DÖRDLÜ
KLƏR
“Məktəb”dən:
Bir cocuq gördüm: qayırmaq istəyirdi bir silah,
Sordum ondan: neyləyirsən, ey sevimli niki-namə!
Ol ç
ocuq isə dərin bir ah çəkdi, söylədi:
Düşmənimdən intiqam almaq gərəkdir, intiqam…
Fikrim!
B
ir uşaq dilindən
Bir kiçik məktəbliyəm, fikrimsə də təhsili-elm,
Eyləyib məs’ud olum, millətmi həm məs’ud edim!
Atam ilə anamə qohum qədər xidmət edib
Onların göstərdigi rahi-nicat ilə gedim!
M
əktəb yoldaşlarıma
Bir para məktəblilər gördükdə düşmən yavrusun,
“Vay nənə!” söylər, girər tez annesinin qoyninə.
Ark
adaşlar, qorxmayın, arslan yürəkli Türk olun,
İştə qorxub Türk balası söyləyərmi: “vay nənəə”
Arkadaşlarıma
Ark
adaşlar! İstirahətliklə ömr etmək için
Biz də qeyrət eyləyib tərki-cəhalət eyləyək.
Cürbəcür fisqü ficuri, fitnəti, buğzi atub
Sadiqanə bir-birə mehri-məhəbbət eyləyək.
64
“Dirilik”dən:
Dirilik yolu
Könül,
bəsdir daha, artıq oyan bir xabi-qəflətdən,
Özüni sən də qurtar buncə zillətdən, zəlalətdən.
Bu gün bir ö
ylə dəmdir kim, himmət eylə himmətlə,
Özin Türk o
ğli Türk, əlbət, xilas eylə əsarətdən.
Dirilik yolu
Bərk qaranlıqdı, oturmuşdum ağac altında mən,
Qəflətən bir səs eşitdim ki, deyirdü bu səyaq:
—
Gər dirilik etmək isə bu cəhandə məqsədin,
İttifaq et, ittifaq et, ittifaq et, ittifaq!
Dün dedim zahidə daha bəsdir,
Hiylə ilə əvami aldatdın!
Pa
rəsin gər əvamın aldıqca
Lakin öz dinini gözəl satdın!..
“İqbal”dan:
Köhnə qanundur ki, səkkiz yaşlarında bir qızı
Arvad eylərlər qoca, yetmiş yaşında kaftara.
İndi isə tazəsi, doxsan yaşında kaftarı
Arvad eylirlər kiçik beş yaşlı bir xoşrəftara.
65
Ə.Müznib əfəndiyə bənzətmə
Bicləri, bədzatları, şipyonları, quldurları
Ki, yıqarsaq bir yerə buynuzlu bir şeytan çıxar.
Bihəyanı, şeytanı cəm eylər isən bir yerə
Mirbağır oğulları gibi bin başlı bir insan çıxar.
əhli-himmət bir kişi fikr eylədi məscid yapa,
Heyf ki, gəzdi, dolandı yaxşı bir yer tapmadı.
Sonra xəlqin güc ilə aldı əlindən töyləsin,
Himmətindən ol yeri hörmətli məscid yapmadı.
Yatub röyadə gördüm əhli-islam, bütün cəhli
T
utub əhli-səxavət, əhli-ürfan, əhli-elm olmuş.
Oyandım şadlığımdan, va əsf! Gördüm ki, əvvəl təki
Hamu əhli-xəyanət, əhli-hüsran, əhli-zülm olmuş.
Qeyrilər dünyadə elmin qüvvəsilə daima
Həp fəxarətlə, sədaqətlə, səadətlə yaşar.
əhli-islam isə də zülmün gücilə daima
Cürbəcür möhnətlə, zillətlə, zəlalətlə yaşar.
Orucluq münasibətilə
Hər gün iftardə yol üstündə qoyur bir təşt su
Bir parə millətimizin dövlətlisilə kasibi.
Maşallah böylə bir ehsan verir
Çün içirdir tərli-tərli xəlqə ehsan sahibi.
66
Biz böylə bilik cəhanında həmişə yamanları
Pul sərf edüb də kəndimizə mal eylərik.
əmma gözəl olanları gördükdə cümləmiz
“Tulla o yana getsin onu
, peydi!” söylərik.
Dört, beş il biçarə bir qız məktəbi-Rüşdiyyədə
Xeyli şövqilə, həvəslə eylədi təhsili-elm.
Bir qədər keçmiş atası elmsiz bir kəndliyə
Eylədi arvad qızın… Aya, olarmı böylə zülmə
Sual:
Mollal
ar söylər: həramdır zurna çalüı cümləyə!
Eləyər tənbeh ona həqq, çalsa zurna kimsə gər.
Bir də derlər ki: qiyamət aşikar olduqda həp
Surini çalmaqla İsrafil bizi e’dam edər!
İndi məzkur mollalardan mən soruşmaq istərəm:
Söyləyin: İsrafilin suri degil zurna məgər?..
Nə qədər görsə iş xəyanətkar,
Bir işi kimsəyə müfid olmaz.
O səbəbdən yanında məxluqat
Yüzi qaradır, hiç səfid olmaz.
67
Dahi, əzəm İIsmayıl bəg Qasprinskinin
vəfatı münasibətilə
Getdi əldən va əsfü..! Ol sevgili ustadımız,
ərşə əks əndaz oldi naləvü fəryadımız.
Ah!.. Yarəb, biz necə bədbəxt millət olmuşuq,
Şad olmazmı məgər bir dəm dili-naşadımızə..
İntiqam!
Yux
lamışdım dün gecə, gördim deyürlər kin bana:
—T
utmaq istərsən cəhandə sən də gər ali məqam,
Qəflət etmə! Qalx ayağə! Düşməni-bidindən
İntiqam al, intiqam al, intiqam al, intiqam!
A. Mütəllibadə
“Babayi-
əmir”dən:
Tövsiyyə
Ay baba! Gəl, özünü, sən bulara tay eləmə,
Dərdü millət ilə sən də belini yay eləmə.
İndi xahiş edirəm hər kəsi rüsvay eləsən
Yalanın üstün açıb Zorbanı rüsvay eləmə.
21 aprel 1965
Hürriyyət nisvan tərəfdarlarına!
Ey açıqlıq diləyənlər, gözünüz aydın ola!
Söyləyim mən sizə arvadların ə’la xeyrin;
İndi toylarda qavalçı yerinə cümlələri;
Gətirir çalmaq üçün erməni sazəndələrin.
29 aprel 1915
68
Dostları ilə paylaş: |