Kitabxanalarda diyarşünaslıq
Kitabxanalarda diyarşünaslıq
Yüklə 353,61 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Birillik Az ərbaycan kitabiyyatı”, “Yeni kitablar”
8
Kitabxanalarda diyarşünaslıq ədəbiyyatının təbliği
Az ərbaycan xalqının qədim tarixi, zəngin mədəniyyəti var. X əzərin sahillərində yerləşən, Qərblə Şərqin qovuşduğu bir m əkan olan Azərbaycan qədim dövrlərdən təkcə tükənməz təbii s ərvətlər mənbəyi və neft diyarı kimi yox, həm də böyük tarixi şəxsiyyətlər, elm, mədəniyyət və incəsənət xadimləri yetirən bir m əmləkət kimi tanınmışdır. Görkəmli şəxslərin fəaliyyəti nəticə- sind ə Azərbaycan elm, incəsənət, mədəniyyət və s. üzrə dünya sivilizasiyasına öz bəhrəsini vermişdir. Doğma Vətənin, onun qəhrəman övladlarının, zəngin sərvət- l ərinin qürur hissi ilə təbliği məqsədilə kitabxanaların və kitabxa- na çıların üzərinə bir sıra vəzifələr düşür. Diyarşünaslığın təbliği ölk ənin hər bir guşəsinin öyrənilməsindən başlayır, çünki Vətəni yaxşı tanımadan onu sevmək çətindir. Odur ki, gənclərin dünya- gö rüşünün inkişafı və formalaşması üçün onların anadan olduğu diyarın tarixi, maddi-mənəvi sərvətləri, yetişdirdiyi şəxsiyyətlər, onların ictimai fəallığı və s. haqqında məlumatlar verən diyarşü- nas lıq ədəbiyyatının təbliği böyük əhəmiyyətə malikdir. Bu istiqam ətdə kitabxanalarımız bütün vasitələrdən istifadə etməli, t əbliğatın ən müxtəlif üsulları həyata keçirilməlidir. İlk növbədə hər bir regionda yerləşən kitabxanaların interye- rinin dövl ət atributları, milli rəmzlər, Azərbaycan mədəniyyəti və inc
əsənətinin motivləri əsasında təşkili tövsiyə olunur. Belə ki, milli dövl ətçiliyin istiqlaliyyətini, varlığını, xalqın ən ülvi arzula- rını lakonik, bədii, obrazlı dildə ifadə edən mühüm amillər - r əmzlər, bayraq, gerb və himndir. Bundan əlavə dövlətin pulu, h əmçinin, təsis etdiyi orden və medallar da onun atributları hesab olunur. Bu r əmzlər dövlətin və ümumilikdə xalqın fəxri, qürur yeri hesab edilir. T əsadüfi deyildir ki, bu dövlət rəmzlərindən biri olan bayraq respublikamızın inzibati binalarında, orduda, sərhəd- d ə qaldırılır, milli pulların üzərində dövlət nişanları həkk olunur. 9
Xarici ölk ələrdən gələn nümayəndə heyətinin şərəfinə və ölkə- mizd
ən xaricə gedən dövlət nümayəndə heyətinin qarşılanması şərəfinə dövlət bayraqları qaldırılır, himnlər səslənir. Belə bir m ərasim böyük idman yarışları zamanı da həyata keçirilir. Müstə- qil Az ərbaycanın atributları və dövlət rəmzlərinin və ölkəyə dair dig ər məlumatların əks olunduğu stendlərin, guşələrin kitabxana- larda olması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Dövlət atributlarının mahiyy əti və əhəmiyyəti oxucular arasında geniş təbliğ olunmalı, g ənc nəslin Azərbaycan bayrağına, gerbinə və himninə hörməti onun konstitusiya il ə müəyyənləşən vətəndaş vəzifəsi olduğu aşılanmalıdır. Diyarı öyrənmə mənbələri xarakter və məzmununa görə müxt əlifdir. Bunlara arxeoloji qazıntıların nəticələri, təbii sərvət- l ərin öyrənilməsi, maddi mədəniyyət abidələri, yerli flora və fauna nın öyrənilməsi, meşələrin xəritəsinin tərtibi və digər məsə- l ələr aiddir. Diyarsünaslığın vəzifələrindən biri də yerli əhalinin etnik t ərkibini aydınlaşdırmaq, tarixi abidələri aşkara çıxarıb, onla rın uçot və mühafizəsini təşkil etmək, şifahi xalq yaradıcılığı- nı, yerli dialekt və şivələri və s. öyrənməkdir. Diyarı öyrənmə mənbələri sırasında çap məhsulları mühüm yer tutur. Çap m əhsulları (kitab və kitabçalar, resenziyalar, pla- katlar, v ərəqələr, nəşr edilmiş qrafika və xəritələr, ensiklopediya- lar, ensiklopedik lüğətlər, məlumat kitabları, nəşri davam edən əsərlər, jurnallar, yerli qəzetlər), diyarla müxtəlif əlamətlərə görə bağlı olurlar: nəşr olunduğu yerdən, vaxtdan, dildən asılı olmaya-
il ə bağlı) ölkəşünaslıq (diyarşünaslıq) ədəbiyyatı. Kitabxananın diyarşünaslıq fəaliyyətinin əsasını – diyarşü- nas lıq fondu təşkil edir. Diyarşünaslıq fondu - diyar haqqında olan m
əlumatların sənəd formasında qeydə alınaraq saxlanması- dır. O, oxucuların diyarşünaslıq ədəbiyyatına olan tələbatını ödə- 10
m ək üçün, ölkəşünaslığa dair biblioqrafik məlumatların verilməsi üçün; diyarşünaslıq tədbirlərinin təşkili üçün və s. istifadə olunur. Diyar ı təbliğ etmək üçün ilk növbədə kitabxanaların fondunu diyarşünaslıq haqqında ədəbiyyatla komplektləşdirmək lazım- dır. Kitabxanaların normal fəaliyyət göstərməsi və oxucu tələbatı- nın ödənilməsi üçün kitabxana fondlarının yeni ədəbiyyat, müasir infor masiya daşıyıcıları və dövri nəşrlərlə təmin edilməsi z əruridir. Kitabxana işçiləri ədəbiyyat seçərkən nəşriyyatların burax dığı kitab kataloqları, Milli Kitabxananın nəşr etdiyi “Birillik Az ərbaycan kitabiyyatı”, “Yeni kitablar”, həmçinin q əzet və jurnal məqalələrinin toplandığı “Mədəniyyət, incəsənət v ə turizm haqqında yeni ədəbiyyat” adlı göstəricilərlə tanış olma- lı, hər il respublikamız, o cümlədən şəhər və rayonlarımız haqqın- da çap olun muş yüzlərlə kitab və dövri mətbuat materiallarına üstünlük verm əlidirlər. Kitabxanaya daxil olan diyarşünaslıq ədəbiyyatı növündən (çap v ə ya elektron) asılı olmayaraq vaxtında seçilməli, sistemləş- diril ərək müxtəlif kütləvi tədbirlər vasitəsilə tələbatçılara çatdırıl- ma lıdır. Alınan hər bir yeni ədəbiyyat haqqında kitabxananın saytı vasitəsilə və ya “Yeni kitablar” adlı sərgilərlə, məlumat bül- letenl
əri və s. hazırlamaqla oxucuları xəbərdar etmək olar. Keçiril
ən bütün tədbirlərdə, hətta ekskursiyaların təşkilində bel
ə diyarşünaslığın təbliğinə xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. T əbliğat işlərində, hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsinin kökündə az ərbaycançılıq məfkurəsi dayanmalı, azərbaycançılıq ideologi- ya sı böyüyən nəslin ideyalarına, düşüncələrinə, baxışlarına, əməl- l ərinə hopmalıdır. Kitabxanada Az ərbaycanın görkəmli şəxsiyyətlərinin həyat v ə fəaliyyətinə həsr edilmiş ədəbiyyatın təbliği həmişə öndə olmalıdır. Belə dahi şəxsiyyətlərdən biri, hər bir azərbaycanlının qürur duyduğu ulu öndər Heydər Əliyevdir. Gənclərin bu nümu- n ədə tərbiyəsi çox böyük əhəmiyyət daşıyır. Kitabxanaçılar bu irsin öyr ənilməsini həmişə diqqətdə saxlamalı, Heydər Əliyevin v ətənə sevgi nümunəsindən geniş istifadə etməlidir. Ulu öndərin Yüklə 353,61 Kb. Dostları ilə paylaş:
|