə və istifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir.
7
XAR C QT SAD ƏMƏKDAŞLIQDA PR OR TETLƏR N SEÇ LMƏS N N ÖYRƏN LMƏS N N NƏZƏR -METODOLOJ ƏSASLARI I.1. qtisadi əməkdaşlıqda prioretitlərin seçilməsinə dair nəzəriyyələr və konsepsiyalar Bazar iqtisadiyyatlı ölkələrin inteqrasiyasının inkişafının praktiki zəruriliyinin dərk edilməsi və nəzəri cəhətdən əsaslandırılmasına hələ XX əsrin 50-60-cı illərində bir sıra qərb ölkələrinin iqtisadçıları tərəfindən cəhd olunmuşdur. Ənənəvi məktəbin nümayəndələri adlandırdığımız bir qrup iqtisadçılar (J.Rueff, R.Şuman, V.Halşteyn, M.Paniç, E.Benua, J.Monne, P.Robson və başqaları ) bu məsələnin təhlilində, ancaq gömrük ittifaqı daxilində iqtisadi şərtlərə (ticarət maneələrinin aradan götürülməsini, müəyyən koordinasiyaedici reqlamentlərin tətbiqi və sairə) baxmağı əsas götürürdülər. Bu nəzəriyyənin nümayəndəsi olan Amerika alimi Cekob Vaynerin (iqtisadi inteqrasiya, xüsusilə də gömrük birliyi nəzəriyyəsinin formalaşması onun adı ilə bağlayırlar) analizinin əsasında ölkələrin hər birinə məxsus gömrük tarifinin mövcudluğu şəraitində və onlar arasında gömrük birliyi haqqında sazişin (hansı ki, bu saziş qarşılıqlı ticarətdə tarifləri aradan qaldırır) imzalanması şəraitində ölkələr arasında ticarətin müqayisəsi durur. Burada inteqrasiya nəticəsində bazarların genişlənməsi mümkün olur ki, bu da əmtəə axınının artmasına səbəb olur. Bu nəzəriyyə cərçivəsində iki yeni anlayış - “ticarət prinsiplərinin işlənib hazırlanması, ə mtəə axınlarının yaradılması” və “ticarətin diversifikasiyası, əmtəə axınlarının diversifikasiyası” anlayışları müəyyənləşdirilmişdir. Bu nəzəriyyəyə görə inteqrasiya prosesi nəticəsində inteqrasiya qrupuna daxil olan ölkələr arasında yeni əmtəə axınları yaradılır ki, bu da öz növbəsində ölkə daxilində analoji məhsulların bahalı istehsalını ixtisar etməyə imkan verir. Tədricən inteqrasiya qrupu daxilində istehsal olunan məhsullar üçüncü qrup ölkələrdən idxal olunan məhsulları əvəz etməyə başlayır. Beləliklə inteqrasiya daxilində belə “xalis əmtəə axınlarının” yaradılması istehsalın həcminin artmasına, əhalinin həyat səviyyəsinin yülsəlməsinə, inteqrasiyaya daxil olan ölkənin isə ixtisaslaşma səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olur. Lakin bu nəzəriyyə müəyyən nöqsanlara malikdir. Əslində bu standart şəraitin
Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|