Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 13
Kumulyativ və transsərhəd təsirlər və
təsadüfi hadisələr
Noyabr 2013-cü il
13/11
Yekun variant
13.5.3 Təsirazaldıcı tədbirlər və monitorinq
ŞD2 Layihəsi ilə bağlı müntəzəm və qeyri-müntəzəm atqılar nəticəsində dəniz mühitinə olan
təsirlərin azaldılması üçün nəzərdə tutulmuş nəzarət tədbirləri və əlaqədar hesabat vermə
tələbləri bu ƏMSSTQ sənədinin 9, 10 və 11-ci Fəsillərində təfsilatı ilə təqdim olunub. Bu
tədbirlərə layihələndirmə və istismar prinsipləri (məsələn, heç bir qeyri-SƏQM atqısının
planlaşdırılmaması), qurğunun texniki xidmət rejimləri, müvafiq kimyəvi materialların seçilməsi
və səmərəli istismarı və/və ya standartlara uyğunluğu təsdiq etmək üçün aparılan monitorinq
daxildir.
Hər bir ŞD2 layihə fazası üçün monitorinq və hesabatvermə prosedurları və sənədləşmə
tələbləri BP Azərbaycan şirkətinin Ətraf Mühit, Sağlamlıq, Əməyin Təhlükəsizliyi,
Təhlükəsizlik və Ətraf Mühit (SƏTTƏM) üzrə siyasətinə (Fəsil 14-ə istinad edin) daxil edilib.
Fəaliyyətə başladıqdan etibarən ŞD2 AGT Regionunun bir hissəsinə çevriləcək və bununla
mövcud ŞD və AÇG platformalarında artıq istifadə edilməkdə olan prosedurlara əsasən və
ona uyğun olaraq layihəyə xas monitorinq, idarəetmə və hesabatvermə prosedurları işlənib
hazırlanacaq.
13.6
Sosial-iqtisadi mühit: kumulyativ təsirlər
13.6.1 Layihənin ayrı-ayrı təsirləri arasında kumulyativ təsirlər
Gözlənilən fəaliyyətlər və hadisələrə əsaslanan ekoloji və sosial-iqtisadi təsirlərin hərtərəfli
qiymətləndirilməsi ƏMSSTQ-nin 12-ci Fəslində təqdim edilmişdir. Qiymətləndirmə hər bir
fəaliyyət növünü və təsiri yerində idarə etmək üçün təyin edilmiş nəzarət tədbirlərini nəzərə
alır. Təsirin azaldılması üçün əlavə tədbirlərə ehtiyac olduğu aşkar edilməmişdir və bütün
təsirlərin azaldıla bilməsi kifayət qədər praktik hesab edilir.
ŞD2 Layihəsinin müxtəlif komponentlərindən kumulyativ sosial-iqtisadi təsir ilə nəticələnə
biləcək gözlənilən fəaliyyətlər və hadisələr bunlardır:
Tikinti
mərhələsi zamanı məşğulluq imkanlarının artması
Əsas tikinti və quraşdırma podratçılarından və onların əlaqədar təchizat zənciri üzrə
şirkətlər qrupundan istifadə nəticəsində iqtisadi axının artması, və
Bakı-Salyan şose yolunda yol nəqliyyat hərəkətində artım.
13.6.1.1 İqtisadi axınlar
ŞD2 layihəsinin məşğulluq və mal və xidmətlərin satın alınmasının artması yolu ilə regional
(Qaradağ rayonu) və yerli səviyyədə iqtisadi axınları artırması gözlənilir. Bunun tikinti
mərhələsi zamanı eyni zamanda müxtəlif tikinti və quraşdırma işləri üzrə podratçılardan
istifadə edilməsi ilə baş verməsi gözlənilir. İqtisadi axınların artımının regional səviyyədə
sosial-iqtisadi inkişafa dəstək verməsi, səhiyyə, təhsil və digər sosial infrastrukturun hazırkı
vəziyyətində təkmilləşmələrə gətirib çıxarması gözlənilir.
13.6.1.2 Məşğulluq
ŞD2 layihəsinin tikinti mərhələsi zamanı məşğulluq səviyyəsi aşağıdakı kimi nəzərdə tutulur:
2016-cı ildə pik səviyyəyə çatması gözlənilən Səngəçal Terminalında quruda tikinti
işləri ilə bağlı 4800 iş yeri;
2015-ci
ildə pik səviyyəyə çatması gözlənilən özülün tikintisi üçün istifadə olunan quru
tikinti sahəsində 1500 iş yeri;
2015-ci
ildə pik nöqtəyə çatması gözlənilən üst tikililərinin quruda tikintisi sahəsində
2260 iş yeri; və
2015
və 2016-cı illərdə pik nöqtəyə çatması gözlənilən dəniz sualtı işləri ilə əlaqədar
2000 iş yeri.
Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 13
Kumulyativ və transsərhəd təsirlər və
təsadüfi hadisələr
Noyabr 2013-cü il
13/12
Yekun variant
ŞD2 layihəsi ilə əlaqədar yaranan, demək olar ki, bütün işlər müvəqqəti olduğundan, işçilərə
işlədikləri müddətdə öz iş bacarıqlarını və təcrübəsini inkişaf etdirməyə imkan veriləcək.
Buna İşçilər ilə Münasibətlərin İdarə olunması Planı və formal təlim fəaliyyətlərinin yerinə
yetirilməsi ilə nail olunacaq.
Mövcud nəzarət tədbirlərini və məşğulluq ilə bağlı müsbət təsirləri nəzərə alsaq, hesab etmək
olar ki, məşğulluq ilə əlaqədar kumulyativ təsirləri müvafiq olaraq maksimum artırmaq üçün
lazımi tədbirlər mövcuddur.
13.6.1.3 Bakı-Salyan şose yolunda nəqliyyatın artması – artıq yüklənmə
Bakı-Salyan şose yolu yerli ərazidəki əsas nəqliyyat yoludur və onun Səngəçal terminalının
yaxınlığında işləyən əsas tikinti və quraşdırma işləri üzrə podratçılar ilə bağlı nəqliyyatı
tərəfindən istifadə ediləcəyi gözlənilir. Bakı-Salyan şose yolundakı nəqliyyatın hərəkətinin
həddindən artıq yüklənməsi nəticəsində digər yol istifadəçilərinə narahatlıq yaranma
potensialı var.
Terminalın tikintisi və istismar işləri zamanı sahədən kənar avtomobillərin hərəkətinin pik
nöqtəyə çatması, yəni Mərhələ 3 və Mərhələ 4 zamanı müşahidə olunduğu kimi gündə 1310-
a qədər çatması gözlənilir. Bu isə Bakı-Salyan şose yolunun nəqliyyat axınında cəmi 13,1%
artımı əks etdirir.
Bakı-Salyan şosesininartıq yüklənməsini azaldacaq bir sıra təkmilləşmə işləri artıqaparılır.
Bütün tikinti və quraşdırma podratçılarının Yol hərəkəti və nəqliyyatın idarə edilməsi planı
tətbiq edəcəyi gözlənilir ki, onun məqsədlərindən biri də yol istifadəçilərinə yaranan təsiri
minimuma endirmək, BP şirkətinin avtomobillərlə və avtomobillərin təhlükəsiz idarə edilməsi
ilə bağlı prosedurlarına ciddi əməl edilməsini təmin etməkdir. Yol hərəkəti və nəqliyyatın idarə
edilməsi planı müntəzəm olaraq nəzərdən keçiriləcək və layihənin həyata keçirildiyi müddət
ərzində nəqliyyat axınında və ya marşrutla bağlı baş verən hər hansı dəyişikliyi nəzərə
alacaq.
Bakı-Salyan şosesinə planlaşdırılan gələcək təkmilləşmələri və Yol hərəkəti və nəqliyyatın
İdarə olunması Planında istifadəni nəzərə alaraq, ŞD2 Layihəsinin nəqliyyatın
hərəkətinə
təsirləri mümkün qədər minimuma endirilir.
13.6.2
Digər layihələrlə birlikdə kumulyativ təsirlər
13.6.2.1 Vizual
təsirlər
ŞD1 və ŞD2 məşəllərinin istismarı nəticəsində Səngəçal Terminalının yaxınlığındakı
reseptorlara kumulyativ vizual təsirlər potensialı var.
ŞD2 layihəsi və ŞD1 Məşəl layihəsi arasında baş verəcək kumulyativ vizual təsirləri təyin
etmək üçün müşahidə təhlili aparılmışdır (Əlavə 12B-yə istinad edin). Müşahidə təhlili yerüstü
məşəlin hündürlüyü yüksəyə qaldırılmış məşəl gövdəsindən yuxarı olduqda, bu şəraitləri əks
etdirmək üçün nəzərdə tutulan qazın məşəldə qeyri-müntəzəm yandırılma ssenarilərinin
sayına əsaslanmışdır. Ona görə də, bunun yerli icmaların sakinləri tərəfindən görünə biləcəyi
gözlənilir.
Ərazinin topoqrafiyasına əsaslanan və binalar və konstruksiyalar kimi xüsusiyyətləri nəzərə
almayan təhlillər göstərmişdir ki, ŞD2 məşəl sisteminin minimum terminalı əhatə edən
ərazinin təxminən 75 %-i üçün görünən olması hesablanmışdır. ŞD1-in əlavəsi Səngəçalda
görünmə dərəcəsini maksimum 80%-ə qədər artırmışdı. Bu, onu göstərir ki, Səngəçal
qəsəbəsində yüksələn elementin əlavə görünmə dərəcəsi nisbətən cüzi kumulyativ təsir ilə
nəticələnməklə, 5% aşağıdır.
Müşahidə təhlilinin nəticələri göstərir ki, ŞD2 Layihəsi və ya ŞD1 Məşəl layihəsi ilə əlaqədar
yüksələn elementdən Ümid, Əzimkənd və Massiv 3 qəsəbələrinin sakinləri üçün görünmə
dərəcəsi eynidir və hər iki layihənin yüksələn elementləri yerli sakinlər tərəfindən görülə bilər.