Kitabxanalarda diyarşünaslıq
Yüklə 353,61 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azərbaycan
- D81/85 Diyarda yaşayan xalqların dilləri. Folklor. Diyarın ədəbi və bədii həyatı
- Diyar haqqında biblioqrafik vəsaitlər
- Rayonumuz bədii
23
Əliyev Mərkəzi, ərazidə yerləşən digər kitabxana, qonşu rayon kitabxanaları, iri kitabsaxlayıcılar, şəxsi kitabxanalara və s. isnad olunur) olması kartoçkada qeyd edilir. Kartoteka üçün m əlumatın toplanmasının müxtəlif üsulları vardır. Təcrübədə daha çox yayılmış üsul MKS-nin fondunda olan diyarşünaslıq ədəbiyyatının siyahısının əlaqədar kitabxana- lara gönd ərilməsidir. Şəhər və rayon MKS-ləri üçün ölkəşünaslıq ədəbiyyatını üzə çıxarmağın digər bir mənbəyi Milli Kitabxananın “Azərbaycan- şünaslıq” toplu kataloq və kartotekasıdır. Burada materiallar şəhər və rayonlar üzrə qruplaşdırılır. Kitabxana işçiləri özlərinə lazım olan materialları aşkara çıxarmaq üçün bu kataloq və karto- tekalar il ə tanış olmalı və öz fondlarını zənginləşdirməlidirlər. Hazırda MKS-lərdə kataloq və kartotekada ədəbiyyat Kitab- xana Biblioqrafiya T əsnifatının (KBT) kütləvi kitabxanalar üçün qısaldılmış variantı əsasında qruplaşdırılır. Ədəbiyyatın analitik t əsviri AZS 754-2013 İnformasiya, Kitabxana və nəşriyyat içi üzr ə standartlar sistemi. Biblioqrafik yazı. Biblioqrafik təsvir. Az ərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı əsasında həyata ke- çirilir. Diyarşünaslıq biblioqrafiyasında analitik təsvirdən geniş istifad ə olunur. Diyarşünaslıq kartotekasının KBT cədvəli əsasın- da sxemi nümun ə üçün təqdim edilir:
Diyar bütövlükd ə D06
Diyar haqqında rəhbər və qanunvericilik materialları D0,02 Diyar haqqında ümumi məlumat D0(2/7)
İnzibati-ərazi bölgüsü D1 Dövl ət və hökumət adamları və diyar D11.
Dövl ət və hökümət adamlarının diyar haqqında əsərləri D18 Diyarın görkəmli adamları diyar haqqında D2 Diyarın təbii sərvətləri və ehtiyatları D20
Bütövlükd ə diyarın təbiəti D26 Diyar
ərazisinin geodeziyası, geofizika, geologiya və coğrafi xarakte- ris
tikası D28
Diyarın bitki və heyvanat aləmi. Diyarın ekologiyası D3 Diyarın texnikası 24
D30 Texnika ümumilikd ə D31 Energetika D32
Radioelektrik D33
Dağ işi D34
Metallurgiya, Maşınqayırma, Cihazqayırma D35 Kimya t
əsərrüfatı D36
Yeyinti t əsərrüfatı D37 Yüngül s
ənaye. Poliqrafiya, Foto, Kinomexanika, Mexanika K38
Tikinti K39
N əqliyyat D4 Diyarın kənd və meşə təsərrüfatı D40
Diyarın kənd təsərrüfatı D41/42
Diyarın ərazisində bitkiçilik D43
Diyarın meşə təsərrüfatı D45/46
Diyarda heyvandarlıq D47
Diyarda balıqçılıq və ovçuluq D48
Diyarda veterinariya. Heyvan x əstəlikləri D5 Tibb. Diyarın səhiyyəsi D51. 1. Diyarda s əhiyyənin təşkili. Sosial gigiyena D51. 2. Diyarda gigiyena D51.9. Diyarda infeksiyon v ə parazit xəstəlikləri. Epidemiya D53/57 Kliniki tibb D58
Tibbin ayrı-ayrı sahələri D6 Diyarın sosial-iqtisadi və ictimai-siyasi həyatı D60.5.
Diyarın sosial inkişafı D60.6.
D60.7.
Diyarın əhalisi D63. Diyarın tarixi, arxeologiyası, etnoqrafiyası D65 Diyarın iqtisadiyyatı D66
Diyarın ictimai-siyası həyatı. Diyarın ictimai-siyasi təşkilatları D67
Diyarın yerli idarə və hökumət orqanları D68 Diyarda
əhali arasında aparılan hərbi-vətənpərvərlik işi. Mülki müdafiə D7 Diyarın mədəni və elmi həyatı. Diyarın maarifi D71
Diyarın mədəni həyatı. Mədəni quruculuq D72
Diy arın elmi həyatı D73 Diyarın elmi-informasiya fəaliyyəti D74 Diyarda xalq maarifi D75 Diyarda b ədən tərbiyəsi və idman D76
Diyarın kütləvi informasiya vasitələri D77
Diyarın mədəni-maarif işi D78
Diyarın kitabxana-biblioqrafiya fəaliyyəti D79
Diyarın tarixi və mədəni abidələrinin mühafizəsi. Muzey işi. Arxiv işi D81/85 Diyarda yaşayan xalqların dilləri. Folklor.
D81 Diyarda yaşayan xalqların dilləri D82 Diyarın folkloru. Diyar folklor nümunələrində 25
D83 Diyarın ədəbi həyatı. Diyar bədii ədəbiyyatda D84
Yerli yazıçıların bədii ədəbiyyatı (əsərləri)
Diyarı tərənnüm edən bədii ədəbiyyat D85 Diyarın incəsənəti. Diyar incəsənətdə D86 Diyarda din D86. 1 Diyarda azad fikir D86. 3. Diyarda din. M əscidlər D86. 38 İslam
D87 Diyarda m ənəvi və estetik tərbiyə D87.7. M ənəvi tərbiyə D87. 8. Estetik t ərbiyə
D91.1. Ümumi xarakterli biblioqrafik v əsaitlər D91.3. Növ, forma, janr v ə başqa əlamətlərinə görə tərtib olunmuş biblioqrafik v əsaitlər D91. 9. Sah
əvi biblioqrafik vəsaitlər Qeyd: D- diyarı bildirir, yəni hər bir rayon (şəhər) öz adının baş hərfini D-hərfinin yerinə yaza bilər.
Sxemi ixtisar etm ək mümkündür. Bu zaman müvafiq ədəbiy- yatı olan bölmələri saxlamaq lazımdır. Eyni zamanda, ədəbiyya- tın sayından asılı olaraq diyarın iqtisadiyyat və mədəniyyətini əks etdir
ən əlavə yarımşöbə və rubrikalar da yaratmaq olar. Bütün rubrikalarda (b ədii ədəbiyyatdan başqa) materialların kartoçkaları daxilind
ə təsvirlər nəşrin növlərinə görə qruplaşdırılır, bölmələr daxilind
ə qruplaşmış kartoçkalar əks xronologiya (kartotekanın əvvəlində yeni, sonra isə köhnə ədəbiyyat) üzrə düzülür. Belə düzülüş yeni ədəbiyyatı (materialı) oxucuya tövsiyə etmək üçün daha əlverişlidir. Hər ilin materialı xüsusi ayrıc altında məsələn: “2014”, “2013” v ə s. düzülür ki, bu da sonralar köhnəlmiş kartoç- ka ların kartotekadan çıxarılmasını asanlaşdırır. B ədii ədəbiyyat bölməsini iki hissədə “Rayonumuz bədii ədəbiyyatda” və “Yerli yazıçılar” adlı ayrıclarla vermək olar. “Yerli yazıçılar” bölməsində hər bir yazıçı haqqındakı materiallar soyad ların əlifbası ilə, rubrikada ilk növbədə yazıçının əsərləri, seçilmiş əsərləri, sonra isə ayrı-ayrı əsərləri sərlövhə üzrə əlifba sırası ilə düzülür. Yazıçının bədii irsindən sonra həyat və yaradı- Yüklə 353,61 Kb. Dostları ilə paylaş:
|