48
isəçalınma üçün ikiqatlıkürəşəkilli dibdən, çalma səbəti, nəzarət lyuku və ortadan əllə
təmizlənməsi üçün tutumlardan ibarətdir. Bişmə qazanı və tutum bir
özüldəquraşdırılmışdır və vahid funksional qovşaq təşkil edir. Elektrik avadanlıq,
proqlamlaşdırılmış avtomatik idarəetmə sistemi (PA S) və idarəetmə paneli mərkəzi
ş
kafda yerləşdirilmişdir.
darəetmə paneli aşağıdakı funksiyaların indikasiyasını həyata keçirir:
a) “kütlə - buxar - təzyiq”- ə daimi nəzarət;
b) çalmanın parametrləri;
c) yuma və təmizlənmə prosesləri.
Şə
kər – patka kütləsinin bişirilməsi “Turbowhip” qurğusunun yuxarı hissəsində
aparılır. Əvvəlcə 5 - 6 bar təzyiqdə və 121 – 125
○
C – də kütlə bişirilir, sonradan 5 - 7
atmosfer təzyiq veməkləbuxarın çıxardılması ilə və şərbətin 108 – 110
○
C – yə qədər
soyudulması prosesi gedir. Soyudulmanın nəzərdə tutulan temperaturu əldə olunan
kimi çıxarış qapağı avtomatik olaraq açılır və 90 – 93 % bişirilmişvə soyudulmuş
şə
rbət öz ağırlığı altında “Turbowhip”in aşağı hissəsinə çalınma (döyülmə)
prosesindən keçmək üçün süzülür. Şərbətin boşaldılması bitdikdən sonra avtomatik
ağın yəni ameelin verilməsi üçün qapaq açılır. Ağın kütləsi dozator bakından
borularla öz ağırlığı altında çalınma
üçün öncədən qarışdırılmış şərbət la
tutuma
süzülür.
Şə
rbət
la
qarışdırılma
aşağı
dövrilikdə
aparılır. Sıxılmış havanı 2 bara
çatdırmaqla dövrilik yüksəldilir.
Çalınma 3 dəqiqə ərzindəbaşa
çatdırılır, bundan sonra buraxılış
qapağı avtomatik açılır və çalınmış
nuqa yüksək təzyiq altında boru
vasitəsi ilə Z-mikser tipli qarışdırıcı
aparata ötürülür və tərkibə əsasən
49
premiks və digər əlavələr (fındıq, yerfındığı, badam, qoz, meyvə-giləmeyvə quruları
və. s) əllə əlavə olunur. Qarışdırıcı aparat - “ kiqat kürəkli Z-mikser tipli” (Double
blade Z-mixer MZK), içərisində “Z” şəkilli paslanmayan poladdan ibarət olan
qurğudur (şəkil 2.1). O özündə universal mikser təsəvvürünü yaradır və geniş çeşiddə
konfet kütlələrinin hazırlanması üçün istifadə olunur. Konfet məhsullarının keyfiyyəti
ə
həmiyyətli dərəcədə qarışdırma prosesindən asılıdır və konfetlərin dadına,
görünüşünə və quruluşuna təsir edir. Mikserin qarışdırma kürəkləri iki tərəfdən
tutumun kənarlarına birləşdirilib və proqramlaşdırılmış elektrik enerjisi ilə hərəkətə
gətirilir. Qarışdırıcı qurğuda müxtəlif qida
xammalları eləcə də, resepturaya uyğun olaraq
nuqa, karamel şərbəti, düyü partlağı, qarğıdalı
partlağı, meyvə quruları və. s qarışdırılır. Z-
mikser 250 ÷ 650 kq kütlə tutumu imkanlarına
malikdir. Z-mikserdə bütün komponentlər
qarışdırılır, sonra mikser aşırılır və hazır
kütləformalaşdırıcı
vallar
üstündə
yerləşdirilmiş isidilən tutumlu qıfa daxil olur.
Qarışdırılma parametrləri idarəetmə pultunda
verilir və ya avtomatik rejimdə icra edilə bilər.
12.
Layların
“WEB”
vallarında
formalaş
dırılması. Layların formalaşdırılması bir-birinin üzərində yerləşdirilmiş iki
cüt “WEB-800” formalaşdırıcı valların köməyi ilə icra olunur (şəkil 2.2). Yuxarı
valın üzərində kütlə üçün çıxım qıfı yerləşdirilmişdir.Valların soyudulması hər iki
valın içərisində olan soyuducu aqent-qlükolla əldə olunur. Məhsul layların
formalaşdırıcı vallar və ötürücü xəttə yapışmasının qarşısını almaq məqsədi iləhər
ikisi üçün ayırıcı stansiya mövcuddur. Stansiya bir-birilə şəffaf elastik şlanqlarla
bağlanan, maddəni 40
○
C isidən bakdan və ayırıcı maddənin vurulması üçün
vallardan ibarətdir. Qapalı sistemdə dövr edən ayırıcı maddə, qarğıdalı yağıdır.
Kütlə tutumlu qıfdan hissə-hissə valların üzərinə verilir, vallar arasından
Şə
kil 2.2.Formalaşdırıcı aparat
50
keçir,lay halında yuxarı valı təmizləyən ərsinə yaxınlaşır. Davamlı olaraq aşağı val
üstündə kütlə aşağı valı təmizləyənərsinə yaxınlaşır və sonradan soyuducu tunelin
ötürücü xəttinə verir. Ötürücü xətt lentdir. Axın xəttinin bu mərhələsində konfet
kütləsi lentin üzərində soyuducu tunelə daxil olana qədər ilk olaraq məhsulun
keyfiyyəti haqqında vizual danşmaq olar.
Formalaşdırıcı vallar arasındakı məsafə və beləliklə dəlayın qalınlığı nazim
çarx vasitəsi ilə əllə idarə edilir.Valların dövriliyi və xəttin sürəti idarəetmə
panelindən verilir. Yuxarı valın üzərindəki qəbuledici qıflar, məhsulun həddən artıq
dolub tökülməməsi üçün lazer nəzarət tənzimləyicisi ilə təchiz olunub (şəkil 2.3).
darəetmə panelində valların funksiyalarının indikasiyası idarə olunur:
a) temperatura nəzarət;
b) valların dövriliyi və xəttin sürəti;
c) ayırıcı maddənin temperləşdirilməsi (termoisidilməsi).
Valların temperaturu istehsal olunan konfetin çeşidindən asılı olaraq təyin
edilir. Ötürücü xəttin alt hissəsində vafli kağızını xəttin üstünə ötürən qurğu
yerləşdirilmişdir.Vafli kağızıhəmin qurğuya keçirilərək ötürücü xəttin üzərinə verilir.
Formalaşdırıcı məhsul həmin vafli kağızının üzərinə düşür. Beləliklə, məhsulun alt
hissəsi vafli kağızı ilə qapanmış olur. Həmçinin soyuducu kameranın giriş hissəsində
Şə
kil 2.3.Tənzimləyici qurğu