Microsoft Word qarachayev teyyub doc
Cədvəl 2.2. Korporativ qiym
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
51
Q YMƏTL KAĞIZLARIN NÖVLƏR
2014-cü il 2013-cü il Məbləğ üzrə fərq (%) Əqdlərin sayı Məbləğ (AZN) Əqdlərin sayı
Məbləğ (AZN) KORPORAT V Q YMƏTL KAĞIZLAR 6 534
4 737 505 901 4 749
1 736 888 767 2,7 dəfə Səhmlər
6 033 1 279 438 125 4 405 573 204 618 2,2 dəfə Səhm (ilkin bazar) 661 1 137 879 086 352 424 714 981 2,7 dəfə Səhm (təkrar bazar) 5 372 141 559 039 4 053 148 489 637 -5% Korporativ istiqrazlar 501 3 458 067777 344 1 163684149 3 dəfə Korporativ istiqrazlar (ilkin bazar) 109
2 174 804 852 111
344 397 133 6,3 dəfə Korporativ istiqrazlar (təkrar bazar)
392 1 283 262 925 233 819 287 016 57% Mənbə: Azərbaycan Respublikası Qiymətli Kağızlar uzrə Dovlət Komitəsinin hesabatları.
2014-cü il ərzində real sektor təmsilçilərininvə maliyyə institutlarının fond bazarı vasitəsilə öz kapitallarını artırmaq təşəbbüsləri korporativ qiymətli kağızlar bazarının səhm seqmentində əməliyyatların sayının 37 faiz, həcminin isə 2,2 dəfə artaraq 1,3 milyard manat təşkil etməsinə səbəb olmuşdur ki, bu da Azərbaycanda qiymətli kağızlar bazarının təşəkkül tapdığı dövrdən etibarən qeydə alınmış ən yüksək göstəricidir. Belə ki, səhmlərin ilkin bazarının ən aktiv iştirakçıları olan kommersiya banklarına qarşı kapital tələblərinin sərtləşdirilməsi fonunda bankların, eləcə də real sektor təmsilçilərinin səhm bazarı vasitəsi ilə maliyyələşməsinin aktivləşməsi nəticəsində səhmlərin ilkin
bazarında əməliyyatların sayı ötən il ilə müqayisədə 1,9 dəfə, həcmi isə 2,7 dəfə artaraq 1,1 milyard manata çatmışdır. Eyni zamanda, səhmlərin təkrar bazar ticarətində hesabat dövrü ərzində əməliyyatların sayı ötən il ilə müqayisədə 32 faiz, həcmi isə ortalama aylıq 2,3 dəfə artaraq 141,6 milyon manata yüksəlmiş və bu növ alətlərlə ortalama günlük ticarətin həcmi 592 min manat təşkil etmişdir. Hesabat dövrü ərzində Azərbaycan poteka Fondunun (A F) təminatlı istiqrazlarının təkrar ticarətinin aktivləşməsi və bununla yanaşı beynəlxalq əhəmiyyətli layihələrin fond birjası vasitəsilə maliyyələşməsi korporativ istiqrazlar bazarının yüksək artım dinamikasını təmin etmiş və bazarın bu seqmentində 52
Azərbaycan qiymətli kağızlar bazarı tarixinin ən yüksək həddi qeydə alınmışdır. Belə ki, korporativ istiqrazlar bazarında əməliyyatların sayı ötən il ilə müqayisədə 46 faiz, həcmi isə 3 dəfə artaraq 3,5 milyard manat təşkil etmişdir. Artım korporativ istiqrazlar bazarının hər 2 seqmentində müşahidə olunmuşdur. Belə ki, hesabat dövrü ərzində 2,2milyard manatlıq korporativ istiqraz yerləşdirilmiş, 1,3 milyard manatlıq korporativ istiqrazların təkrar ticarəti baş tutmuşdur ki, bu da ötən il ilə müqayisədə müvafiq olaraq 6,3 dəfə və 57 faiz çoxdur. Hesabat dövrü ərzində peşəkar iştirakçılar tərəfindən 13 maliyyə aləti üzrə marketmeyker fəaliyyətinin həyata keçirilməsi bu növ qiymətli kağızların təkrar bazarında likvidliyin təmin olunmasına pozitiv təsir göstərmişdir. 2014-cü ilərzində korporativ istiqrazlar bazarının ən likvid aləti olan A F istiqrazları ilə ticarətin həcmi ötən il ilə müqayisədə 47 faiz artaraq 1,1milyard manata çatmışdır ki, bu da qiymətli kağızlar bazarında A F istiqrazlarının ticarətinə başlanıldığı dövrdən bəri qeydə alınmış ən yüksək göstəricidir. Belə ki, hesabat dövrü ərzində 40,2 milyon manat həcmində A F istiqrazı yerləşdirilmiş, bu alətlərin təkrar bazar ticarəti isə ötən il ilə müqayisədə 53 faiz artaraq 1,1 milyard manat təşkil etmişdir. 2014-cü il ərzində bir rəqəmli inflyasiya göstəricisi şəraitində Mərkəzi Bank tərəfindən həyata keçirilən pul siyasətinin yumşaq və stimullaşdırıcı xarakter alması, eləcə də Maliyyə Nazirliyi tərəfindən konservativ borclanma siyasətinin həyata keçirilməsi dövlət qiymətli kağızlar bazarının həcminin azalmasına səbəb olmuşdur. Belə ki, hesabat dövrü ərzində repo və əks repo əməliyyatlarının həcminin 46 faiz azalması nəticəsində bütövlükdə dövlət qiymətli kağızlar bazarı seqmenti 41 faiz azalaraq 4,2 milyard manat təşkil etmişdir. Lakin repo əməliyyatları istisna olmaqla dövlət qiymətli kağızlar bazarının ilkin və təkrar bazar seqmentlərində də canlanma müşahidə olunmuşdur. Belə ki, repo və əks repo əməliyyatları istisna olunmaqla 2014-cü il ərzində dövlət qiymətli kağızlar sektoru ötən il ilə müqayisədə 29 faiz artaraq 615 milyon manat təşkil etmişdir.
53
Q YMƏTL KAĞIZLARIN NÖVLƏR 2014-cü il 2013-cü il Məbləğ
üzrə fərq (%)
Əqdlərin sayı
Məbləğ (AZN) Əqdlərin sayı Məbləğ (AZN) DÖVLƏT Q YMƏTL KAĞIZLARI 421 4 156 582 849 757 7 087 500 660 -41% Dövlət istiqrazları 48 107 908 649 65 134 605 780 -20% Dövlət istiqrazları (ilkin bazar) 31
80 311 321 51
98 048 952 -18%
Dövlət istiqrazları (təkrar bazar)
17 27 597 328 14 36 556 828 -25% Mərkəzi Bankın notları 76 507 865 060 109 343 784 250 48% Mərkəzi Bankın notları (ilkin bazar) 47
158 054 772 105
299 828 638 -47%
Mərkəzi Bankın notları (təkrar bazar) 29 349 810 288 4 43 955 612 8 dəfə Repo/əks-repo 297 3 540 809 140 583 6 609 110 630 -46% Korporativ istiqrazlar (repo/əks-repo) 46
192 740 357 0 0 - Dövlət istiqrazları (repo/əks-repo) 2 2 005 474 9 12 189 617 -84% Mərkəzi Bankın notları (repo/əks-repo) 249
3 346 063 308 574
6 596 921 014 -49%
Mənbə: Azərbaycan Respublikası Qiymətli Kağızlar uzrə Dovlət Komitəsinin hesabatları.
2014-cüilin mart ayı ərzində Maliyyə Nazirliyi tərəfindən xarici bazarlarda ilk dəfə olaraq 1,25 milyard manat həcmində avroistiqraz yerləşdirilməsi uğurla baş tutmuşdur. Avroistiqrazlara 160-dan çox ölkənin institusionalinvestorları tərəfindən böyük maraq göstərilmiş və avroistiqrazlara olan tələbat təklifdən 4 dəfə artıq olmuşdur. Bununla yanaşı, hesabat dövrü ərzində yerli bazarda 80,3 milyon manat həcmində qiymətli kağızlar bazarının ən aşağı riskə malik olan alətləri yerləşdirilmiş, bu növ alətlərin təkrar bazar ticarəti isə 27,6 milyon manat həcmində olmuşdur.Hesabat dövrü ərzində Maliyyə Nazirliyi nisbətən uzunmüddətli borclanma strategiyasına üstünlük vermiş və nəticədə yerləşdiriləndövlət istiqrazlarının 76,2 faizini ortamüddətli istiqrazlar təşkil etmişdir.Bütövlükdə, son illər ərzində ölkə iqtisadiyyatının nümayiş etdirdiyi maliyyə dayanıqlılığı, eləcə də strateji valyuta ehtiyatlarının sürətlə artması fonundadövlət qiymətli kağızları üzrə orta gəlirlilik göstəricilərində əvvəlki illərdə olduğu kimi azalma müşahidə olunmuşdur. Belə ki, ötən il ilə müqayisədə orta
Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|