Microsoft Word shahmarova aliya doc
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Forvard v ə füçers kontraktlarının əsas m əzmunu
- Füçers kontraktlarının f əaliyy ət müdd əti.
- Birjaların hüquqi t ənziml ənm əsi texnologiyası.
24
mövcuddur. Forvard və füçers kontraktlarıınn fərqli cəhətləri aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir. Alqı-satqı əməliyyatları üzrə füçers müqavilələri ilk dəfə 1865-ci ildə Çikaqo satış birjasında bağlanmışdır. Füçers satışi XIX əsrin ortalarından etibarən yaranmağa başlamışdır. Satışin bu növü birjada satılan bütün əmtəələri əhatə etmişdir. Füçers kontraktlarının bir sıra əlverişli şərtləri mövcuddur ki, bunlar da aşağıdakılardır:
Füçers kontraktı əmtəələrin reallaşdırılması və onun daşınması ilə bağlı satıcı və alıcı arasındakı razılaşmaları özündə əks etdirir. Füçers kontraktının subyekti olan alıcılar əmtəələri ucuz qiymətə əldə etməyə çalışırlar. Satıcılar isə kontraktları bağlayarkən əmtəələri daha yüksək qiymətə satmağa cəhd edirlər. Kontraktın qiyməti bazarın konyukturundan asdı olaraq dəyişir. Füçers kontraktlarında əmtəələri ucuz qiymətə almış alıcılar bazarda qiymətlərin bahalaşmasmdan zərər çəkmirlər, əksinə mənfəət əldə edilər. Kontraktdan gəlir əldə etmək üçün alıcı əmtəəni aşağı qiymətə alır və onu füçers kontraktları üzrə müştərilərə sərfəli qiymətə satır. Cədvəl 1.2.
25
Füçers kontraktlarının yaradılması. Satışdə füçers kontraktlarının bağlandması mürəkkəb bir prosesdir. Birja əməliyyatları zamanı satışçilərin və digər bazar iştirakçdarının maraqları nəzərə almır. Bu prosesin həyata keçirilməsi zamanı qiymətlərin sabitliyi əsas götürülür və həm də alverçilərin cəlb edilməsi imkanları araşdırdır. Kontraktların şərtləri müəyyənləşdirildikdən və ölkənin səlahiyyətli orqanları Kontraktların əsas şə rtləri Forvard kontraktları Füçers kontraktları 1 2 3 1. Göndərilən məhsulun həcmi Satıcılar və alıcılarla razılaşdırılır Standart xarakter daşıyır 2. Əmtəələrin keyfıyyəti Yüksək keyfıyyətli mallar ə lavə qiymətlərlə satılır Müəyyən edilmiş standartdan kənarlaşmanın səviyyəsi böyük həcmli olmur 3. Əmtəələrin daşınma müddəti Tərəflərlə razılaşdırılır. Bu zaman vasitəçilərin səylərindən istifadə edilir Ə mtələrin daşınma müddəti gələcək dövr üçün müəyyənləşdirilir. Məhsulların daşınma müddəti birjalarda standart xarakter daşıyır. 4. Əmtəələrin qiyməti Satıcılar və alıcılar arasında razılaşdırılır Açıq satış (alqı-satqı) prosesində müəyyənləşdirilir 5. Müqavilələrin yerinə yetirilməsi Ə mtəələrin daşınması ilə başa çatır Kontrakt ləğv edilir 6. Əməliyyatların tənzimlənməsi Ə məliyyatların aparılması satış haqqmda qanunlarla tənzimlənir Füçers satışi haqqında qanunvericiliklə tənzimlənir 7. Əməhyyatların təminatı Ə məliyyatlarm aparılmasına və müqavilə şə rtlərinin yerinə yetirilməsinə görə təminat verilmir Ə məliyyatlara birjanın klirinq palatası təminat verir 8. Əməliyyatlar üzrə informasiyaların dərc edilməsi Satıcı və alıcıların informasiyaları konfıdensial (məxfi) xarakter daşıyır Məcburi xarakter daşıyır 26
ilə razdaşdırddıqdan sonra kontrakt praktikada tətbiq edilir. Kontraktların bağlandmasından sonra satış əməliyyatları həyata keçirilir. Füçers kontraktlarının fəaliyyət müddəti. Füçers kontraktlarında kontraktların icra müddətinin müəyyənləşdirilməsi mühüm yer tutur. Həmin müddət ə rzində müqavilələrin bağlanılması həyata keçirilir. Satışin təmərküzləşməsi və ə mtəələrin pula cevrilmə qabiliyyətinin yüksəldilməsi məqsədilə kontraktlar üzrə satış bütünlükdə 12 təqvim ayı ərzində deyil, ilin sərfəli olan aylarında həyata keçirilir. Təqvim ayları əmtəənin xüsusiyyətləri və maliyyə vəsaitlərinin mövcudluğu nəzərə alınmaqla seçilir. Füçers kontraktlarının xarakterik cəhətlərindən biri də onun fəaliyyət müddətidir. Bu zaman kontrakt üzrə satışin sona çatdiğı dövrədək olan müddət əsas götürülür. Buna da birja praktikasında “kontraktların fəaliyyət müddəti” deyilir. Birjalarda əmtəələr üzrə “kontraktların fəaliyyət müddəti” bir-birindən fərqlənir.
müxtəlif səviyyədə formalaşmışdır. Birjaların yarandığı ilk dövrlərdə o dövlətin nəzarəti altında fəalyyət göstərmişdir. Onlar qanunvericiliyə uyğun olaraq öz funksiyalarıın yerinə yetirmişlər. Qanunvericiliyə görə füçers kontraktları yalnız füçers birjasında bağlanıla bilər. Əmtəə füçers satışi komitəsi füçers birjasını qeydiyyatdan keçirmək hüququna malikdir. Bu qeydiyyat hüququ ən mühüm səlahiyyət hesab edilir. Tənzimləməyə görə hər bir füçers kontraktları qeydiyyatdan keçirilməlidir. Yeni qaydaya görə, füçers birjasında baş verən dəyişikliklər əmtəə füçers satışi komitəsi tərəfındən müsbət reaksiya verildikdə hoyata keçirilir. Ə mtəə füçers satışi komitəsi satışin həyata keçirilməsi qaydasında dəyişikliklər və olavələr etmək hüququna malikdir. Əmtəə füçers satışi komitəsi kontraktların qeydiyyatdan keçirilməsindən imtina edə bilər. Həm də birjada konkret məhsulların kontraktı üzrə satışi dayandıra bilər. Əmtəə füçers satışi komitəsinin qəbul etdiyi bu qərardan məhkəmə orqanına şikayət edilə bilər. Füçers komissiyasının satışçiləri birja praktikasında broker evi də adlandırırlar. Hər hansı fıziki şəxs və ya təşkilat füçers komissiyasının satışçisi kimi qeydiyyatdan keçirilir. Bu zaman həmin fıziki şəxslər və təşkilatlar tərəfındən müştərilərin sifarişləri həyata
Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|