Microsoft Word mamedov elvin doc
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II.2.Az
əqli mülkiyyət kommersiyasını inkişaf etdirmək, elmi potensialdan səmərəli istifadəni sürətləndirmək; texnoloji və əqli resursların təsərrüfat dövriyyəsinə cəlb edilmə mexanizminin səmərəliliyini artırmaq; innovasiyanın idarə olunması sahəsində kadr hazırlığını genişləndirmək; innovasiya tətbiqini genişləndirmək üçün vençur maliyyələşməsini inkişaf etdirmək; innovasiya infrastrukturunun yaradılmasının masştabını genişləndirmək; elmi kadrların yaş həddinin yüksəkliyini nəzərə alaraq, elmi-texniki mühitə gənclərin axınını artırmaq məqsədilə elmin maliyyələşməsini gücləndirmək. Sadaladığımız problemlərin aradan qaldırılması M S-in kompleks şəkildə dövlətin iqtisadiyyatının dayanıqlı inkişafını təmin edər və əhalinin sosial-iqtisadi səviyyəsini daim yüksəldər.
II.2.Azərbaycanda milli iqtisadi inkişafın innovasiya istiqamətinin mövcud vəziyyətinin təhlili Azərbaycan dövlətinin qeyri-neft sektoruna diqqət artırmasının mahiyyətində davamlı iqtisadi inkişafı təmin etmək istəyinin dayanması hamıya məlumdur. Uzun illərdir iqtisadiyyatın hərtərəfli inkişafı üçün ciddi mənbə rolunu oynayan neft və qazın tükənən sərvətlər olması dövlətimizi qeyri-neft sektorunun aparıcı qüvvəyə çevrilməsi istiqamətində fəaliyyətini daha da gücləndirməyə sövq edir. Belə ki, yeni artım mənbəyi kimi informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının ( KT), turizm və kənd təsərrüfatı sahələrinin inkişafına diqqət ayrılması nəticəsində müasir şəraitdə səmərəli iqtisadi münasibətlərin formalaşması üçün güclü zəmin yaranmış və yeni iqtisadiyyatın əsasını təşkil edən bilik iqtisadiyyatının güclənməsinə təkan vermişdir. Ümumiyyətlə, “bilik iqtisadiyyatı” və ya “biliyə əsaslanan iqtisadiyyat” terminləri ötən əsrin 90-cı illərindən elmdə geniş istifadə olunmağa başlanmışdı. Bu yeni növ iqtisadiyyatı fərqləndirən əsas amil də bilik və insan kapitalına söykənməsidir. Hazırda inkişaf etmiş ölkələrdə iqtisadi artım tempinin əsas mənbəyinin də məhz bilik istehsalının olması heç kimə sirr deyil. Dinamik inkişaf edən dünyada iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyəti və sosial-iqtisadi inkişaf tempinin təmin edilməsinin iqtisadi subyektlərin müasir KT-in, yeni bazarların öyrənilməsi və tətbiqindən, biliklərin artırılması və onun əqli kapitala çevrlməsindən asılı olduğu da məlumdur. Qeyd etmək vacibdir ki, hər hansı bir ölkənin iqtisadi artımı həm dövlət, həm də cəmiyyət tərəfindən uzunmüddətli cəhdlər göstərilməsini tələb edir. Bu cəhdlərin də əsasında elm və innovasiyalar sahəsində təsirli dövlət siyasəti dayanır. Dünyanın qabaqcıl ölkələrində innovasiyalar sahəsində həyata keçirilən siyasət dövlətin iqtisadi siyasətinin vacib tərkib hissəsindən biridir və yeni məqsədlər nəzərə alınaraq, hər 5-10 ildən bir yenidən formalaşdırılır. Məsələn, elm, KT və innovasiyalar sahəsində uzun illərdir liderliyini qoruyan ABŞ-ın son 30 il ərzində elm və innovasiyalar sahəsindəki siyasəti dəfələrlə dəyişikliklərə məruz qalmışdır. Avropa Birliyi, Yaponiya və yeni sənaye ölkələri də innovasiya siyasətinin formalaşmasına böyük diqqət ayırır. Keçid iqtisadiyyatı dövrünü yaşayan ölkələrdə də elm və innovasiyalar sahəsində dövlət siyasətinin formalaşması birinci dərəcəli əhəmiyyət kəsb edir.
Azərbaycan da “bilik istehsal edən” ölkələr sırasında layiqli yerini tutur . Prezident lham Əliyev bununla bağlı çıxışlarında qeyd etmişdir ki, “qara qızıl”ın insan kapitalına çevrilməsi Azərbaycanda real vəziyyətdir. Buna görə də, təsadüfi deyil ki, qeyri-neft sektorunun inkişafında böyük rol oynayan KT və innovativ fəaliyyəti dəstəkləyən dövlət milli iqtisadiyyatımızın modern relslər üzərində irəliləməsi üçün strateji istiqamətlər müəyyənləşdirmişdir. Belə istiqamətlərdən biri innovativ inkişafdır və bu inkişaf Azərbaycanda fəaliyyət göstərən şirkətlərin müasir KT-in
mənimsənilməsini, rəqabətqabiliyyətli məhsulların istehsalını və ixracat bazarlarının genişləndirilməsini əhatə edir. Dinamik inkişaf edən bazarların gücləndirilməsi və rəqabəti təmin edən fəaliyyətin dəstəklənməsi də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu istiqamətdə fəaliyyətini günün tələbləri səviyyəsində quran Azərbaycan dövləti investisiyaların cəlb olunması üçün ölkəmizin cəlbediciliyini artırır. Növbəti vacib istiqamət kimi yeni KT-in tətbiqi ilə istehsalatın genişləndirilməsini göstərmək olar. Daha ətraflı qeyd etsək, bu istiqamətdə yeni texnologiyaların tətbiqi ilə istehsalatın genişləndirilməsi milli iqtisadiyyatın sonrakı mərhələlərində iqtiadiyyatın dirçəlməsi, bilik iqtisadiyyatı və sənayedə rəqabət qabiliyyətinin artması güman olunur. nsan kapitalının inkişafı və iqtisadi artımı təmin edən yeni mənbələrin yaradılmasını da mühüm istiqamətlər kimi qeyd etmək mümkündür. Bu gün artıq şühbə doğurmur ki, müasir dövrdə mühüm məsələlərdən biri dünya ölkələrinin inkişaf prosesindən geri qalmamaq, iqtisadiyyarın səmərəliliyini və rəqabət qabiliyyətini artırmaq və onun innovasiya əsaslı irəliləyişini təmin etməkdir. Yəni ə nənəvi iqtisadiyyatdan bilik iqtisadiyyatına keçidi təmin etmək strateji məqsəd kimi dövlət qarşısında dayanmışdır. Belə bir vacib tapşırığın yerinə yetirilməsi üçün də yeni iqtisadi modelin formalaşdırılması zərurət kimi ortaya çıxır. Təhsil sistemində yeniliklərin tətbiqini və KT-nin, həmçinin elmin inkişafını özündə ehtiva edən bu yeni iqtisadi modeldən də istifadə sağlam rəqabəti təmin edən səmərəli dövlət tənzimlənməsinin və sosial-iqtisadi inkişafa kompleks yanaşılmasının vacib prinsiplər kimi rəhbər tutulmasını və iqtisadiyyatın innovasiya inkişafının əsas götürülməsini zəruri edir. Buna görə də, strateji məqsədə nail olmaq istiqamətində atılmış addımlar nəticəsində bu gün Azərbaycanda real imkanlar yaranmış və ölkəmiz innovasiyaların və Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|