DersliK 9-az new indd



Yüklə 30,77 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/33
tarix01.07.2018
ölçüsü30,77 Mb.
#52553
növüDərs
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33

ƏN YENİ DÖVR – XX ƏSRİN TƏSVİRİ SƏNƏTİ 
20
PABLO PİKASSO: YARADICILIQ MƏRHƏLƏLƏRİ
Sənətkar məsləhəti
Əvvəlcə vərəqdə çəkəcəyinizi real formada təsvir edin. Sonra çəkdiyiniz 
təsviri müxtəlif həndəsi formalar vasitəsilə hissələrə ayırın.
Bu tapşırığı kompüterdə Microsoft Paint proqramı vasitəsilə də yerinə yetir-
mək olar.
3. 
P.Pikassonun yaradıcılığı haqqında əlavə məlumat toplayın və təq-
dim edin.

Postimpressionizm kubizmdən nə ilə fərqlənir?

Sezann və Pikassonun kubizm əsərlərində hansı ümumi və fərqli cəhətlər 
  var?
Özünüzü yoxlayın
LAYİHƏ


ƏN YENİ DÖVR – XX ƏSRİN TƏSVİRİ SƏNƏTİ 
21
VASİLİ KANDİNSKİ:  ABSTRAKT SƏNƏTDƏ 
 
AXTARIŞLAR
Tanış olun
İnsanlar  hələ  qədim  zamanlardan  ətraf  aləmin  gözəlliyini  və  möh-
təşəmliyini təsvir etməyə cəhd göstəriblər. İncəsənətdə hər bir cərəyan 
bu  və  ya  digər  dövrlərdə  yaşayan  insanların  dünyanın  dərki  ilə  bağlı 
müəyyən məqsədlərə çatmasında səy göstərir.
Lakin rəngkarlıqda və heykəltəraşlıqda elə üslublar var ki, onlar kon-
kret obrazı deyil, təsvir edilənləri formasız çatdırmağa səy göstərirlər. 
Belə  incəsənətin  məqsədi  –  təxəyyülün  inkişafıdır.  Bu  cür  yaradıcılıq 
nümunələrini izləyən hər kəs özü üçün orada anlayışlı olanı tapır.
1910–1913-cü illərdə eyni vaxtda Avropanın bir neçə ölkəsində mücərrəd, 
formasız  incəsənət  –  abstraksionizm
1
  yarandı.  O,  həmin  dövrədək  təsviri 
sənətdə tətbiq olunan görünməmiş sınaq və təcrübələr nəticəsində meydana 
gəldi. Bir sıra rəssamlar ilham almaq üçün gerçək həyatda heç bir səbəb tapa 
bilmirdi, real əşyalar onları daha maraqlandırmırdı. Hər hansı bir modelin 
bütün incəliklərini rəssamdan daha yaxşı çatdırmağa qabil olan foto sənəti-
nin coşqun inkişafının bu meyildə rolu az olmadı. Beləliklə, fırça ustaları fo-
toşəklin məharətlə öhdəsindən gəldiyi bir sıra vəzifələrdən azad oldular.
Rəssam tablosundakı xət-
lər və rəng parçaları (və  
yaxud  hissələri)  şagird 
rəsmindən  nə  ilə  fərqlə-
nir?  Bu  müəmmalı,  çox-
larının  dərk  etmədiyi  və 
onları  daim  düşünməyə 
məcbur edən rəsmlər nəyi 
bildirir?
Orta əsrlərdən başlayaraq müasir dövrümüzədək təsviri sənətin müx-
təlif janrlarında üslub və texnikalar necə dəyişmişdir?
İncəsənətə dair dialoq
Xatırlayın
5
Şagird rəsmi
V.Kandinski “Dağ”. 
1909. Stadişe Qalere-
yası, Almaniya
1
 Abstraksionizm (abstrakt incəsənət), mücərrəd incəsənət (lat. dilində abstractio) – XX əsr 
təsviri sənətində formalist (rəsmiyyətçi) cərəyan. Rəssamlar təsviri sənətin növlərində 
reallığın təsviri əlamətlərindən ümumiyyətlə imtina etmişlər. Bədii yaradıcılıqdan tama-
milə uzaqlaşan rəssam əsərlərinin kompozisiyası müxtəlif səthlərdən, rəngli hissələrdən, 
xətlərdən ibarət idi.
LAYİHƏ


ƏN YENİ DÖVR – XX ƏSRİN TƏSVİRİ SƏNƏTİ 
VASİLİ KANDİNSKİ: ABSTRAKT SƏNƏTDƏ AXTARIŞLAR
Təsviri sənət qalereyası
Rəng parçalarının və sınıq xətlərin birləşməsindən yaranan kompozisiyalar
Abstraksionizm kubizmin əsasında yarandığından onun məntiqi da-
vamı  sayılırdı.  Kubizm  yaradıcı  prosesi  əşyavi  aləmdən  mücərrədliyə 
doğru apardı. Mücərrəd incəsənət dünyanın, həyatın və insan şüurunun 
sirlərini aşkara çıxarırdı. Abstrakt üslubda fəaliyyət göstərən rəssamlar 
öz kompozisiyalarını formal elementlərin – xətt, rəng parçası, formanın 
yayınan xarici görünüşü əsasında qururdular.
Pikasso kubizm prinsiplərini təkmilləşdirərək, zəif də olsa, təsvir ilə 
gerçək  obyektlər  arasındakı  əlaqəni  saxlamış,  tam  mücərrədliyə  gedib 
çatmamışdır. Pikassonun yeniliklərini digər rəssamlar başa çatdırdılar. 
Rəngkarlığın dili rus rəssamı və qrafi ki, abstrakt sənətin banisi və nəzə-
riyyəçilərindən biri olan Vasili Kandinskinin əsərlərində tədricən mücər-
rədləşir, obrazlılığını və formasını itirir.
“Qarışıqlıq”. 1917. Dövlət Tretyakov 
Qalereyası, Moskva
22
“Kəsişən xətt”. 1923. Düsseldorf. Şimali Reyn 
vilayətinin  Rəssamlıq  toplusu  –  Vestfaliya 
(Almaniya)
Kandinski bir çox tabloların yaradıcısı, rəssamlıq barədə bir neçə ki-
tabın müəllifi  və tədqiqatçı-etno qrafdır. Bir zamanlar Mikelancelo hey-
kəltəraşlığa  münasibəti  dəyişdiyi  kimi,  Kandinski  də  rəngkarlıq  barə-
də təsəvvürləri alt-üst etdi. Kandinski abstrakt sənətə impressionizmi 
keçərək gəlmişdi – onun erkən əsərləri bu üslubda çəkilmişdir. 1910-cu 
ildən  başlayaraq  Kan dinski  əsasən  sırf  abstrakt  tablolar  çəkirdi.  Kan-
dinskinin sözlərinə görə, onun bütün abstrakt əsərləri üç qrupa bölünür: 
impressiyaimprovizələr və kompozisiyalar.
Əgər  impressiya  xarici  aləmdən  birbaşa  təəssürat  kimi  doğulursa,  im-
provizə  isə  əksinə,  şüurdan  asılı  olmayaraq,  daxili  təəssüratı  ifadə  edir. 
Nəhayət, kompozisiya – abstrakt rəngkarlığın ali və ən ardıcıl formasıdır. 
Burada gerçəkliklə birbaşa heç bir əlaqə yoxdur, onun yaradılmasında şüur 
iştirak edir. Vasili Kandinski üçün kompozisiya bir anlayış olaraq, istənilən 
yaradıcı fəaliyyətin təməlidir. Rəng parçaları və xətlər hərəkət qüvvəsinin 
LAYİHƏ


ƏN YENİ DÖVR – XX ƏSRİN TƏSVİRİ SƏNƏTİ 
23
VASİLİ KANDİNSKİ: ABSTRAKT SƏNƏTDƏ AXTARIŞLAR
“Moskva 1”. 1916. Döv-
lət Tretyakov Qalereyası, 
Moskva
“İmprovizə 30”
(Toplar). 1913
“Kompozisiya  VIII”.  1923.  Solomon 
R.Quq qanheym Muzeyi, Nyu York
cəlbedici ruhunu yaradır. Kandinski öz kompozisiyalarına ad vermir, sadəcə 
nömrələyirdi (on belə əsərdən yeddisi bugünədək qorunub saxlanılmışdır).
Yaşadığı illər
Doğulduğu yer
Təhsili
Ad və mükafatları
Üslub və texnika
Əsərlərin mövzusu
Məşhur əsərləri
Müdrik f
ikirləri
16.12.1866–13.12.1944
Moskva, Rusiya
Moskva  Dövlət  Universitetinin  Hüquq  fakültəsi 
(1885-1893),  Anton  Aşbenin  özəl  studiyası  (Mün-
hen), Münhen Rəssamlıq Akademiyası (1900)
Moskva Universitetitnin professoru, RBEA-nın vitse- 
prezidenti, Merkuridə bir krater Kandinskinin şərəfi nə 
adlandırılıb
abstraksionizm; rəngkar, qrafi k və təsviri sənət 
nəzəriyyəçisi
mənzərə, süjetli əsərlər
“Qədim şəhər II” (1902), “Göy atı” (1903), “Münhendə 
evlər” (1908), “Oxçu ilə lövhə” (1909), “İki qovaq ağacı 
ilə mənzərə” (1912), “Kompozisiya VII” (1913), “Kön-
dələn xətt” (1923), “Qırmızı geyimli kiçik arzu” (1925), 
“Zərif yüksəliş” (1934), “Fərqli hadisələr” (1941) və s.
İncəsənət daxili gözəlliyi aşkar etmək üçün zahiri gözəl-
likdən də imtina etməlidir. Lakin bu gözəllik hazırlıqsız 
tamaşaçıya eybəcərlik kimi görünə bilər.
Vasili Vasilyeviç Kandinski
(Васи́лий Васи́льевич Канди́нский)
Həyat xronologiyası
GÖRKƏMLİ RƏSSAMLAR
Vasili Kandinskinin yaradıcılığı haqqında sayt
http://www.wassilykandinsky.ru/ http://v-kandinsky.ru/
http://www.kandinsky-art.ru/
LAYİHƏ


Yüklə 30,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə