www.kitabxana.net Amid Əlioğlu
2016
Deyirdi ki, həmin günü ailədən bir abituriyent
imtahan verirdisə, ona dəstək üçün az qala onlarla
adam gəlmişdi. Bu isə izdiham və həyəcanı bir az da
artırırmış. Sanki həmin abituriyent atomun quruluşu
üzrə yeni elmi iş yazıb və müdafiəsi üçün elm
adamları, professorlar tərəfindən qəbul olunmağı
gözləyirdilər. Hamının əlində diyircəkli qələm və
sərinləşdirici içkilər var imiş. Tələbə olmayan dost-
tanışları həmin abituriyentə yüzlərlə “məsləhət”
verirmiş.
Hətta
qorxusundan
mədə-bağırsaq
sistemində pozğunluq əmələ gələnlər də var imiş.
Bunu məktəbin həyətindəki havanın “ağırlığı”
deməyə əsas verirmiş...
Mətləbin qəti etirazına baxmayaraq, anası tərk
etməyibmiş oranı. Üç saata yaxın digər valideynlər
kimi oğlunu gözləyirmiş. İmtahan vaxtı tam bitməmiş
çıxan Mətləbi görən ananın ürəyi həyəcandan az qalıb
ki, sinəsindən çıxsın. Sualları Mətləbin üstünə
yağdırmağa başlayıb:
-
Nə
tez çıxdın, ay Mətləb? Qovdular
imtahandan? Yanındakından köçürürdün deyə, hə?
Həyəcanlanmışdın? Yaza bilmədin hə? Yəqi....
www.kitabxana.net Amid Əlioğlu
2016
-
Ay ana, bir sakitləş görüm. Nə qovulmaq? Nə
köçürmək? Bildiklərimi yazdım, çıxdım da. Boşuna
niyə oturum ki?
-
Az yazmısan da onda, hə?
-
Az niyə yazıram e, qəbul olmaq üçün bəs
eliyər, – söhbəti dəyişərək, - Bəs mən dedim axı
gedin. Tanıyıram da buraları, gələrdim özüm – deyib.
-
Atangil getdilər bacıngilə, mən gedə bilmədim.
Getsəydim, narahat olacaqdım.
Anasıyla atasının onunla bağlı narahatlıqları
ayrıca narahat edirdi Mətləbi. Ona güvənmədiklərini
düşünüb heyfislənirdi...
Bu söhbətləri tənəffüs vaxtı yanıma gələn
Mətləb danışırdı mənə. Dərs vəsaiti almağa imkanı
çatmadığı üçün kitabxanadan götürdüyü kitabların
sürətini çıxaran zaman söhbət etməyə imkanımız
olurdu. O zamanlar universitetin həyətində yerləşən
balaca dükanda iki surətçıxaran qurğudan birinə
cavabdeh idim. Rektora “yer haqqı” verməklə
fəaliyyət göstərdiyimiz dükanda əməlli-başlı alver
olurdu. Fəaliyyətlərimiz arasında tək surətçıxarma
yox, həm də diplom işlərinin, referatların çap
www.kitabxana.net Amid Əlioğlu
2016
olunması və üzlənməsi xidmətləri, həmçinin,
dəftərxana ləvazımatlarının satışı var idi.
Əhmədin ölümündən sonra sinir sistemimdə
yaranan problemlərə görə həkimlərin rəyi, hərbi
komissarlığın qərarı əsasında üç illiyə həqiqi hərbi
xidmətə yararsız statusu almışdım. Bu müddət
ərzində müalicə olunmalı, növbəti yoxlanışa qədər
yararlı sayılmalı idim. Həm yaranan üçillik müddət,
həm də mənə dəli kimi baxmaqları, məni boya-başa
çatdığım şəhərdən uzaqlaşmağa vadar etdi. Öncə
Əhmədin
anasının,
sonra
özünün
ölümünə
göstərdikləri laqeydlik məndə əksər insanlarımıza
qarşı nifrət yaratmışdı. Valideynlərimin diqqətsizliyi,
soyuqluğu dəli edirdi məni. Odur ki, onların arasında
yaşamaq dilini bilmədiyim qəbilə adamları ilə birgə
yaşamağa bərabər olmuşdu mənim üçün.
Oranı tərk edərək kəndə - nənəmin yanına rəsmi
olaraq qeydiyyata düşdüm. Burada bir il yaşadıqdan
sonra sonuncu ilimi işləmək üçün paytaxta gəlməyi
qərarlaşdırdım. Gündüzlər başım işimə qarışdığı üçün
o qədər də əziyyət çəkmirdim. Amma axşamlar tam
bir dəhşət yaşayırdım. Şəhərdən kəndə, oradan da üz
tutduğum paytaxtda insanların özlərindən başqa hər
www.kitabxana.net Amid Əlioğlu
2016
şeyi sorğu-sual etməkləri idi məni dəhşətə gətirən.
Məktəbi yaxşı oxusam da, universitet təhsili ilə
əlaqədar fikrimi on-on birinci siniflərdə oxuyarkən,
ümümiyyətlə, kənara qoymuşdum. Çünki dəqiq
bilirdim ki, universitetdə rüşvət vermənin yollarını
öyrənməkdən savayı heç nə öyrənə bilməyəcəm.
Buraxılış sinfində istər qonşularımızdan, istər də
qohumlarımızdan övladlarını universitetdə oxutmaq
üçün nə “əziyyət” çəkdiklərini, hər imtahandan yaxşı
qiymət almaq üçün nə qədər rüşvət verdiklərini
eşitdikcə, fikrim qətiləşirdi. İş o yerə gəlib çatmışdı
ki, imtahan üçün pul verməyənə nəinki müəllimlər,
hətta öz tələbə yoldaşları da pis baxırdı. İş yerimin bir
universitetin həyətində olması, tələbələrin hallarından
və
söhbətlərindən xəbərdar olmağıma imkan
yaratmışdı.
Odur ki, dərs vəsaitləri oxumasam da, bədii və
fəlsəfi kitabları mütaliə etməyə həvəsim heç vaxt
ölmədi. Baxmayaraq ki, oxuduğum kitablardan
öyrəndiklərim mənə daha da əziyyət verirdi.
Qəhrəmanlıq, mərdlik, düzlük, doğruluq obrazlarını
cəmiyyətdə tapa bilməməyim, az qalırdı, məni stressə
salsın. Bəlkə də elə vəziyyətimin adı stress idi. Yəqin
www.kitabxana.net Amid Əlioğlu
2016
mən də cəmiyyətin əksər nümayəndələri kimi adını
bildiyim çox şeyin özünü bilmirəm...
Kitablar mənə – “Xoşbəxtliyi dərk etsən, daim
xoşbəxt olarsan...” - deyirdi. Mən xoşbəxtliyi səmimi
dostluqda görüb, dərk etdim. Amma təəssüf ki, daimi
olmadı. Dostlarım bir-bir məni tərk edirdilər. “Dost
yoxdur...” – “dedi” bəzi kitablar. Lakin mənim yaxın
dostlarım oldu. Xoşbəxt olduğum anlarda bu barədə
düşünmürdüm. İndi düşünürəm, çünki xoşbəxt
deyiləm...
Kirayə qaldığım ev iş yerimə yaxın olduğu üçün
piyada hərəkət edirdim. Lakin universitetdə dərslərin
bitməsi ilə iş vaxtımın da bitməsi günortadan sonra
bekar qalmağıma səbəb olurdu. Bu bekarçılığı ya
dövlət kitabxanasında fəlsəfi kitablar oxumaqla, ya da
paytaxtın
müxtəlif
istiqamətlərinə
gedən
avtobuslardakı gəzintilərlə əvəz edirdim. Bütün metro
stansiyalarında enib ətrafı yaxşıca müşahidə etməyim
sayəsində qısa müddətdə böyük şəhəri yaxından
tanımağa
başladım.
Beləliklə,
bir
tərəfdən
kimsəsizliyin
verdiyi
bədbəxtlik
hissi,
digər
tərəfdənsə gün ərzində adamlar arasında baş verən
qeyri-insani hərəkətlər gecələr yuxumu ərşə çəkirdi.
Dostları ilə paylaş: |