60
lazımdır:
1. Konfetin içliyinin hazırlanması üçün müvafiq, uyğun yağlardandan istifadə;
2. Şokolad təbəqəsi ilə korpus arasına sədd;
3. Hazır konfet məhsulunun strukturunu və dizaynını optimallaşdırma;
4. Aşağı saxlanma temperaturu;
5. Şokolad şirəsinə yağ olmayan qatı absorbent maddələrin əlavə edilməsi;
6. Şokoladda hissəciklərin bərabər paylanmasının optimallaşdırılması;
7. Şokoladın tablaşma dərəcəsini optimallaşdırmaq.
Konfetin ağarmasının qarşısını almaq üçün əlavə tədbirlərdən də istifadə
olunur ki, bunlardan ən effektlisi və davamlısı struktur yaradan yağların istifadə
olunmasıdır. Bunun üçün tədarükçü şirkətlərdən alınan yağların tərkibi tam
müəyyənləşdirilməli, normativ texniki sənədləri yoxlanmalı, analiz nəticələrinin
spesifikasiya sənədləri ilə uyğunluğu yoxlanmalı və yağın hansı triqliseridlərdən
təşkil olunduğu tam şəkildə müəyyən olunmalıdır. Məhz konfet məmulatları üçün
istifadə olunan yağlar strukturu qoruyan, ağarmaya səbəb olmayan məhsullar
olmalıdır.
2.6.1. Şəkərlərin ümumi miqdarının yodometrik üsulla təyini
Ümumi şəkəri, konfetin sulu məhlulunu invertləşdirməklə, yodometrik üsulla
təyin edirlər. Yodometrik üsulla şəkərin təyini arbitraj metod adlanır. Qənnadı
məhsulunun tərkibində zülal, yağ və başqa maddələr olduqda onu mütləq sink-sulfat
məhlulu ilə çökdürmək lazımdır.
Qənnadı şirniyyatında şəkəri təyin etdikdə, məhlul hazırlamaq üçün
götürülmüş məhsulu kolbaya keçirib yarısına qədər distillə suyu əlavə edir və 60
○
C
istiliyi olan su hamamında 15 dəq saxlayırıq. Sonra məhlulu soyudub üzərinə 10 – 15
ml 1 n sink-sulfat məhlulu və ona ekvivalent miqdarda 1 n qələvi məhlulu əlavə
edirik (bunun miqdarı əvvəlcədən 10 – 15 ml sink-sulfat məhlulunun 1 n qələvi
məhlulu ilə neytral reaksiya verənədək titrlənməsi ilə müəyyən olunur). Kolbanı ölçü
61
yerinə qədər distillə suyu ilə doldurub yaxşı çalxaladıqdan sonra süzürük.
Ləvazimat və reaktivlər. Əks soyuducu ilə birləşdirilmiş 200 – 250 ml - lik
konusvari kolba, həvəngdəstə, 200 – 250 ml - lik ölçülü kolba, 100 – 150 ml – lik
kimyəvi stəkan, qıf, şüşə çubuq, 10; 15; 25 ml – lik pipetka, 25 – 50 ml – lik ölçülü
silindr, termometr, texniki tərəzi, 2 litrdə 25 q mis-sulfat, 50 qr limon turşusu və 388
qr kristallik natrium-karbonat və ya 143,7 q susuz natrium-karbonat) olan misin
qələvi məhlulu, 1 litrdə 300 q olmaq şərtilə kalium-yod məhlulu (bilavasitə
işlətməzdən qabaq hazırlanır), 4 n sulfat turşusu məhlulu, 0.1 n hiposulfit məhlulu, 1
% - li nişasta məhlulu, pemza və ya məsaməli keramit xırdaları. 50 ml – lik pipetka,
10 ml – lik ölçülü silindr, 250 ml – lik ölçülü kolba. Xüsusi çəkisi 1,10 olan xlorid
turşusu, qələvi məhlulu (25 q qələvi 100 ml – də), 0,2 % - li metiloranjın sulu
məhlulu.
ş
in gedişi. Hazırlanmış məhluldan 50 ml götürüb tutumu 250 ml olan ölçülü
kolbaya keçirməli. Üzərinə 50 ml distillə suyu və 5 ml qatı xlorid turşusu töküb
içərisinə termometr yerləşdirməli. Kolbadakı məhlulun temperaturunu istiliyi 80
○
C
olan su hamamında 2 – 3 dəq ərzində 67 – 70
○
C – yə çatdırıb 5 dəq həmin
temperaturda saxlamaqla invertləşdirməli. Kolbadakı məhlulu tez soyudub
metiloranjın iştirakı ilə sarı-narıncı rəng alınana qədər qələvi məhlulu ilə
neytrallaşdırmalı. Alınmış məhlulda ümumi şəkərin miqdarını aşağıdakı düstur üzrə
təyin etməli:
ܺ =
a ∙ Y₁ ∙ Y₂ ∙ 100
Y₃ ∙ 10 ∙ 1000 ∙ g
burada, a – 2.1 – ci cədvəldən tapılmış invertli şəkərin miqdarı, mq – la;
Y
1
– məhlul hazırlanan kolbanın həcmi, ml – lə;
Y
2
– inversiya aparılan kolbanın həcmi, ml – lə;
Y
3
– invertləşdirmək üçün götürülmüş məhlulun miqdarı, 50 ml;
g – tədqiq olunan məhsulun kütləsi, q – la;
10 – konfetin məhlul şəkildə miqdarı, ml – lə;
100 – nəticəni faizlə hesablamaq üçün;
62
1000 – invertli şəkərin mq – la miqdarını q – a çevirmək hesabı.
ki paralel tədqiq arasındakı fərq 0,5 % - dən artıq olmamalıdır.
Cədvəl 2.1.
0.1 n
hiposulfit
məhlulu,
ml – lə
nvertli şəkərin miqdarı, mq – la
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
0
0.24 0.48 0.72 0.96 1.30 1.44 1.68 1.92 2.16
1
2.40 2.64 2.88 3.72 3.56 3.60 3.84 4.08 4.32 4.56
2
4.80 5.04 5.28 5.32 5.76 6.00 6.24 6.48 6.72 6.96
3
7.20 7.45 7.70 7.96 8.20 8.45 8.70 8.95 9.20 9.45
4
9.70 9.95 10.20 10.45 10.70 10.95 11.20 11.45 11.70 11.95
5
12.20 12.46 12.70 12.95 13.20 12.45 13.70 13.95 14.20 14.45
6
14.70 14.95 15.20 15.45 15.70 15.95 16.20 16.45 16.70 16.92
7
17.20 17.46 17.72 17.98 18.24 18.50 18.76 19.02 19.28 19.54
8
19.80 20.06 20.32 20.58 20.84 21.10 21.36 21.62 21.88 22.14
9
22.40 22.66 22.82 23.18 23.44 23.70 23.96 24.22 24.43 24.74
10
25.26 25.52 25.52 25.78 26.04 26.30 26.56 26.72 27.08 27.34
11
27.60 27.87 28.14 28.41 28.68 28.95 29.22 29.49 29.76 30.08
12
30.30 30.57 30.84 31.11 31.38 31.65 31.92 32.19 32.40 32.73
13
33.00 33.27 33.54 33.81 34.08 34.35 34.62 34.89 35.16 35.43