Microsoft Word zohrabov hatam doc
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
17
Komitələr ildə bir dəfə toplanır. ƏT Nazirlər Şurası da ən azı ildə bir dəfə yığıncaq keçirir. 1993-cü ildə BMT Baş Assambleyasının 48-ci sessiyasında ƏT BMT- də,1994-cü ildə isə slam Təşkilatı Konfransı nda müşahidəçi statusu alıb. 5-7 iyul 1993-cü il – stanbul da ƏT ölkələri dövlət başçılarının II görüşü baş tutmuşdur. Sammitdə ƏT-in uzunmüddətli inkişafına dair stanbul bəyannaməsi qəbul edilib. Sənəddə ƏT-in iqtisadiyyat, elm və mədəniyyət sahələrində başlıca vəzifələri və fəaliyyət istiqamətləri müəyyənləşib. Həmin görüşdə Kvett planı da ( ƏT-in nəqliyyat, ticarət, energetika, sənaye, kənd təsərrüfatı və turizm sahələrində fəaliyyəti) təqdir edilib. Azərbaycan Reaspublikasının Prezidenti lham Əliyev ƏT-lə əlaqələrin genişlənməsini xarici siyasətin prioritet istiqamətlərindən biri kimi diqqət mərkəzində saxlayıb. 2004-cü ilin 13-14 sentyabrında ƏT-in Düşənbədə növbəti-VIII sammiti baş tutub. Azərbaycan sammitdə Baş nazir səviyyəsində təmsil olunub. Görüş iştirakçıları 2015-ci ilədək ƏT məkanında azad ticarət zonasının yaradılmasının vacib olduğunu bildiriblər. 2006-cı ilin mayında Bakıda ƏT-in IX zirvə toplantısı keçirilib. Bakı sammiti ƏT tarixində vacib və əhəmiyyətli görüşlərdən biri kimi qiymətləndirilir. Toplantıda Azərbaycan Prezidenti lham Əliyev, Əfqanıstan Prezidenti Həmid Kərzai, ran Prezidenti Mahmud Əhmədinejad, Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Qazaxıstanın Baş naziri Danial Axmetov, Pakistanın Baş naziri Şövkət Əziz, Tacikistanın Baş naziri Akil Akilov, Özbəkistan parlamenti Qanunvericilik Palatasının sədri Erkin Xəlilov, Qırğızıstan Baş nazirinin müavini Almanbet Matubraimov, Türkmənistan Prezidenti yanında Xəzər dənizi məsələsi üzrə dövlət müəssisəsinin rəhbəri Xoşgəldi Babayev, ƏT-in baş katibi Asxat Orazbay iştirak ediblər. Bakıda keçirilmiş IX zirvə görüşündən etibarən ƏT-də sədrlik Azərbaycana keçib. Azərbaycan Prezidenti, ƏT-in IX zirvə toplantısının sədri lham Ə liyev nitq söyləyib. Azərbaycanın regional əməkdaşlıq məsələlərinə çox böyük önəm verdiyini diqqətə çatdıran Azərbaycan Prezidenti bildirib: “... Biz bir neçə beynəlxalq, regional layihələrin iştirakçısı, təşkilatçısıyıq və çox istəyirik ki, qtisadi Ə məkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində də konkret layihələr daha çox olsun. Biz konkret 18
məsələlər ətrafında diskussiya apararaq və praktik addımların atılması üçün lazım olan bütün tədbirləri görməliyik...” 8 fevral 2007-ci ildə Azərbaycan Respublikasının prezidenti lham Əliyev qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Baş katibi Xurşid Ənvəri qəbul edib. Görüş zamanı baş katib Pakistan xalqının Ermənistanın Azərbaycana təcavüzünü qəti şəkildə pislədiyini bir daha bəyan edib. 2009-cu il martın 11-də Tehranda ƏT-in X Zirvə görüşü öz işinə başlayıb. Prezident lham Əliyev Zirvə toplantısında iştirak edib. Azərbaycan Prezidenti lham Əliyev çıxışında bildirib: “...Son üç il ərzində bizim sədrliyimiz altında qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatında müxtəlif təşəbbüslər irəli sürülmüşdür. Eyni zamanda, Azərbaycanın təşəbbüsü ilə bölgədə enerji, nəqliyyat və digər sahələrdə çox önəmli addımlar atılmışdır. Azərbaycan enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi işinə öz töhfəsini verməkdə davam edir...”. Sammitin sonunda Tehran bəyannaməsi qəbul olunub. Bəyannamədə regional münaqişələrin sülh yolu ilə və dövlətlərin ərazi bütövlüyü çərçivəsində həllinin zəruriliyi vurğulanıb. 2012-ci ildən ƏT-də baş katiblik Azərbaycana keçəcək. qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv olan olkələrin strateji coğrafi məkanlarda yerləşməsi, Qərblə Şərqi birləşdirən ən qısa və səmərəli nəqliyyat dəhlizinə malik olmaları, təbii sərvətlərlə zənginliyi bu təşkilatın əhəmiyyətini artıran amillərdəndir. Qeyd olunan keyfiyyətlər baxımından Azərbaycan bu təşkilatda xüsusi çəkiyə malikdir. Azərbaycan Ə T-də islahatların aparılmasında və bu təşkilatın səmərəliliyinin artırılmasında maraqlı olan ölkələrdəndir. Qara Dəniz qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı 25 iyun 1992-ci ildə stanbul Bəyannaməsinin imzalanması ilə yaranmışdır. 5 iyun 1998-ci ildə Yalta şəhərində üzv-ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının Yalta Əsasnaməsini imzalamaları ilə (1 may 1999-cu ildə qüvvəyə minmişdir) tam olaraq təşkilat statusunu almışdır. Təşkilatın yaradılması təşəbbüsü Türkiyəyə məxsusdur. Üzv ölkələr. Azərbaycan, Albaniya, Bolqarıstan, Ermənistan, Gürcüstan, Moldova, Rusiya, Rumıniya, Türkiyə, Yunanıstan, Ukrayna, Serbiya.Təşkilatın məqsədi regional əməkdaşlığın əsas istiqamətlərini müəyyən etmək və region dövlətləri arasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsi məqsədi ilə yaradılmışdır. 19
Bu günə kimi Azərbaycan Respublikası QD ƏT çərçivəsində 11-dən çox müxtəlif rəsmi sənədlərin hazırlanmasında və qəbul olunmasında, müvafiq işçi qrupların iclaslarında fəal iştirak edir. 2005-2007-ci illərdə Azərbaycan Respublikası enerji üzrə işçi qrupun fəaliyyətini koordinasiya etmişdir. Azərbaycan həmçinin, Qara Dəniz regionunun inkişaf etdirilməsi və regionda əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi məqsədilə tərtib olunan Qara Dəniz dairəvi avtomagistral yolunun tikintisi layihəsində iştirak edir. QD ƏT-in Xarici şlər Nazirləri Şurasının 2009-cu il 15-16 aprel tarixində keçirilən 20-ci toplantısının qərarına əsasən, təşkilata sədrliyi 2009-cu ilin 1 may tarixindən altı ay müddətində Azərbaycan həyata keçirmişdir. BMT çərçivəsində iqtisadi əməkdaşlıq EKOSOK tərəfindən yaradılmış iqtisadi komissiyalar çərçivəsində həyata keçirilir: a) BMT-nin Avropa iqtisadi komissiyası; buraya Avropa dövlətləri; keçmiş sovet respublikaları, habelə ABŞ və Kanada daxildir; b) Asiya və Sakit okean üçün BMT-nin iqtisadi və sosial komissiyası (Qərbi Asiyanın ərəb ölkələrindən başqa, Asiya dövlətləri, Okeaniya dövlətləri, habelə Böyük Britaniya, ABŞ və Fransa); c) Afrika üçün BMT-nin iqtisadi komissiyası (Afrika dövlətləri); ç) Qərbi Asiya üçün BMT-nin iqtisadi komissiyası (Qərbi Asiyanın ərəb ölkələri, Misir, habelə Fələstin); d) Latin Amerikası və Karib hövzəsi üçün BMT-nin iqtisadi komissiyası (Latin Amerikası ölkələri, habelə Böyük Britaniya, Niderland, spaniya, Kanada, ABŞ və Fransa). Göstərilən komissiyaların məqsədi müvafiq regionda yerləşən ölkələrin iqtisadi inkişafına dəstək vermək və onların əhalisinin həyat səviyyəsini yüksəltməkdən ibarətdir. Komissiyaların ali orqanı üzv-dövlətlərin nümayəndələrinin plenar sessiyasıdır. Onların tərkibində icra orqanı kimi katiblik, daimi və müvəqəti köməkçi orqanlar vardır. Avropa bərpa və inkişaf Bankı 1990-cı ildə təşkil olunmuşdur. Londonda yerləşir. Bank, əsas etibarilə, mühüm infrastruktur obyektlərinin (nəqliyyat şə bəkələrinin, telekommunikasiyaların və s.) yaradılması üçün vəsait ayırır. Xüsusi Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|