şeyi yaratmış və onu (onun nə cür olacağını) təqdir (əzəldən müəyyən) etmişdir”.
(Furqan, 25/1-2).
O yenə buyurur: “Allah (Özünə) heç bir övlad götürməmişdir. (Nə Đsa Onun
oğlu, nə də mələklər Onun qızlarıdır. Əksinə, onların hamısı Allahın qüdrətindən
yaranmış məxluqatlardır). Onunla yanaşı (ibadət ediləcək) heç bir tanrı yoxdur.
Əgər belə olsaydı, onda heç bir tanrı əlahiddə öz yaratdıqları ilə gedər, (öz
məxluqatını ayırıb aparar) və onların bir qismi (dünyadakı padşahlar kimi) digərinə
üstün olmağa çalışardı. Allah müşriklərin (Ona) aid etdikləri sifətlərdən
tamamilə kənardır! O, qeybi də, aşkarı da bilir. Allah (müşriklərin) Ona qoşduğu
şəriklərdən çox ucadır!” (Muminun, 23/91-92).
O buyurur: “Heç kəsi Allaha oxşatmayın. Həqiqətən, Allah bilir, siz isə
bilmirsiniz” (Nəhl, 16/74).
O yenə buyurur: “De: “Rəbbim həm aşkar, həm də gizli (törədilən)
yaramaz əməlləri, hər cür günahı, haqsızcasına zülm etməyi, Allahın, haqqında
heç bir dəlil nazil etmədiyi bir şeyi Ona şərik qoşmağınızı və bilmədiyiniz şeyləri
Allahın əleyhinə söyləməyinizi haram buyurmuşdur” (Əraf, 7/33).
O buyurur:
“Ər-Rəhman Ərşin üzərinə ucaldı” (Ta ha, 20/5) və “Sonra da Ərşə
ucalan Allahdır” (Əraf, 7/54).
Allah bu mövzunu Quranda altı dəfə təkrar etmişdir.
21
O buyurur: “Doğrudan da, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə yaradan,
sonra da Ərşə ucalan Allah...” (Əraf, 7/54).
O yenə buyurur: “Doğrudan da, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə
yaradan, sonra da Ərşə ucalan Allah ...” (Yunus, 10/3).
O yenə buyurur: “Gördüyünüz göyləri dirəksiz ucaldan, sonra da Ərşə
yüksələn... Allahdır” (Rəd, 13/2).
O yenə buyurur: “Ər-Rəhman Ərşə ucaldı” (Ta ha, 20/5).
O yenə buyurur: “...sonra da Ərşə ucaldı. Ər-Rəhman...” (Furqan, 25/59).
O yenə buyurur: “Allah - göyləri, Yeri və onların arasındakıları altı gündə
yaratmış və sonra da Ərşində qərar tutmuşdur” (Səcdə, 32/4).
O yenə buyurur: “Göyləri və yeri altı gündə yaradan, sonra da Ərşinə
ucalan Odur...”
22
(Hədid, 57/4 ).
21
Bu ifadə əlyazma və “Fətavalar” əsərində varid olmuşdur. Lakin çap edilmiş şərhlərdə isə aşağıdakı
kimidir: “O buyurur: “Ər-Rəhman Ərşə ucaldı” (Taha, 20/5). Yeddi
dəfə təkrar edilmişdir.”
Əgər Đbn Teymiyyə məhz Əraf surəsində buyurulan ayənin altı dəfə təkrar edilməsini nəzərdə
tutursa, bu doğurdan da belədir. Çünki Ta ha surəsinin 5-ci ayəsindən fərqli olaraq yerdə qalan digər
altı ayədəki ifadə tələffüz baxımından eynidir. Yox əgər yeddi yerdə təkrarlanıb ifadəsini əsas götürsək
onda bu, ya mənaya, ya da istiva kəliməsinə görə söylənilmişdir. Quranın ərəb orijinalında müqayisə et.
Red.
22
Đstəvə aləl-Ərş (O, Ərşə ucaldı). Bu, imam Malikin dediyi kimi qəbul edilməlidir:
Onun qərar tutması məlumdur, amma bunun “necəliyi” məlum deyil. Başqa sözlə, Allahın Ərşdə qərar
tutması bir fakt kimi, “necə” sualı verilmədən, qəbul olunmalıdır. Yaxşı olar ki, müsəlman öz vaxtını
müsəlmanların və bütün bəşəriyyətin vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasına həsr etsin, nəinki onu cavabı
olmayan mübahisələrdə itirsin. Đmanın müəyyən müddəaları var ki, onlara aid suallara cavab təkcə Uca
Allaha məlumdur. Ona görə bunu Onun ixtiyarına verək”.
O yenə buyurur: “Ey Đsa! Mən səni öldürüb Özümə tərəf qaldıracağam...”
(Ali-Đmran, 3/55).
O yenə buyurur: “Əksinə, Allah onu Özünə tərəf qaldırmışdır” (Nisa,
4/158).
O yenə buyurur: “...Gözəl söz Ona tərəf yüksəlir və onu ucaldan yaxşı
əməldir...” (Fatir, 35/10).
O yenə buyurur: “Firon dedi: “Ey Haman! Mənim üçün bir uca qala tik ki,
bəlkə, yollara çatım - göylərin yollarına çatım və Musanın Đlahını görüm.
Həqiqətən, mən onu yalançı sayıram!” (Ğafir, 40/36-37).
O yenə buyurur: “Göydə olanın sizi yerə batırmayacağına əminsinizmi? O
zaman yer hərəkətə gəlib titrəyəcəkdir. Ya da ki, göydə Olanın üstünüzə daşlar
yağdırmayacağına əminsinizmi? Siz, Mənim xəbərdarlığımın necə nəticələr
verdiyini biləcəksiniz” (Mulk, 67/16-17).
O yenə buyurur: “Göyləri və yeri altı gündə yaradan, sonra da Ərşinə
ucalan Odur. O, yerə girəni də, oradan çıxanı da, göydən enəni də, oraya qalxanı
da bilir. Siz harada olsanız belə, O sizinlədir. Allah sizin nə etdiklərinizi görür”
(Hədid, 57/4).
O yenə buyurur: “...Üç nəfərin arasında gedən elə bir xəlvəti söhbət yoxdur
ki, onların dördüncüsü, beş nəfərin də altıncısı O olmasın. Đstər bundan az,
istərsə də çox olsunlar – harada olursa olsunlar, O yenə də onlarladır.
Sonra
Qiyamət günü onlara nə etdiklərini xəbər verəcəkdir. Allah hər şeyi bilir”
(Mucadilə, 58/7).
O yenə buyurur: “...Qəm yemə, Allah bizimlədir!...” (Tovbə, 9/40).
O yenə buyurur: “...Mən sizinləyəm, eşidirəm və görürəm!” (Ta ha, 20/46).
O yenə buyurur: “Həqiqətən də, Allah Ondan qorxanlar və yaxşı işlər
görənlərlədir” (Nəhl, 16/128).
O yenə buyurur: “...Səbr edin, Allah səbr edənlərlədir” (Ənfal, 8/46).
O yenə buyurur: “Neçə-neçə az saylı dəstələr Allahın izni ilə çox saylı
dəstələrə qalib gəlmişdir!” Allah səbir edənlərlədir” (Bəqərə, 2/249).
O buyurur: “...Allahdan daha doğru danışan kim ola bilər?!” (Nisa,4/87).
O buyurur: “...Sözündə Allahdan daha doğruçu kim ola bilər?” (Nisa,
2/122).
O yenə buyurur: “Allah deyəcəkdir: “Ey Məryəm oğlu Đsa!..” (Maidə,
5/116).
O yenə buyurur: “Rəbbinin kəlamı doğru (düzgün) və ədalətli şəkildə
tamam oldu” (Ənam, 6/115).
O yenə buyurur: “...Allah Musa ilə sözlə (arada heç bir başqa vasitə
olmadan) danışdı” (Nisa, 4/164).
O yenə buyurur: “...Allah onlardan (peyğəmbərlərdən) bəzisi ilə
danışmışdır” (Bəqərə, 2/253).
O yenə buyurur: “Musa təyin etdiyimiz vaxtda gəldikdə Rəbbi onunla
(arada heç bir vasitə olmadan) danışdı...” (Əraf, 7/143).