Microsoft Word kitab-yeniforma-17. 12. 2009+UzQabi doc
Yüklə 3,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
21 məhkəmədə iddia qaldırır. Nəticədə zərərin əvəzindən başqa qeyri- legitim gəlir də əldə edilir. o Böyük məbləğdə pul vəsaitlərinin yuyulması təkrarsığorta sektorunda da geniş yayılmışdır. Bir sığortaçının böyük bir şirkətin risklərini sığortalayarkən (həmin şirkət sığortaçı tərəfindən və ya sığortaçının təsisçiləri, yaxud səhmdarları tərəfindən təsis olunmuş şirkət də ola bilər) sığortalının həmin risklərin xaricdə olan digər sığortaçı tərəfindən təkrar sığortalanmasını tələb etməsi sığorta bazarında yayılmış praktikadır. Bu cür əməliyyatların PY məqsədilə həyata keçirilib- keçirilməməsinin müəyyən edilməsi isə, xüsusən də sığorta bazarı ilə peşəkar biliyi olmayan şəxslər üçün, çox çətin ola bilər. o Bəzi ölkələrin qanunvericiliyi ilə şəxsiyyəti açıqlamadan üçüncü şəxsin xeyrinə də sığorta müqavilələri bağlamaq və ya sığortalanmış əşyanın özgəninkiləşdirilməsi də mümkündür. Sığorta bazarında normal biznesin ə laməti sayılan bu cür anonimlik də, yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, uğurla nəticələnən PY üçün ən vacib prerikvizitlərdən 37 biridir. • Leqallaşdırmanın bir başqa üsulu qiymətli daş və metalların alqı-satqısı da ola bilər. Qiymətli daş və metalların digər PY alətlərindən üstünlüyü ondadır ki, burada böyük dəyərlər kompakt şəkildə (misal üçün, bir brilyantda) bir insanın əlində cəmlənə, asanlıqla digər ölkəyə aparıla və istənilən yerdə öz alıcısını tapa bilər. Daha sonra satış zamanı onların haradan gəlməsi barədə sual verildikdə, nənə-babadan qaldığı da deyilə bilər. 38 Həmin pullar əsasında şirkətlər təsis edilə, qiymətli kağızlar alına bilər, bir sözlə, burada söz etdiyimiz digər sxemlər üzrə PY prosesi daha da mürəkkəbləşə bilər. • Daşınmaz əmlakın alqı-satqısına da PY sxemlərində tez-tez rastlanır. Daşınmaz əmlakın dəyəri ölkə bazarında, bir qayda olaraq, sabit qalır. Ona görə də alınmış əmlakı daha sonra satmaqla həmin miqdarda, amma bu dəfə artıq “təmiz” pulları almaq mümkün olacaqdır. • Pulu yumaq istəyən şəxs hər hansı qanuni daşınmaz əmlaka və ya ümumiyyətlə əmlaka sahibdirsə, onu fiktiv müqavilə əsasında öz faktiki 37 “Prerekvizit” – tələb olunan ilkin şərt. 38 Bununla belə, qeyd edilməlidir ki, qiymətli metallarla müqayisədə qiymətli daşların əsl mənbələrinin müəyyən edilməsi daha asandır. 22 dəyərindən daha yüksək qiymətə fiktiv alıcıya 39 sata bilər. 40 Faktiki və fiktiv qiymətlər arasında yaranmış fərq də yuyulmuş pulun miqdarını ifadə edəcəkdir. Bu cür PY-nin təkcə malların alqı-satqısı üzrə deyil, fiktiv olan hər növ müqavilə (o cümlədən lizinq, podrat və s.) üzrə həyata keçirilməsi mümkündür. • Təbii ki, ən geniş və klassik yuyulma prosesləri banklar vasitəsilə həyata keçirilir. Yuxarıda gətirdiyimiz misallarda da bir çox əməliyyat banklar vasitəsilə həyata keçirilə bilər və bir qayda olaraq keçirilir də. Lakin ş irkətlər təsis edilmədən və ya qiymətli daş, metallar, yaxud daşınmaz ə mlak satılıb-alınmadan, yalnız bank əməliyyatları nəticəsində də yuyulma mümkündür. o Misal üçün, hər hansı bank hesabına (bu hesab xaricdə də ola bilər) yatırılmış müəyyən məbləğdəki pul vəsaitini girov olaraq göstərməklə digər xarici və ya yerli, yaxud da həmin bankdan kredit alına bilər. o Yuyulmanın bir başqa üsulu bir neçə anonim hesabın açılması ilə mümkündür. Misal üçün, eyni şəxs tərəfindən açılmış bir neçə anonim hesabdan öz adına açılmış bank hesabına pullar daxil edilə bilər. 41 Bu pulların hansı şəxslər tərəfindən göndərildiyini müəyyən etməyə çalışanda isə onların guya həm biznes üzrə partnyorlarından, həm də kömək məqsədilə dostlar və ya qohumlardan gəldiyini iddia etmək olar. o Bank əməliyyatlarındakı anonimlik müxbir hesabları vasitəsilə də təmin edilə bilər. Müxbir münasibətlərin qurulması ilə banklar fiziki mövcudluğu olmayan ölkələrdə həm özləri, həm də müştəriləri xeyrinə müxtəlif beynəlxalq əməliyyatları həyata keçirə bilərlər. Bu o deməkdir ki, müxbir hesabı vasitəsilə bankın hansı müştərilərinə xidmət göstərildiyi, demək olar ki, müəyyən edilə bilməz, respondent bank 39 Alıcı həmin əmlakı onun faktiki dəyəri üzrə öz vəsaitləri ilə alsa da, alqı-satqı müqaviləsində qiymətin daha böyük göstərilməsinə razı olur (bunu, təbii ki, müəyyən “şirinlik”dən sonra edə bilər). 40 Son vaxtlarda maliyyə sektorundan keçən klassik PY mexanizmi daha çox ticari olmağa meyil göstərir (Daha ətraflı bax: FATF, Best Practices Paper on Trade Based Money Laundering , 20.06.2008). 41 PY ilə mübarizə kontekstində bir sıra ölkələrdə müəyyən məbləğdən (limit) yuxarı olan bütün əməliyyatlar barədə məlumat müvafiq səlahiyyətli orqanlara təqdim edilməlidir. Pullarını yumaq istəyən şəxslər bunu nəzərə alaraq bank hesablarına limitdən bir qədər az məbləğdə pullarını yatırırlar. Ədəbiyyatda bu üsul “smörfinq” (ingiliscə “smurfing”) kimi tanınır. Yüklə 3,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|