Microsoft Word ellez metanet docx
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Problemin öyr ənilm ə s əviyy əsi
- Elmi yenilik
5
cəmiyyəti mənfəətlə işləyən iri, çoxsahəli podrat tikinti təşkilatlarındanbiridir. Səhmdar Cəmiyyətinin mühasibat balansı üzrə ilin sonuna mənfəət məbləği 2013- cü ildə 61548 min man. (o cümlədən bölüşdürülməmiş mənfəət 388 min man.), 2014-cü ildə 95764 min man. (10531 minman.) olmuşdur. Mənfəətlə işləmələrinə baxmayaraq cari tədiyyə öhdəlikləri ilbəil artmaqda davam etmişdir. Təkcə bunu göstərmək kifayətdir ki, 1 yanvar 2014-cü il tarixə ödəmə müddəti çatmış kreditor borc məbləğləri 93741 min manat olmuşdur ki, bu da ilin əvvəli ilə müqayisədə (84093 min man.) 11,47% çoxdur. Ödəmə vaxtı çatmış 93741 min manat məbləğində kreditor borcları qaytarmaq üçün müəssisənin kassasında 205 min man., hesablaşma hesabında 5127 min man. valyuta hesabında 38 min man. və sair pul vəsaiti 932min man., cəmi pul vəsaiti 5237 min manat məbləğindətəcili likvidlik vəsaiti vardır. Bu halda təcili cari likvidlik əmsal 5237:93741=0,06 olur ki, bunu da qənaətbəxş hesab etmək olmaz. Deməlisəhmdar cəmiyyəti tədiyyə öhdəliklərinin ancaq 6%-ni ödəmək iqtidarındadır. Mənfəətlə işləyən, rentabellik səviyyəsi yüksək olan müəssisənin cari borcları, hətta mübahisəsiz qaydada alınan büdcəyə olan borclardanqaytarmaq iqtidarında olmamasımənfəətin formalaşmasının, uçot registrlərində qeydə alınması və hesabatlarda əks etdirilməsinin qüvvədə olan qaydalarında, digər normativ sənədlərdə olan qüsur və çatışmamazlıqlarla əlaqədardır (bu problem dissertasiya işində ətraflı şərh olunmuşdur). Bu hal öz növbəsində mövzunun aktuallığını bir daha sübut edir. Problemin öyrənilmə səviyyəsi. Qeyd etmək lazımdır ki, təsərrüfat subyektlərinin istehsal, maliyyə və investisiya fəaliyyətinin son nəticəsi hesab edilən mənfəətin formalaşması, bölüşdürülməsi və istifadəsinin uçotu və təhlili metodikasının təkmilləşdirilməsi problemi iqtisad elmində ən çox tədqiq olunan məsələlərdən biri sayılır. Tanınmış iqtisadçılardan A.D.Şeremet, V.F.Paliy, V. .Petrova, R.S.Sayfulin, Q.Ə.Abbasov, S.M.Səbzəliyev, S.M.Yaqubov, H.A.Cəfərli, N.M. smayılov və digərləri əsərlərində bu məsələ ilə bağlı dəyərli
6
fikir və mülahizələr irəli sürsələr də mənfəətin formalaşmasının müasir konsepsiyaları üzrə tədqiqat aparılmasını başa çatdırmamışlar. Tədqiqat işinin məqsəd və vəzifələri. Aparılan tədqiqat işində əsas məqsəd müəssisənin istehsal və maliyyə fəaliyyətinin son nəticəsi hesab olunan mənfəətin formalaşmasının uçotu və inflyasiya şəraitində maliyyə nəticələrinin amilli təhlilini aparmaqdır. Buna görə də tədqiqatın məqsədinə müvafiq olaraq aşağıdakı vəzifələr kompleksinin həlli nəzərdə tutulmuşdur: - Təsərrüfat subyektlərinin son maliyyə nəticəsi hesab olunan mənfəətin mikroiqtisadi parametrlər sistemində yerinin müəyyənləşdirilməsi; - Inflyasiya şəraitində mənfəətin formalaşması, bölüşdürülməsi və istifadəsinin təhlilinin nəzəri-metodoloji və praktiki problemlərinin həll edilməsi; - Mənfəət və zərərlər haqqında hesabat konsepsiyasının harmonizasiya edilməsi probleminin araşdırılması; - Milli Mühasibat uçotu standartlarına uyğun olaraq mənfəət və zərərlərin uçotunun aparılmasının təkmilləşdirilməsi. Tədqiqatın predmeti və obyekti. Tədqiqatın predmeti təsərrüfat suğyektlərində təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətinin son maliyyə nəticəsi sayılan, müəssisənin daimliyinin təmin edilməsində, xüsusi kapitalın çoxaldılmasında təsisçilərin, investorların, persionalın, maliyyə orqanlarının maddi maraqlarının təmin edilməsində həlledici rol oynayan mənfəət və ondan istifadə problemidir. Tədqiqatın obyekti isə 312,5 milyon manat məbləğində xüsusi vəsaiti olan, ildə həm öz gücü il əvə həm də subpodratçıların xidmətlərindən istifadə etməklə mürəkkəb stukturda tikinti- quraşdırma işlərini icra edən, hazır tikinti məhsulunu, qurtarmış mərhələlər üzrə tikinti quraşdırma işlərini sifarişçilərə təhvil verən «Azərtunelmetrotikinti» Səhmdar Cəmiyyətidir. Tədqiqatın nəzəri və metodoloji əsasını “Mühasibat uçotu haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunu, “Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsi”, həmçinin Nazirlər Kabinetinin uçot və hesabatın hüquqi tənzimlənməsinə dair normativ sənədləri təşkil edir. 7
Tədqiqat işində iqtisadi-riyazi, balans-monoqrafik, məqsədli proqram, qrafik üsullarından istifadə edilmişdir. Elmi yenilik. Dissertasiya işində mənfəətin formalaşmasında, o cümlədən, məhsul, iş və xidmətlər satışından alınan, əsas vəsait obyektlərin ləğv edilməsi və satışından alınan, sair satışdan alınan mənfəətin formalaşmasında, uçot registrlərində qeydə alınmasında və hesabatlarda əks etdirilməsində mövcud olan qüsur və çatışmamazlıqları elmi cəhətdən əsaslandırılmış və beynəlxalq uçot standartlarına uyğunlaşdırılmış şəkildə şərh edilmişdir. Təcrübəvi əhəmiyyət. «Mühasibat uçotu, audit və iqtisadi təhlil» elmi tətbiqi elmlər sırasına daxildir. Bu səbəbdən də mənfəətə dair real göstəricinin hesablanması, uçot registrlərində və hesabatlarda əks etdirilməsinə dair tədqiqatın nəticələrinin podrat tikinti təşkilatlarında tətbiqi onların effektli idarə edilməsi üçün dəqiq, gerçək informasiyaların alınmasında və idarəetmə qərarlarının hazırlanmasında böyük əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Təhlilin nəticələrinin istehsal müəssisələriedə tətbiqi onların maliyyə vəziyyətinin, xüsusilə də ödəniş qabiliyyətinin yaxşılaşdırılmasında xüsusi əhəmiyyət kəsb edəcəyi şübhəsizdir. ş
ə laqədar tədqiqatın nəticələri Azərbaycan Dövlət qtisad Dövlət Universitetində keçirilən elmi konfranslarda müzakirə olunmuş və tədqiqatın nəticələri tətbiq olunmaq məqsədilə “Azərtunel metrotikinti” səhmdar cəmiyyətinə göndərilmişdir. ş
istifadə olunan ədəbiyyatın siyahısından ibarətdir.
Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|