Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.3. Turizmin inkişafının müasir problemləri
20
çevriləcək və digər tərəfdən qabaqcıl turizm ölkələri sırasında öz layiqli yerini tutaraq xarici turistlərin ölkəmizə axınına nail olacaqdır. [ http://www.intranslaw.com/jurnal- 199.html.]. Ölkədə sosial turizmin inkişafına gəldikdə:- sosial turizmin inkişafı həmin ölkənin sosial nailiyyətini özündə əks etdirir. 1980- ci ildə keçirilən Ümümdünya konfrans iştirakçılarının gəldikləri qənaətə görə sosial turizmin hədəfi aztəminatlı insanların istirahət imkanlarının genişlənməsinə xidmət etməlidir. Yəni sosial turizmin əsas funksiyasına ilk növbədə dövlətin, yerli hakimiyyətin büdcə hesabına ayırdığı vəsaitlə gerçəkləşən istirahət imkanı başa düşülməlidir.[2.səh.214.] Sosial turizm aztəminatlı ailələr, tələbələr, sağlamlıq imkanları məhdud olanlar və əlillər üçün nəzərdə tutulan turizm növüdür. Bu turizm növünün reallaşması üçün hər bir müəssisənin maliyyə imkanları olmalıdır. Sovetlər birliyi müddətində bu yalnız həmkarlar ittifaqı xətti ilə qabaqcıl işçilərin istirahəti və sağlamlıqlarının bərpası məqsədi ilə həyata keçirilirdi. Müasir şəraitdə sosial turizmin inkişafı müxtəlif ölkələrdə müxtəlif səviyyədədir. Məsələn, ABŞ və Almaniya kimi inkişaf etmiş ölkələrdə dünya turizm istiqaməti kimi sosial turizm yoxdur. Bir sıra digər ölkələrdə isə ümumiyyətlə sosial turizmə dövlət dəstəyi yoxdur. Bu ilk növbədə onunla izah olunur ki, turizm mənfəət verməlidir, halbuki sosial turizm yalnız vəsait qoyuluşları tələb edir. Üsrtəlik sosial turistlər əyləncə sənayesinin inkişafına kömək etmək iqtidarında deyil. Deməli, sosial turizmin əsas problemlərindən biri onun maliyyələşdirilməsi mənbələrinin aşkar edilməsindən ibarətdir.Buna baxmayaraq uzun illər milyonlarla turistlər yenə də sosial turizmin hesabına səyahət edirlər. Sosial turizmin maliyyə mənbələrini formalaşdıran orqanlara aiddir:1.Dövlət müəssisələri; 2.Dövlət fondları; 3.Qeyri-hökümət fondları; 4.Xeyriyyə təşkilatları. Avropanın bəzi dövlətlərində sosial turizmə son vaxtlar müəyyən diqqət artmaqdadır.Məsələn bu sahə üzrə Almaniyada xristian mehmanxanalar şəbəkəsi məşhurdur. Xidmət xərclərini xüsusi fondlar ödəyir.
21
1.3. Turizmin inkişafının müasir problemləri Əgər bir neçə il əvvəllər turizm fəal istirahətin geniş yayılmış və ən kütləvi növlərindən biri hesab edilirdisə, artıq indi bu sahə daha qlobal məna kəsb etməyə başlayıb. Belə ki, hazırda turizm əsasən iqtisadi inkişaf, zəngin büdcə mənbəyi hesab olunur. Məsələn, turizmin dünyanın gəlirli sahəsinə çevrilən ölkələrindən Türkiyə ötən il turizmdən 35 milyard dollar qazanmışdı. İspaniya, Fransa kimi inkişaf etmiş Avropa ölkələrində də turizmdən gələn gəlir ölkə büdcəsinin təqribən 8-10 faizini formalaşdırır. Hətta inkişafdan geridə qalan Afrika ölkələrində də turizmin inkişafı prioritet sayılır. Xüsusən savannalara, milli qoruqlara təşkil edilən turizm adrenalin həvəsli və cibizəngin turistlər üçün cəlbedici bir məkana çevrilib. Təbii ki, təbiəti və iqlimi zəngin Azərbaycanın da milli turizmdən qazanacağı xeyli sahələr mövcuddur. Məhz bu sahələrin prioritet təşkil etməsi üçün Prezident İlham Əliyevin xüsusi diqqət və qayğısı özünü imzalanan Dövlət proqramlarında göstərir. Belə ki, son 10 ildə Prezident İlham Əliyevin turizmin inkişafına dair imzaladığı bir neçə Dövlət proqramları mövcuddur. Xüsusən, turizmin müxtəlif növlərinin inkişaf etdirilməsi, həmçinin turizmin inkişafının yeni mərhələsinə təkan verəcək “Azərbaycan Respublikasında Turizmin İnkişafına dair 2008-2016-cı illər üçün Dövlət Proqramı” hazırlanmışdır. Həmçinin, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Fərmanının tələbinə uyğun olaraq “Turizm və rekreasiya zonalarının nümunəvi Əsasnaməsi” hazırlanmışdır. Ötən illər ərzində turizmin nümayiş obyekti kimi istifadə olunması məqsədəuyğun hesab edilən bir sıra tarix-mədəniyyət abidələri bərpa edilmiş və turistlərin istifadəsinə verilmişdir. İndi Azərbaycanın bölgələrində ən müasir otel və pansionatların tikintisi sürətlənib. Qəbələdə, İsmayıllıda, Qubada, Qusarda, Masallıda, Lənkəranda, Lerikdə, Şəkidə, Şamaxıda, Balakəndə və digər rayonlarımızda 4 və 5 ulduzlu otellərin sayı davamlı olaraq artır. Xüsusən Qəbələnin turizm imkanları o qədər genişlənibdir ki, hətta burada bəzən turisistlərin yerləşdirilməsi problemləri yaranır. Təbii ki, bütün bunlar müvəqqəti xarakter daşıyır. 22
Turizmə dair Şamaxı rayon Mədəniyyət və Turizm İdarəsindən məlumata görə, 2014-cü ilin 8 ayı ərzində Şamaxıya 58 minədək turist səfər edib. Sadə bir hesablamaya görə, hər bir turist orta hesabla istirahətinə 200 dollar xərcləsə bu 12 milyon dollara yaxın vəsait deməkdir. Demək, rayon büdcəsinin təxminən 10 faizini turizmlə zənginləşdirmək mümkündür. Qeyd edək ki, 27 sentyabr hər il Azərbaycanda “Ümumdünya Turizm Günü” kimi qeyd olunur. Həmin gün təşkil olunan tədbirlər çərçivəsində həmçinin, hər il müxtəlif mövzularda - turizm sahəsində mövcud problemlər və onların həlli yollarının müzakirəsi, turizm sahəsində xidmət səviyyəsinin yaxşılaşdırılması, turizm infrastrukturunun yaradılması və s. mövzusunda “Ümumrespublika Daxili Turizm Konfransları” da keçirilir. Eləcə də bu müddət ərzində turizm şirkətləri, turist xidməti obyektlərinin iştirakı ilə Daxili Turizm Sərgisi də keçirilmişdir. MDB-də “Soçi qış turizmi” istisna olmaqla Azərbaycan qış turizmi yaradan yeganə ölkədir. Qusar rayonundakı Dağ-Xizək Qış Turizmi meydançalarının istifadəyə verilməsi ölkəmizə ilin hər fəslində turist axını yaradan özəl bir haldır. Belə ki, əgər iki-üç il əvvələdək Azərbaycana turistlər yalnız yaz və yay aylarında maraq göstərirdilərsə, Qusar Dağ-Xizək Qış turizmi yaradılandan sonra ölkəmizə qış aylarında da turist səfərləri artmağa başladı. Xüsusən bu möhtəşəm turizm məkanında süni iqlim yaratma mexanizmi, yəni qar yağdırma işi reallaşandan sonra buraya maraq daha da yüksəlib.Təbii ki, milli turizmin inkişafı ölkəmizdə prioritet təşkil edir və bu sahə üzrə çalışanlara, turizmə sərmayə yatırmaq istəyənlərə dövlət dəstəyi də mövcuddur. Mətbuatda gedən informasiyalara görə, son 10 ildə turizmin inkişafı üçün özəl sektora hərtərəfli- həm maliyyə, həm də digər iqtisadi resurslarla köməklik edilərək onlara kreditlər və subsidiyalar ayrılıbdır. Ancaq bununla belə irad və təklifləri də var. Burada otellərdə sıxlıqdır və onların sayının artması şərtdir. Digər tərəfdən, qiymətlərdə endirimlər olsa, xüsusən xarici vətəndaşlara nisbətən ölkə vətəndaşlarına qiymətlərdə güzəştlər tətbiq edilsə bu, daha münasib olar. İnsanları daha çox cəlb edən turizm əyləncə obyektlərinə, milli mətbəxin dadlı təamlarına üstünlük vermək lazımdır. Eyni zamanda, on illərlə kənd həyatından
Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|