Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 13
Kumulyativ və transsərhəd təsirlər və
təsadüfi hadisələr
Noyabr 2013-cü il
13/15
Yekun variant
Şəkil 13.4 ŞD2-nin hər bir layihə fazası üzrə qeyri-İXQ emissiyaları
13.7.1
Layihənin ayrı-ayrı təsirləri arasında kumulyativ təsirlər
ŞD2 qazma işləri, tikinti sahələrində və Səngəçal terminalının yaxınlığında ŞD2 tikinti işləri,
quruda və dənizdəki əməliyyatlar zamanı atmosferə atılan emissiyalar üçün dispersiya
modelləşdirilməsi (diqqət NO
2
ümissiyalarının üzərinə yönəlməklə) tamamlanmışdır. Layihə
qrafikinin nəzərdən keçirilməsi və Fəsil 9, 10 və 11-də təqdim olunduğu kimi, modelləşdirmə
nəticələrinə əsasən ŞD2 layihəsinin atmosferə atılan emissiyaları ilə bağlı kumulyativ təsirin
olması gözlənilmir. Layihə qazma, boru kəmərinin və sualtı infrastrukturun quraşdırılması
zamanı ŞD2 Müqavilə sahəsində və ŞD2 Boru Kəməri Marşrutu boyunca işləyən bir sıra
nəqliyyat vasitələri tələb edəcəyinə baxmayaraq, nəzərdə tutulur ki, nəqliyyat vasitələrinin
yaratdığı emissiyalar dərhal dispersiya olunacaq və qurudakı reseptorlara heç bir təsir ə
səbəb olmaları gözlənilmir.
13.7.2
Digər layihələrlə birlikdə kumulyativ təsirlər
13.7.2.1 Quruda
atmosfer1əatılan qeyri-istixana qazı emissiyaları
Səngəçal terminalının yaxınlığındakı reseptorlarda havanın keyfiyyətinə aşağıdakıların
kumulyativ təsirini qiymətləndirmək üçün modelləşdirmə aparılmışdır (Əlavə 11 B-yə istinad
edin):
ŞD2 layihəsinin qurudakı obyektləri (müntəzəm əməliyyat);
Mövcud
ŞD və AÇG obyektləri (müntəzəm əməliyyatlar);
Nəzərdə tutulan ŞD1 yerüstü məşəli (məşəldə piltə üçün qazın yandırılması);
Nəzərdə Tutulan Qızıldaş Sement Zavodu; və
ARDNŞ-nin Neft-Kimya Kompleksi ilə bağlı təklif olunan elektrik stansiyası (kompleks
daxilində əsas emissiya mənbəyi olması güman olunur).
ARDNŞ-nin Neft-Kimya Kompleksi üçün hazırda heç bir ətraflı plan və ya məlumat
olmadığından, bu həcmdə olan eyni neft-kimya zavodlarına əsaslanaraq, 250MV elektrik
-
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
Tonnes
CO
NOx
SOx
NMVOC
Onshore Operations
Offshore Operations
Installation, hook up and commissioning of subsea infrastructure
Installation, hook up and commissioning of subsea export and MEG pipelines
Platform Installation and Commissioning
Onshore construction and commissioning of offshore and subsea facilities
Onshore construction and commissioning of Terminal facilities
Drilling & Completion
Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 13
Kumulyativ və transsərhəd təsirlər və
təsadüfi hadisələr
Noyabr 2013-cü il
13/16
Yekun variant
stansiyasının tələb olunacağı nəzərdə tutulur. Model məlumatlarının daxil edilməsi təbii
qazdan yanacaq kimi istifadə edən, bacanın hündürlüyü və diametri ilə bağlı ən pis hal
variantı üzrə fərziyyələr əsasında neft emalı üçün müvafiq emissiya faktorlarına əsaslanır.
Cədvəl 13.2 40 μq/m
3
havanın illik orta keyfiyyət standartı və 6 μq/m
3
fon konsentrasiyası
kontekstində Əzim kənd, Massiv 3, Səngəçal və Ümid qəsəbələri üçün modelləşdirmə ilə
nəzərdə tutulan uzun müddətli orta illik NO
2
konsentrasiyalarını təqdim edir.
Cədvəl 13.2 Səngəçal terminalının yaxınlığındakı reseptorlarda NO
2
-nin
proqnozlaşdırılan orta illik konsentrasiyaları (kumulyativ ssenari)
Reseptorun adı
NO
2
orta illik (μq/m
3
)
Modelləşdirilmiş dəstək
(μq/m
3
)
Hədd həcminin faizi (%)
Proqnozlaşdırılan
konsentrasiya (μq/m
3
)
Əzimkənd 3.8
9.4%
9.8
Massiv 3
6.0
15.0%
12.0
Səngəçal 14.5
36.1%
20.5
Ümid 4.2
10.5%
10.2
Nəticələr göstərir ki, modelləşdirilmiş kumulyativ ssenari üçün havanın orta illik keyfiyyət
standartına bütün reseptorlarda cavab veriləcək. Yalnız ŞD2 layihəsi üçün əldə olunan
nəticələri müqayisə etdikdə (müntəzəm əməliyyatlar), əlavə layihələrin reseptorlarda NO
2
konsentrasiyasına 3.9 μq/m
3
və 12.6 μq/m
3
arasında təsir etməsi nəzərdə tutulur. Havanın
keyfiyyətinə kumulyativ təsirlər nəzərəçarpacaq hesab edilmir və heç bir əlavə təsirazaltma
tədbirləri tələb olunmur.
13.7.2.2 Dənizdə atmosferə atılan qeyri-istixana qazı emissiyaları
İNL, AÇG Faza 1, Faza 2, Faza 3 üzrə və ÇNL, ŞD1 və ŞD2 dəniz qurğularının istismar
əməliyyatları nəticəsində meydana çıxan qeyri-İXQ emissiyalarının qurudakı NO
2
konsentrasiyaları üzərindəki kumulyativ təsirini müəyyənləşdirmək üçün modelləşdirmə
aparılmışdır (Əlavə 11C-yə istinad edin). .
Quruda havanın keyfiyyətinə təsir göstərəcək gələcək emissiyaları müəyyənləşdirmək
məqsədilə hər bir ssenari üçün həm
mövcud platformalardan, həm də nəzərdə tutulan ŞD2
platforma kompleksindən atılan NO
2
emissiyaları modelləşdirilmişdir. İnsan sağlamlığını
mühafizə etmək üçün mövcud fon səviyyələri nəzərə alınmaqla, konsentrasiyalar müvafiq
uzun müddətli (illik orta göstərici) və qısamüddətli (1 saatlıq pik göstərici) havanın keyfiyyət
standartları ilə müqayisə olunmuşdur.
6,7
Modelləşdirmə göstərdi ki, müntəzəm əməliyyatlar zamanı NO
2
emissiyaları sürətlə dispersiya
olunur və bütün AÇG, ŞD1 və ÇNL dəniz əməliyyatları ilə bağlı uzun müddətli və qısa
müddətli NO
2
konsentrasiyalarındakı artım, çox güman ki, fon səviyyələrindən
fərqlənməyəcək. Cədvəl 13.3 fon konsentrasiyalarına nisbətən müntəzəm modelləşdirmə
ssenarisi üçün nəzərdə tutulan NO
2
uzunmüddətli konsentrasiyalarını və 40 μq/m
3
müvafiq
uzunmüddətli havanın keyfiyyət standartını təqdim edir.
Cədvəl 13.3 Abşeron yarımadasında və Səngəçalda bütün AÇG və ŞD dəniz
qurğularının müntəzəm əməliyyatları zamanı NO
2
-nin proqnozlaşdırılan
konsentrasiyaları
Reseptorun adı
NO
2
orta illik (μq/m
3
)
Modelləşdirilmiş
dəstək (μq/m
3
)
Hədd həcminin Faizi (%)
Proqnozlaşdırılan
konsentrasiya (μq/m
3
)
Abşeron yarımadası (Şahdili) 0.15
0.4%
6.15
Səngəçal 0.02
0.05%
6.02
6
Fəsil 6-ya istinad edin: Fon səviyyələri üçün ətraf mühitin təsviri
7
NO
2
üçün qəbul olunan 1 saat orta (qısa müddət) və illik orta (uzun müddət) standartlar müvafiq olaraq 200 μq/m
3
və μq/m
3
-dir.