İmamların siması tarix guşəsində
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Siyasi m əqs əd
............................................................................................................. İmamların siması tarix guşəsində 73 Ancaq bu hələ işin əvvəli idi və bir əsr geri qalmağın əvəzini çıxmaq, Peyğəmbər hədislərini dirçəltmək, yaddaşlarda qalıb böyük, ya kiçik təhriflərlə qarışan hədisləri yazmaq üçün çox vaxt lazım idi. Ömər ibn Ə bdüləzizin hakimiyyəti uzun sürmədiyindən bu iş çox da sürətlə irəliləmədi. Çünki ondan sonra ardıcıl olaraq hakimiyyətə gəlmiş Yezid ibn Ə bdülməlik və Hişam ibn Əbdülməlik hökumətində olmayan təkcə şey slam və müsəlmanların qayğısına qalmaq idi. Nəzərə almaq lazımdır ki, düzdür, Ömər ibn Əbdüləzizin dövründən etibarən hədis söyləyib yazmaq azad buraxılmışdı, ancaq bir tərəfdən hədis yazılmasının qadağan olduğu dövrdə qoşulmuş yalançı hədislər, (doğru) hədis topluları sırasına qoşulmuş, digər tərəfdən də, rəsmi hədisçilər (dövlət hədisçiləri) və hakimiyyət tərəfdarları Əhli-beytin və onun şiələrinin xeyrinə nəticələnən hədisləri deməkdən boyun qaçırıb onları gizli saxlayırdılar. Ə sassız bəhanələr Burada belə bir sual irəli çıxır ki, hədis yazıb söyləməyin qadağan edilməsinin səbəbi nə olmuş və ikinci xəlifə hansı əsasa görə belə bir bəyannamə nəşr etdirmişdir? Halbuki, hamıya məlumdur ki, hədislər (Peyğəmbər (s) hədisləri) Quran ayələri kimi hüccət (sənəd) olub ona əməl etmək bütün müsəlmanların borcudur. Quran Peyğəmbərin (s) buyurduğu bütün məsələlər (istər Allahın buyurduğu Quran ayələri, istərsə də o Həzrətin sözlərindən ibarət, lakin məfhumu vəhy aləminə aid olan buyurduğu hədislər olsun) barədə buyurur: “O, [Məhəmməd Peyğəmbər(s)] kefi istəyəni danışmır. Bu, ancaq [Allah dərgahından] nazil olan bir vəhydir.” 1 Abdullah ibn Ömər Peyğəmbərdən (s) rəvayət edir ki, o Həzrət öz dodaqlarına işarə edərək buyurur: “Ey Ömərin oğlu! And olsun canım əlində olan Allaha, bu iki (dodağın) arasından haqdan başqa bir şey (söz) çıxmaz, nə deyirəm, yaz.” 2 Bu sualın cavabında hökumət tərəfdarları əl-ayağa düşərək xəlifənin bu fərmanına özlərindən bir hikmət qoşmuş və iddia etmişlər ki, Əbu-Bəkr demişdir: “Peyğəmbər hədislərinin söylənilməsinin qarşısını almaqdan məqsəd budur ki, hədislər Quran ayələri ilə qarışdırılmasın.” 1 Nəcm surəsi, ayə 3-4 2 Tədribur-ravi, Suyuti, c.2, səh. 62 İmamların siması tarix guşəsində ..................................................................................................................... 74 Bu bəhanə o qədər əsassızdır ki, heç ona cavab verməyə dəyməz. Çünki Peyğəmbər (s) vəfat edən zaman artıq Quranın bütün surə və ayələri yazılmış, vəhy yazanlar və Quran əzbərləyənlər öz möhkəm yaddaşları ilə onu əzbərləmiş, Quran ayələri elə müəyyən edilmişdi ki, bir nəfər ondan nə bir hərf azalda bilər, nə də bir hərf ona əlavə edə bilərdi. Belə olduğu halda, hədis yazmaq Qurana bir xələl yetirərdimi? Bundan da əlavə, Quran fəsahət- bəlağət, cazibədarlıq, cümlələrin (ayələrin) bir-birinə bağlanması cəhətindən o qədər yüksək səviyyədədir ki, heç bir söz və ya yazı ona çata bilməz. Hər hansı bir söz fəsahət və bəlağət cəhətdən nə qədər yüksək səviyyədə olursa olsun, yenə də Quran ayələrilə qarışdırıla bilməz. Siyasi məqsəd Ə ldə olan faktlar sübut edir ki, bu bəyannaməni nəşr etdirmək siyasi məqsəd daşımışdır. O da bundan ibarət idi ki, bunun simasında o günlər Həzrət Əliyə (ə) nəsib olmuş böyük bir üstünlük aradan götürülsün. Çünki Peyğəmbərin (s) sağlığında bəzi kitablar yazaraq orada Peyğəmbərin hədislərini və o Həzrətdən müxtəlif sahələr üzrə eşitdiyi həqiqətləri qeyd etmişdi. Ş iə – hədis toplamağın banisi Sevindirici haldır ki, şiələr elə Peyğəmbərin (s) sağlığından bu sahədə çoxlu səylər etmiş, Əlinin (ə) yolunu davam etdirərək hədis yazıb söyləməkdə qabaqcıl olmuş, hədis sahəsində qiymətli və dəyərli əsərlər yazıb qoymuşlar. Əli (ə) Peyğəmbər (s) hədislərini toplayan ilk şəxs olmuşdur. Peyğəmbər (s) hədis buyurur, Əli (ə) da onları yazaraq kamil bir kitab halına salırdı. Bu kitab bir-bir mamlara yetişərək mam Baqirin (ə) əlinə çatdı. Bir gün Həkəm ibn Üteybə həmin kitabı mam Baqirin (ə) yanında gördü. O, mam Baqir (ə) ilə bir məsələ barədə mübahisə etmişdi. mam Baqir (ə) o kitabdan həmin məsələyə aid olan hədisi tapıb ona göstərərək buyurdu: “Bu Ə linin (ə) dəstixətti, Peyğəmbərin (s) buyurduğudur.” 1 Bundan əlavə, Həzrət Əli (ə) diyə (qan bahası) mövzusunda “Səhifə” adlı bir kitab yazmış və onu daima (büküb) qılıncına bağlayardı. Həzrət Əlidən 1 Ricali-Kəşşi, səh.288 ............................................................................................................. İmamların siması tarix guşəsində 75 (ə) nəql olunmuşdur ki, buyurur: “Bizim yanımızda Allah kitabı və bu “Səhifə”dən başqa oxunulası bir kitab yoxdur.” “Səhifə” kitabının məsələləri yaralıların şəri hökmlərinə aid olmuşdur. Ə linin (ə) “Səhifə” kitabı barədə buyurduğu sözdən məlum olur ki, o dövrdə Qurandan başqa bir kitab yazılmamış və Əli (ə) fiqh və hədis sahəsində kitab yazan ilk şəxs olmuşdur. Süyuti Həzrət Əli (ə) və oğlu mam Həsəni (ə) hədis yazılmasının tərəfdarlarından hesab edir. 1 Əgər sünni məzhəbi hədis yazılmasının qadağan olması bidətinin nəticəsində yüz il, ya bir az da çox slami hədisləri yazmayıblarsa, sevindirici haldır ki, şiələr bu sahədə qabaqcıl olmuşlar. Çünki elə Peyğəmbərin (s) öz dövründə Əlidən (ə) başqa o Həzrətin dostlarından və Əlinin (ə) tərəfdarlarından biri olan Əbu Rafi “Əs-Sünənü vəl-əhkamu vəl-qəzaya” adlı bir kitab yazmış, slamın müxtəlif sahələrinə – namaz, oruc, zəkat, həcc və mürafiəyə aid əhkam və şəri məsələləri qeyd etmişdir. Əgər biz bu kitabı səhabələr tərəfindən yazılmış ilk hədis kitabı kimi qəbul etsək, onda onu eyni zamanda bu sahədə olan ilk fiqh kitabı kimi də qəbul edə bilərik. Ə bu Rafi bu kitabı elə bir zamanda yazdı ki, hədis və Peyğəmbər kəlamı yazmaq xilafət tərəfindən böyük bir cinayət hesab olunurdu. Ə bu Rafidən sonra şiə yazıçıları elə hədis yazmağın qadağan olduğu ilk çağlarda da, hədis yazmağa başladılar və bu yolla öz rəhbərlərinin sözlərini təhriflərdən qorudular. Bu iş Həzrət Əlinin (ə) dövründən mam Baqirin (ə) dövrünədək davam etmiş, mam Baqirin (ə) dövründə Ömər ibn Əbdüləziz tərəfindən hədislərin yazılması barədə bəyannamə nəşr edilən ərəfədə mam Baqirin (ə) qabaqcıl şagirdləri minlərlə hədis əzbər bilirdilər. Məhəmməd ibn Müslim şiə məzhəbinin böyük şəxsiyyətlərindən, yüksək dərəcəli və fəzilətli hədisçilərdən, mam Baqirin (ə) fiqh və hədis sahəsində ən qabaqcıl ş agirdlərindən biri olmuşdur. O, Kufə şəhərində anadan olmuş, dörd il Mədinədə qaldığı müddətdə mam Baqirlə (ə), ondan sonra da, mam Sadiqlə (ə) daima əlaqə saxlamış və bu iki böyük mamın hüzurundan istifadə etmişdi. O deyir: “ stədiyim məsələni mam Baqirdən (ə) soruşub cavab 1 Tədribur-ravi c.12, səh. 61 Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|