Microsoft Word tagizade orxan doc



Yüklə 0,76 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/30
tarix07.11.2017
ölçüsü0,76 Mb.
#8741
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   30

19 

 

 



 

çox  hallarda  maddi-əşyayi  strukturla  əlaqəlidir.  Ona  görə  də  o,  əsasən  idarəetmə 

sisteminin  ətalətini  müəyyən  edir.  Təşkilati  strukturun  təkmilləşdirilməsi  idarəetmə 

obyektlərinin fəaliyyəti üçün optimal şəraitlərin təşkil edilməsinin, onların tərkibinin 

inkişafı  və  səmərələşdirilməsi  məqsədi  vardır.  darəetmə  struktura  təşkilati  təsir  və 

onun  hissələri  fəaliyyət  miqyaslarının  artımının təsiri  altında vaxtaşırı baş  verir.  Bu 

prosesdə  həm  texnologiya  sahəsinə,  həm  də  idarəetmə  sahəsinə  texniki  tərəqqinin 

tətbiqi  əsas  rol  oynayır.  Son  nəticədə  təşkilati  təsir  idarəetmə  sisteminin 

effektivliyinin  artmasma  təsir  göstərir.  Təşkilati  reqlament  idarəetmə  sisteminin 

fəaliyyətinin  mexanizmidir.  Bunun  əsasında  o,  müəssisənin  və  onun  idarəetmə 

həlqələrinin fəaliyyətini reqlamentləşdirən dövlət hüquqi sənədlərilə müəyyən edilir. 

Təşkilati  reqlamentin  tərkibinə  müəssisənin  təşkili,  hazırlanması  və  qaydaların 

təkmilləşdirilməsi,  struktur  bölmələr  haqqında  qaydalar,  vəzifə  təlimatları  prosesini 

daxil etmək lazımdır [15].  

darə  ediləcək  və  idarə  edilən  sistemlərin  təşkilati  təsiri  həm  də  təşkilati 

normativləşmə  kimi  baş  verir.  Bu  ona  görə  lazımdır  ki,  idarəetmə  prosesində 

müəyyən proseslər üçün sərhədləri və ehtiyatların istifadə edilməsi üçün sərhədlərin 

dəqiqləşdirilməsinə  tələbat  meydana  çıxır.    Kommersiya  işi  və  texnoloji  poseslərin 

idarə  edilməsi  üçün  normativ  və  metodiki  materiallara  malik  olmaq  lazımdır. 

Tədbirləri  yaxşı  təşkil  edilmiş  normativ  sistemlər  və  reqlamentə  tabe  edilmiş 

sistemlər  idarəetməyə  həddə  ziyadə  kömək  edirlər.  Hər  şeydən  öncə  onlar 

idarəetmənin  bütün  prosesinə  sistemli  və  obyektiv  xarakterlər  verirlər.  Burada 

təsadüfi,  sərbəst  hərəkətlərə  yer  yoxdur.  Hamıya  məlum  olan  reqlamentləşdirilmiş 

qayda  hökm  sürür.  Ondan  başqa,  normativlərin  işlənib  hazırlanması  və  onların 

təkmilləşdirilməsi idarəetmənin mövcud olan formalarını, struktur    bölmələıin ıııumi 

idarə  edilən  sistemdə  ayrı-ayrı  şəxslərin  fəaliyyətini  tənqidı  dərk  etməyə,  mümkün 

təkrarları aradan qaldırmağa məcbur edirlər. 

Reqlamentə  tabe  edilmənin      və  struktur  bölmələrin  və  işçilərin  əməyinin  

fəaliyyətinin  normativləşməsinin  səviyyəsini  artırmaq  məqsədləri  üçün    hər  bir 

kollektivin  vəzifələrini,  onun  funksiyasını,  daxili  strukturunu,  aparatın  başqa 




20 

 

 



 

həlqələrlə qarşılıqlı münasibətləri, hüquq və vəzifələri, həm də müəyyən işlərə görə   

konkret  cavabdehliyini  müəyyən   etmək zəruridir. 

Təşkilati  təsir  idarəetmə  sisteminin  əsasını  onun  sabit  münasibətləri  və  

ə

laqələri  kimi,  hüquq  və  vəzifələrin  sahəsini  müəyyən  edən  ayrı-ayrı  qaydaların 



reqlamenti kimi, istehsal və idarəetmənin normativləri kimi müəyyən edilir. 

darəetmə  dövrü  həmişə  məqsədin  qoyulması  və  problemlərin  araşdırılıb 

tapılmasından  başlayır  və  onun  yerinə  yetirilməsinin  təşkil  olunması  və  nəzarətin 

həyata  keçirilməsi  ilə  qurtarır.  Əldə  olunan  nəticənin  təhlili,  daha  doğrusu,  qarşıya 

qoyulan  məqsədə  nail  olmağın  qiymətləndirilməsi,  yeni  problemlərin  araşdırılıb 

tapılması  və  yeni  qərarların  qəbul  olunması  üçün  mənbəyə  çevrilir  və  beləliklə, 

idarəetmə dövrünü təzələyir (şək.1.3).  

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



Şə

k. 1.2.  darəetmə prosesləri və sahibkarlıq qərarının formalaşması 

 

Şə

kil  1.2.-dən  göründüyü  kimi,  hər  hansı  bir  idarəetmə  aşağıdakı  üç    əsas 



mərhələnin müəyyən olunmuş ardıcıllığını reallaşdırır: 

Məqsədlər 

Arzu olunan vəziyyət 

barədə informasiya  

Həqiqi vəziyyət barədə 

informasiya 

Vəziyyət 

Qərar 


darəetmə subyekti 

darəedici təsir 

Ə

ks əlaqə 



darəetmə 

 

obyektləri 




21 

 

 



 

•  idarə olunan obyektin vəziyyətini müəyyən edir (problemin eyniləşdirilməsi); 

•  mövcud vəziyyət üçün optimal  təsiri  müəyyən edir  (qərarın işlənilməsi  və qəbul 

olunması); 

•  onu reallaşdırır (qərarın həyata keçirilməsi).  

Başqa  sözlə,  idaretmə  fəaliyyətini  mahiyyəti,  təsərrüfat  subyektinin  qarşıya 

qoyduğu  məqsədlərə  nail  olunmasının  təmin  edilməsindən,  idarəetmənin  məzmunu 

isə  bu  məqsədlərin  reallaşdırılmasına  yönəldilən  tədbirlərin  müəyyən  olunmasından 

ibarətdir. Beləliklə, idarəetmənin mahiyyəti sahibkarlıq qərarlarının işlənilməsindən, 

qəbul olunmasından və onların reallaşdırılmasından ibarətdir. 

qtisadiyyatııı  inkişafının  müasir  mərhələsi,  onun  təşkilinin  və  fəaliyyətinin 

formalaşmasının  təkmilləşdirilməsi  sistemli  yanaşmanın,  təşkilatın  və  idarəetmənin 

problemlərinin analizindən fəal istifadə edilrnəsilə xarakterizə olunıır, Onun mühüm 

nəticəsi  ticarət  müəssisəsində  idarəetmənin  ən  yaxşı  -  optimal  yollarının  seçilməsi 

imkanıdır.  Bu  cür  yanaşmanın  həyata  keçirilməsi  üçün  imkanları  iqtisadi-riyazi 

metodlardan,  iqlisadi  və  texnoloji  pıoseslərdən  istifadə  edilməsi  verir.  qtisadi  və

 

texnoloji  proseslərin  idarəcdilməsindəo  onlardan  islifadə  cdilməsinin  zəryriliyi  bir 



çox proseslərin xeyli qeyri0müəyyənliyi ilə əmələ gəlir.  

darəetməniıı  kəmiyyət  metodları  özü  ilə  idarəetmə  sisteminin  idarə  edən 

hissənin  onlar  arasındakı  kəmiyyət  əlaqələrinin  askar  edilməsinin  əsasında  idarə 

edilənən    məqsədyönlü  təsirini  kompleks  alətlərini  müasir  kompüter 

texnologiyasından istifadə edilməsini təqdim edir. 

Metodlarm  verilmiş  qrupu  idarəetmə  metodları  sistemində  xüsusi  yer  tııtur. 

Birincisi,  onlar  real  iqtisadi  texnoloji  proseslərin  təsvir  edılməsinin  vasitəsidir, 

ikincisi, bunun nəticəsi kimi, onların tətbiqı idarəetmənin bütün ənənəvi metodlarının 

istifadə  edilməsinin  səviyyə  və  keyfiyyətini  artırır.  Üçüncüsü,  onlar  idarəetmə 

sisteminin  inkişafının  parametrlərinin  optimıal  istiqamətlərinin  seçilməsinə  nail 

olmaq üçün sərbəst əhəmiyyətə malikdirlər (yeni məsələlər prinsipi). 

Sistemdə  cəmlənən  idarəetmənin  münasibətləri  keyfiyyət  və  kəmiyyət 

cəhətlərinə  malikdir.  Keyfiyyətli  cəhət  idarəetmə  münasibətləri  mexanizminin    o 



Yüklə 0,76 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   30




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə