Microsoft Word Shelale Nebiyeva doc
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
91
A) Ağacdələn ağacları xəstəlikdən qoruyur. B) Qarğa sındırıb qozun ləpəsini yeyir. C) Dəvəquşu dünyada ən iri quşdur 3. Hansı sırada yaxın mənalı əlamət bildirən sözlər verilmişdir? A) hündür, uca B) uzun, qısa C) qaçmaq, yüyürmək 4. Hansı sırada əks mənalı əlamət bildirən sözlər verilmişdir A) gözəl, qəşəng B) şən, kədərli C) böyük, enli 5. Hansı cümlədə hərəkətin əlamətini bildirən söz var? A) Bu göygöz pişiyin şəklini istedadlı bir rəssam çəkib
B) Rüfət çox qəşəng bir pişik şəkli çəkmişdi C) Rüfət pişiyin şəklini çox gözəl çəkmişdi Test 1 1. Nümunəyə əsasən sözləri kök və şəkilçiyə ayır.
Nümunə: dənizçi Dəniz - çı sərinlik ________ ____ ağıllı ________ ____ birlik ________ ____ əlaçı ________ ____
92 2. Dördündən biri fərqlidir: *müdir *məktəbli *şagird *müəllim *mübarizə *azadlıq *səliqəli *döyüşçü *çaydan *dəmirçi *qaçış *hündür 3.”Uç” sözünə hansı şəkilçini əlavə etdikdə sökülüb dağılmış” mənası verən söz alınır? * - uq *- uş * - qun 4. Hansı cümlədə “dondurma” sözü hərəkət bildirir? *Suyu dondurma! *Anası Ilkinə dondurma aldı 5. Dəftərçə, meydança, bağça,... Hansı söz bu ardıcıllığı davam etdirir? *alça *döşəkçə *sərçə 6. Hansı sözün kökü hərəkət bildirir? *gülçü *gülüş
*güldan
1. Bu sözlərdən hansılarını “qara” sözünə artıranda mürəkkəb söz yaranır? göz, məktəb, bəniz, mal, qələm 2. Hansı mürəkkəb sözdür? A) gündəlik B) şəhərlər C) yarımada 3. Hansı mürəkkəb sözdə əlamət və ad bildirən sözlər var? A) dəvəquşu B) qısaqol C) daş-kəsək 4. Hansı mürəkkəb söz yaxın mənalı sözlərin birləşməsindən yaranıb? 93
A) qayda-qanun B) sarıbəniz C) gec-tez 5. “Itburnu” sözü hansı sözlərdən ibarətdir? 6. Hansı söz mürəkkəbdir? A) istifadə B) əlçatmaz C) xəstəliklərin Test 3 1. Hansı cümlədə hərəkət keçmişdə baş verib? A) Anar riyaziyyatı yaxşı bilir B) Biz bir yerdə dərsə hazırlaşdıq. C) Mən daha onunla bir yerdə hazırlaşmayacam. 2. Hansı bənddə əks mənalı hərəkət bildirən sözlər verilib? A) dinləmək – qulaq asmaq B) dalaşmaq – savaşmaq C) aparmaq – gətirmək 3. Hansı bənddə hərəkət bildirən söz saydan yaranıb A) birləşmək B) pisləmək C) güləşmək Test 4 1. Hansı mürəkkəb sözdə yaxın mənalı sözlər birləşib? A) irili-xırdalı B) gül-çiçək C) kağız-kuğuz 2. Hansı mürəkkəb sözdə əks mənalı sözlər birləşib? A) qaça-qaça B) qayda-qanun C) baş-ayaq 3. Hansı sözlər birləşəndə mürəkkəb söz defislə yazılır? A) söz, söhbət B) tava, kabab
94
4. Hansı sözlər birləşdikdə bitişik yazılır? A) birdən, birə B) ana, bala C) kəklik, ot 5. Hansı söz təkrar olunmaqla mürəkkəb söz yarada bilər?
A) qələm B) yavaş C) dünən Test 5 1. “Dam... altında qaranquş yuva qurmuşdu” cümləsində nöqtələrin yerinə hansı şəkilçini artırmaq lazımdır? A) – dan B) – ın C) – dır 2. Hansı bənddə “şəhərimizdə” sözü kök və şəkilçilərə düzgün ayrılıb? A) şəhər-imi-zdə B) şəhə-ri-miz-də C) şəhər-imiz-də
1. Şəkilçiləri müvafiq sözlərə artırmaqla yeni sözlər düzəlir
balıq - cıl məktəb - lik zarafat - li təmiz -çı 2. Hansı sözə - “daş” şəkilçisi artırdıqda “yaxın dost” mənasını verən söz yaranır? A) vətən B) sirr C) əmək 3. “Kitabxana”, “xəstəxana” sözlərində -xana; şəkilçisi sözün mənasını necə dəyişdirib? A) Əlamət bildirən söz əmələ gətirib B) Peşə, sənət bildirən söz əmələ gətirib
95
C) yer, məkan bildirən söz əmələ gətirib 4. Hansı bənddə ad bildirən sözdən əlamət bildirən söz yaranıb? A) duz-duzlu B) vur-vuruş C) dalaş-dalaşqan
“Doğru”, “yağı”, “kədərli”, “məğrur” sözlərini yaxın və əks mənalı sözlərin köməyi ilə izah et. Bəzi sözlərin nə yaxın mənalı, nə də əks mənalı qarşılığı olur. Belə sözləri izah etmək üçün ilk növbədə həmin sözün aid olduğu məna qrupunu müəyyən etmək lazımdır. Məsələn, “alma” sözü məna qrupuna görə meyvədir. Onun əlamətləri belədir: Rəngi – sarı, qırmızı və ya yaşıl Dadı – şirin və ya turş Forması – girdə və ya uzunsov Deməli, “alma” sözünü belə izah etmək olar: Alma – sarı, qırmızı və ya yaşıl rəngli, girdə və ya uzunsov formalı, şirin və ya turş meyvə. 1. Aşağıda hansı sözün izahı verilmişdir? Bədəni sümük qınla örtülü, qısa ayaqları ilə çox yavaş hərəkət edən, ayaqlarını və başını qınının içində gizlədən sürünən heyvan A) ilan B) kirpi C) tısbağa Ç) dovşan 3. Dördündən biri fərqlidir A) bənna B) mühəndis C) uşaq Ç müəllim A) canavar B) inək C) şir Ç) tülkü A) qurbağa B) siçan C) klaviatura Ç) monitor A) avtobus B) metro C) qatar Ç )pencək
96 Test 8 1. Hansı atalar sözündə təvazökarlıq tövsiyə olunur? A) Yıxılana balta çalmazlar B) Zər qədrini zərgər bilər C) Ağac bar verəndə başını aşağı dikər 2. Əyri – düz, dar – geniş, doğru - ... Nöqtələrin yerinə hansı söz uyğun gəlir? A)Düzgün B)yanlış C) həqiqi 3. Hansı atalar sözündə əks mənalı sözlərin yeri dəyişik düşüb? A) kiçiyin kiçik yeri var, böyüyün – böyük B) Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi C) Az bilsən də, çox danış 4. Hansı sırada yanıltmac verilib? A) Kolları gəzər pusa-pusa, qıçları uzun, qolu qısa B) Qonşu qonşuya baxar, özünü oda yaxar C) Çəp keçi çəp keçidi çəpəki keçib gedər, çəp keçi çəp keçidi çəpəki keçib çəpəri keçər 5. Hansı sırada əks mənalı ad bildirən sözlər varilib? A) daxma – koma B) sual – cavab C) aparmaq – gətirmək 6. Yaxın mənalı sözləri tap. A) bulaq – çeşmə B) dağ – dərə C) ayaq – yerimək 7. “Aş” sözünün belə bir mənası yoxdur? A) maneəni keç B) ağaca dırmaş C) plov
Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|