46
Dərsin sonunda müəllim aşagıdakı meyarlarla şagirdləri qiymətləndirir:
Qiymətləndirmə meyarları:
1.İzah etmə
2.Növlərini aydınlaşdırma
3.Enerji alınması yollarını şərh etmə
4.Müzakirələrdə fəal iştirak etmə
VII sinif
Mövzu: Kontur xəritədə üzərində iş
Standart: 2.1.6.Kontur xəritədə dünya okeanının hissələrinin qeyd edir
Məqsəd: Dünya okeanının hissələrini sadalayır
Okeanları xüsusiyyətlərinə görə fərqləndirir
Okeanları kontur xəritədə qeyd edir
Təlim forması: Kollektiv, fərdi
Təlim üsulu: Beyin həmləsi, müzakirə
Resurslar: Xəritə, kontur xəritə, rəngli karandaşlar, dərslik
Dərsin gedişi: Motivasiya
sərin olur, amma qışda
soyuq olur
ki küləyin gücünü və
istiqamətini
ölçə
bilsin
ölçülür
Külək əsməyəndə hava
sakit olur, amma külək
olanda
havanın
tərpəndiyini hiss edirik.
Azərbaycanda əsasən
hansı küləklər var
Mövsümi küləklər də olur. Belə
küləklər
mussonlar
adlanır.
Mussonlar çox iri dəniz və quru
sahələr arasında yaranan tempratur
və atmosfer təzyiqi fərqi nəticəsində
yaranır.
Musson
küləkləri
öz
istiqamətlərini ildə 2 dəfə dəyişir,
yayda və qışda
Külək əsərkən ağacların
budaqları tərpənir.
İstiqamətlərini
dəyişən
və
ya
dəyişməyən küləklər
varmı
Küləklər ümumiyyətlə üç qrupa
bölünürlər: sutkalıq, mövsümi və
daimi. Dənizlərin, okeanların, böyük
göllərin
sahillərində
külək
istiqamətini sutkada 2 dəfə dəyişir,
gecə və gündüz. Belə küləklər briz
adlanır. Gecə, briz küləyi qurudan
dənizə, gündüz isə dənizdən quruya
döğru əsir. Passat küləkləri də var.
Bu küləklər daimi küləkləri adlanır.
Passatlar istiqamətlərini dəyişmir
Sahəsi 180mln.km
2
Ən dərin yeri 110022m
Orta dərinliyi 3957m
Sahəsi ona bitişik
dənizlərlə birgə
106mln.km
2
47
Müəllim şagirdlərə yuxarıda göstərilən sxemlərdə verlmiş anlayışların
köməyi ilə sualın altında gizlədilimiş okenların adlarını tapmağı tapşırır.
Müzakirələrdən sonra okeanların adları müəyyənləşdirilir.
Məlumatın mübadiləsi:
Sonra müəllim şagirdlərə fərdi olaraq kontur xəritədə dünya okenanın
hissələrinin qeyd etmələrini tapşırır.
Nəticə və ümumiləşdirmə:
Dünya okeanı 4 hissədən ibarətdir
Ən böyük okean Sakit okeandır, ikinci Atlantik, ücüncü Hind okeanı və
dördüncü okean Şimali Buzlu okenıdır.
Bu okenaların hər birini kontur xəritədə işləmək mümkündür.
Qiymətləndirmə
Dərəcələnmə
“1” səviyyə
“2” səviyyə
“3” səviyyə
“4” səviyyə
Səliqəli
işləməyib,
rənglərdən
düzgün istifadə
etməyib,
sərhədləri
Az səliqəli işləyib,
rəngləri qarışdırıb,
sərhədləri düzgün
göstərməyib
Səliqəli işləyib,
rənglərin 1-2 ni
və sərhədləri
qarışdırıb
Səliqəli işləyib,
rənglərdən düzgün
istifadə edib,
sərhədləri düzgün
göstərib
Yer səthinin təqribən 20%-
ni tutur. Sahəsi Qırmızı
dəniz və Fars körfəzi ilə
birlikdə 73, 556, 000 km
2
Həcmi 292, 131,000 km
2
-dir.
?
Sahəsi 14 mln.km
2
–dir.
Bütün coğrafi
uzunluqları özündə
birləşdirir.
ən dərin yeri 5449 m
Nansen çökəkiyi
?
48
VIII sinif
Mövzu: Canlılar və ekoloji problemlər
Standart: 3.2.5. Ekoloji problemlərin insan həyatına təsirini izah edir.
Məqsəd: Ekoloji problemləri yaradan amilləri nümunələrlə şərh edir
Ekoloji problemlərin insan həyatına və təbiətə təsirini izah edir.
Təlim forması: Kollektiv, qruplarla
Təlim üsulu: Müzakirə, beyin həmləsi
Resurslar: Dərslik, iş vərəqələri, ensiklopediya, kompyuter, proyektor, disk,
internet saytı YouTube
Dərsin gedişi:
Motivasiya: Müəllim kopyuter və proyektorun vasitəsi ilə şagirdlərə əvvəlcə çox
gözəl, mənzərəli təbiət və heyvanat aləmindən kadrlar göstərir. Bu görüntülərdən
sonra ekoloji problemlər nəticəsində məhf olmuş təbiət, sürü ilə tələf olmuş
heyvanlar, neftlə, zibilliklərlə çirklənmiş ərazilər, xəstəliklərə tutulmuş insanların
görüntüləri ekrana gəlir. Film bitdikdən sonra müəllimə şagirdlərə gördüklərini
müzakirə etməyi tapşırır. Şagirdlər görüntüləri müzakirə edirlər.Müəllim yönəldici
suallardan istifadə edərək fərziyyələri ekoloji problem fikrinə yönəldir.
Sonra müəllimə şagirdləri qruplara bölərək tədqiqat sualını elan edir:
Tədqiqat sualı: Ekoloji problemlər hansılardır və bunların insan həyatına və
təbiətə təsiri necədir?
Məlumat mübadiləsi:
I Qrup: Sənaye tullantıları hansılardır və bu tullantılar ekologiyanın
çirklənməsinə və insana, təbiətə necə təsir etməsinə münasibət bildirin.
Sənaye tullantıları
Insana təsiri
Təbiətə təsiri
II Qrup: Nəqliyyat vasitələrinin havaya buraxdığı tullantılar atmosfer havasının
çirklənməsinə bu da insana və təbiətə necə təsir etməsini araşdırın. Problemin
aradan qaldırılması üçün hansı təklifiniz var.
Nəqliyyat
vasitələrinin
yaratdığı
ekoloji
problemlər
Bu
problemin
insana
təsiri
Bu problemin
təbiətə təsiri
Bu
problemin
mümkün həlli yolları
göstərməyib
