Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əhaliyə satılmış turizm yollayış blanklarının sayı, ədəd 34121 42583 62866
- Əhaliyə satılmış turizm yollayış blanklarının dəyəri, min manat 25848,7 29316,6 40693,2
- Qəbul edilmiş və göndərilmiş turistlərin sayı, nəfər 69923 83620 101431 91 961
8
turizm marşrutlarının yaradılması və inkişaf etdirilməsi və turizm inkişafı sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi prioritet istiqamətlərdəndir. Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun layiqli davamçısı, Prezident İlham Əliyev ölkəmizdə turizmin inkişafını vacib istiqamətlərdən biri kimi daim diqqətdə saxlayır. Buna ən bariz nümunə kimi Prezident İlham Əliyev tərəfindən 2011-ci ilin Azərbaycanda “Turizm ili” elan olunmasını göstərmək olar. “Turizm ili” çərçivəsində bir sıra tədbirlərin keçirilmişdir. Təsadüfi deyildir ki, bu məqsədlə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin nəzdində xüsusi işçi qrupu yaradılmışdır. Sosial-iqtisadi sahə kimi turizm əsasən XIX əsrin ortalarından inkişaf etməyə başlamışdır. Bu dövrə qədər isə turizm fərdi gəzinti və səyahət xarakteri daşımış, qeydiyyata düşmədən müxtəlif əraziləri, ölkələri gəzən adamlara «turist» demişlər. Azərbaycan elə bir coğrafi məkanda yerləşir ki, burada təbiətin demək olar ki, bütün gözəlliklərinə rast gəlinir. Azərbaycanın turistik bölgəyə çevrilməsi üçün burada çox geniş imkanlar var. Turizmin inkişafı iqtisadiyyatımızın güclənməsi, gəlirlərin xeyli artması və ən əsası, regionların sosial-iqtisadi inkişafının əsasını təşkil edə bilər. Müasir dövrümüzdə turizm bölgəsinə çevrilmək təkcə iqtisadi baxımdan deyil, həm də siyasi baxımdan ölkəmiz üçün çox vacibdir. Çünki bu gün dünyada gedən proseslər və təhlükəsizlik məsələləri baxımından turizmin inkişafı labüddür. Turizm həm də ölkələri, xalqları bir-birinə yaxınlaşdırır, beynəlxalq münasibətləri gücləndirir, iqtisadi və mədəni əlaqələrin inkişafına təkan verir. Turizmin həcmini artırmaqla, turistik bölgəyə çevrilməklə biz eyni zamanda regionların sosial-iqtisadi inkişafını çox sürətlə və effektiv şəkildə həyata keçirə bilərik.Turizmin inkişafı həm də regionların sosial iqtisadi baxımdan qısa bir müddətdə dirçəlməsi deməkdir. Regionlarda yaşayış üçün normal şərait qurulduğu halda, xeyli insan kənd və rayon yerlərində yaşamağa meyl edəcək. Eyni zamanda bununla həm də kəndlinin problemi həll olunur, gəlir mənbələri əldə etmiş olur. Bu gün Azərbaycanda turizmin inkişafı üçün çox geniş imkanlar var.
9
Turizmin inkişafı ilə bir sıra problemlər də avtomatik turizmin inkişafı nəticəsində ekoloji təmiz məhsul istehsalına diqqət yönələcək ki, bu da növbəti uğurlara səbəb olacaq: “Azərbaycanda ekoloji təmiz məhsul istehsalını gücləndirsək, bu, turistlərin bölgəyə marağını, eyni zamanda regionların inkişafını gücləndirəcək”. Yəni bundan aydın olur ki,turizmin bölgələrin sosyal-iqtisadi inkişafina təsiri misilsizdir. Azərbaycanda son illər turizmin inkişafına diqqət artırılıb, bu istiqamətdə ilkin addımlar atılır. Turizm sahəsində açılan hər bir iş yeri multiplikativ effekt prinsipi ilə 3-4, bəzən 6-7 yeni iş yerlərinin açılmasına səbəb olur. Yəni bu proses su və ərzaq, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalını genişləndirir, xidmət sahələrinin keyfiyyətinin artırılması üçün peşəkar kadrlar yetişdirilir və bunun üçün kurslar açılır. Bunlar hamısı yeni iş yerləri və bölgələrin inkişafı deməkdir. Sosial-iqtisadi inkişaf sahəsində də şaxələndirmə siyasətini yürüdən Azərbaycan XXI yüzilliyin əvvəllərində dinamik inkişafla səciyyələnən proseslər kontekstində dünyaya yeni dövlətçilik modelini tanıtdırmağa nail oldu. Daha dəqiq deyilsə, bu nailiyyət ölkənin ümumdaxili məhsulun artım tempinə görə 2005-ci ildən başlayaraq sıçrayışlı dövr yaşaması, bir neçə il ərzində isə ÜDM-in artım tempinə görə dünyada lider dövlətə çevrilməsi oldu. Son on ildə Azərbaycanda adambaşına düşən ümumdaxili məhsul 7.5 dəfə, dövlət büdcəsinin xərclər hissəsi isə 21 dəfə artmışdır. Bu illər ərzində ölkədə orta illik iqtisadi artım tempi 15.6 faiz təşkil etmişdir. Məhz sosial rifaha ünvanlanmış islahat və balanslaşdırılmış inkişaf kursu nəticəsində Azərbaycan postsovet ölkələri arasında ilk olaraq bir ictimai-iqtisadi formasiyadan digərinə keçid dövrünü uğurla başa çatdırmış oldu. hesabına insanların maariflənməsi baş verir, müasir dəyərlər aşılanır. Aşağıdakı cədvəldən göründüyü kimi turizm müəssisələrinin əsas göstəricilərində üzrə il-ildən artım müşahədə olunur. Bu da respublikamızda turizmin inkişafından xəbər verir.
10
Cədvəl 1.1. Turizm müəssisələrinin əsas göstəriciləri
2011 2012 2013 2014 Müəssisələrin sayı 126 141 170 197 218 İşçilərin sayı (kənar əvəzçilər də daxil edilməklə), nəfər 1418 1541 1730 1729 1 794 ondan:
turizm fəaliyyəti ilə məşğul olan işçilərin sayı, nəfər 1159 1279 1473 1 515 1 567
Müəssisələrin əldə etdiyi gəlir, min manat 19065,3 22634,8 27121,5 29600,9 31 107,1 ondan:
turizm fəaliyyətindən 14755,5 17804,7
21597,1 24823,6
26 031,0 Məhsul (xidmət) istehsalına çəkilən xərclər, min manat 17811,3 20662,1 23540,8 25292,5 27 018,1 ondan: turizm fəaliyyətindən 13805,7
16065,6 18903,1
21818,2 25 708,60 Əhaliyə satılmış turizm yollayış blanklarının sayı, ədəd 34121 42583 62866 65448 66 233 o cümlədən: ölkə daxilində səyahət etmək üçün Azərbaycan vətəndaşlarına, ədəd 3385
4045 5121
7078 6 990
ölkədən kənarda səyahət etmək üçün Azərbaycan vətəndaş-larına, ədəd 27030
34254 52378
53 771 54 900
Azərbaycan ərazisində səyahət etmək üçün xarici ölkə vətəndaşlarına, ədəd 3706
4284 5367
4 599 4 343
Əhaliyə satılmış turizm yollayış blanklarının dəyəri, min manat 25848,7 29316,6 40693,2 42892,3 44 820,3 o cümlədən: ölkə daxilində səyahət etmək üçün Azərbaycan vətəndaşlarına, min manat 1708,4
2021,1 3147,4
2747,9 2 764,0
ölkədən kənarda səyahət etmək üçün Azərbaycan vətəndaşlarına, min manat 19750,2
22583,4 33652,3
36991,0 39 708,5 Azərbaycan ərazisində səyahət etmək üçün xarici ölkə vətəndaşlarına, min manat 4390,2
4712,1 3893,4
3153,4 2 347,8
Qəbul edilmiş və göndərilmiş turistlərin sayı, nəfər 69923 83620 101431 91 961 92 305 Mənbəə:www.stat.qov.az.-2015 Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|