xalq təsərrüfatının inkişafı strategiyasını, temp və proporsiyalarını müəyyən
edən başlıca istiqamətlərdə iqtisadiyyatın inkişafının stabilləşdirilməsi üçün elmi-
texniki potensialın effektiv istifadəsinin və onun strukur tarazlığının təmin olunması.
nnovasiya sferasında dövlət orqanlarının əsas funksiyalarına aşağıdakıları aid
etmək olar:
dövlət innovasiya siyasətinin formalaşdırılması;
innovasiya proseslərinin hüquqi bazasının yaradılması, xüsusilə
innovatorların müəlliflik hüquqlarının qorunması və intellektual mülkiyyətin
mühafizəsi;
bu sferada innovasiyanın, rəqabətin stimullaşdırılması, innovasiya risklərinin
sığortası, köhnəlmiş məhsulların buraxılışına görə dövlət sanksiyasının tətbiqi;
innovasiya sferası infrastrukturunun formalaşdırılmasında iştirak;
innovasiyanın sosial və ekoloji yönümlüyü təmin olunmaqla elm, texnika və
texnologiyanın prioritet istiqamətlərinin müəyyən edilməsi;
prioritet elmi tədqiqatlara və innovasiyalara resursların ayrılması;
dövlət sektorunun təşkilatlarında innovasiya proseslərinin institusional
təminatı;
innovasiya və elmi-texniki fəaliyyət ilə məşğul olan şəxslərin ictimai
statusunun yüksəldilməsi;
innovasiya sferası üçün kadrların hazırlanması;
Azərbaycan regionlarında innovasiya proseslərinin tənzimlənməsi;
innovasiya proseslərinin beynəlxalq aspektlərinin tənzimlənməsi;
milli innovasiya sahibkarlığının maraqlarının müdafiə edilməsi.
Dövlətin innovasiya siyasətinin ən mühüm prinsipləri aşağıdakılardır:
milli elmi potensiala dayaq olmaq;
elmi yaradıcılıq azadlığı, elmi sferanın ardıcıl demokratikləşdirilməsi, elmi
siyasətin formalaşması və reallaşması zamanı açıqlıq və aşkarlıq;
fundamental elmi tədqiqatların inkişafının stimullaşdırılması;
aparıcı milli elmi məktəblərin qorunub saxlanması və inkişafı;
elm və texnika sferasında sağlam, rəqabət və sahibkarlıq üçün şərait
yaradılması, innovasiya fəaliyyətinin stimullaşdırılması və ona köməklik göstərilməsi;
ölkənin zəruri müdafiə qabiliyyətinin və milli təhlükəsizliyin təmin edilməsi
məqsədilə elmi tədqiqatların və işləmələrin təşkili üçün şərait yaradılması;
elm və təhsilin inteqrasiyası, bütün səviyyələrdə ixtisaslaşmış elmi kadrların
hazırlanmasının bütöv sisteminin inkişafı;
tədqiqatçının, təşkilatın və dövlətin intellektual mülkiyyət hüquqlarının
müdafiəsi;
açıq informasiyaya maneəsiz girişinin və onunla azad mübadilə hüququnun
təmin olunması;
müxtəlif mülkiyyət formasına malik elmi-tədqiqat və təcrübi- konstruktor
təşkilatlarının inkişafı;
elmin nailiyyətlərindən geniş istifadə üçün iqtisadi şəraitin formalaşdırılması
Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün əsas elmi-texniki nailiyyətlərin yayılmasına yardım
göstərilməsi;
elmi əməyin nüfuzunun yüksəldilməsi, alim və mütəxəssislər üçün layiqli
həyat və iş şəraitinin yaradılması;
müasir elmi nailiyyətlərinin, onların Azərbaycanın gələcəyi üçün əhəmiyyətin
tətbiqi.
nnovasiya siyasətinin vəziyyətə real iqtisadi, sosial və siyasi vəziyyətə uyğun
qanunvericilik aktlarının qəbul edilməsi yolu ilə qoyulur. Məhz bu aktlarda idarəetmə
subyektləri və obyektləri onların hüquqları, vəzifə və məsuliyyəti müəyyən edilir.
Qanunvericilik innovasiyanın və elmi-texniki fəaliyyətin əsas tənzimləyicisi sayılır.
Müasir şəraitdə innovasiya fəaliyyətinin normativ-hüquqi tənzimlənməsi, qanun
və normativ aktların işlənib hazırlanmasını və işə salınmasını nəzərdə tutur.
Son illər ərzində, həyata keçirilmiş uğurlu iqtisadi islahatlar cəmiyyətin bütün
həyat fəaliyyəti sahələrinə, o cümlədən də müsbət elmə yaxşı təsir göstərmişdir. Ölkə
Prezidenti tərəfindən elmin inkişafına dair 20-dən artıq qərarın qəbul edilməsi
innovasiya yönümlü inkişaf üçün stimullaşdırıcı amil oldu. Ümumiyyətlə, elm hər
zaman dövlət qayğısının mərkəzində olub və olmaqdadır. Prezidentin “Azərbaycan elmi
sahəsində islahatların həyata keçirilməsi üzrə Dövlət Komissiyasının yaradılması
haqqında” 10 aprel 2008- ci il tarixli Sərəncamına müvafiq olaraq, müxtəlif nazirliklərin
nümayəndələrindən ibarət olan işçi qrupunun fəaliyyət göstərdiyi müvafiq Dövlət
Komissiyası yaradılmışdır. Qrup tərəfindən respublikanın elmi- tədqiqat müəssisələrinin
potensialının ilkin qiymətləndirilməsi aparılmış və müxtəlif nazirlik və idarələrdən daxil
olmuş təkliflər əsasında “Azərbaycan Respublikasında elmin inkişafı üzrə milli
strategiya (2009-2015-ci illər)” və “Azərbaycan Respublikasında elmin inkişafı üzrə
milli strategiyanın (2009-2015-ci illər) reallaşdırılmasına dair Dövlət Proqramı” adlı
layihələr hazırlanmışdır.
Dövlətin innovasiya siyasətinin reallaşdırılması birbaşa və dolayı tənzimləmə
metodlarından istifadə etməklə həyata keçirilir. Innovasiya fəaliyyətinin dövlət
tənzimlənməsinin birbaşa metodlarına aşağıdakılar aid edilir:
-dövlət büdcəsi hesabına ETTK -nin və innovasiya layihələrinin (üstün olaraq
ümumdövlət, sahələrarası və sosial təyinatlı fundamental və tətbiqi tədqiqatların)
maliyyələşdirilməsi;
- uzunmüddətli perspektivə elm və texnikanın inkişaf proqnozlarının işlənib
hazırlanması, eləcə də innovasiya proseslərinin orta müddətli inkişaf meyllərinin
qiymətləndirilməsi;
- dövlət innovasiya infrastrukturunun(yeniliyin yayılması mərkəzləri, məsləhət
mərkəzləri, innovasiya birjaları, elmi-texniki kitabxana, informasiya şəbəkələri və s.)
formalaşdırılması;
- sənaye mülkiyyətinə hüquqların müdafiəsi, eləcə də elmi-texniki fəaliyyət
nəticələrinin verilməsinə hüquqların təmin olunması;
- innovasiya təkliyinin rəqabətəqədərki fazasında inhisara qarşı tədbirlərin
görülməsinin məhdudlaşdırılması;
- iqtisadiyyatın özəl sahibkarlıq sektoru üçün innovasiya menecmenti sferasında
kadrların hazırlanması;
-ETTK nəticələrin istehsala tətbiqinə yardım göstərmək.
Dövlətin innovasiya proseslərinə birbaşa iqtisadi təsir sistemində elmi-
tədqiqatlar sahəsində son məqsədi sənaye korporasiyalarının kooperasiyasını
Dostları ilə paylaş: |