Sona Vəliyeva İŞIĞa gedən yol roman Bakı – 2016
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1856-cı il, Zərdab
34 1856-cı il, Zərdab Göyçay qəzasının qubernator alayında Səlim bəy çavuş- praporşik vəzifəsində çalışdığından həyətində qurulan məclis lərdə qəza rəisi Semyonov tez-tez görünürdü. Bəy öz nüfuzundan istifadə edərək ətraf torpaqlarda yaranan problemləri yerli əha linin xeyrinə həll etməyə çalışardı. Həmin qonaqlıqlarda hansısa bir yerli torpaq sahibinin quberniya qəzası ilə yaranan problemi çox incə yollarla çözülür, hər şey qaydasına düşürdü. Bu qonaq lıqların birində ondan xahiş olunmuşdu ki, Qarabağ yaylaqlarında ov etməyin zamanını Səlim bəy özü müəy yənləşdirsin. Səlim bəy Ağcabədiyə qaynı Hidayət bəyə xəbər göndərdi ki, mən çox mötəbər qonaqlarla Qarabağa ova gələcəyəm, sən də bizimlə olarsan. Ov son dərəcə maraqlı, həm də gərgin keçdi. Səlim bəy özünü atın üstündə yox, havada yüpyüngül, quş kimi hiss edirdi. “Yaylaq havasında xeyli vaxtdır olmamışam, deyəsən, havanın təsirindən bütün bədənim yüngülləşib” düşündü. Qarşısından keçən ovun ceyran, yaxud qaban olduğunu dəqiq- ləşdirməyə macal tapmamış qəza pristavının gülləsi ovu yerə sərdi. Səlim bəy mahir ovçu idi, güllənin boş keçmədiyini hiss elədi. Pristav gülə-gülə dedi: – Donuz olsa, bizim, ceyran olsa, sizin, danışdıqmı? Güllə donuzu yerindəcə öldürmüşdü. – Əhsən, cənab Semyonov. Mən sizin ovçuluq məharətinizə heyran oldum, düz ürəyindən vurmusunuz, – Səlim bəy dilləndi. Səlim bəy sıx meşənin palıdlarının az qala sayını da bilirdi. O, qaynı ilə cavanlıqdan bu yerlərə ov etməyə tez-tez gələrdi. Qaynı Hidayət bəy ceyran sürüsünün yataq yerlərinə getməyi təklif etdi. Yazıq ceyranlar duyuq düşmüş, qorxudan bir-birinə sıxlaşmışdılar. Sürünün erkəyi narahat-narahat bir az aralıda fırlanaraq fınxırırdı. Səlim bəy pristavın binoklu ilə onları seyr edirdi. Tüfəngini qolunun üstünə alıb, ceyranlardan birini nişan aldı. Nişan aldığı ceyran onun gözünə qoşa hörüklü qız kimi göründü. Hansı ceyranı 35 nişan aldısa, eyni görüntü təkrarlandı. Səlim bəyin qıyılan gözünə sanki iynə batırdılar. “Lənət şeytana”, – deyib, təzədən nişan aldı. Ceyran sürüsü sanki eyni rəngdə geyinmiş gözəl qızlar idi. Tüfəngi qolunun üstündən endirdi. Heç kimə bir söz demədi, “gördüyümü desəm, mənə inanan olma yacaq” düşündü. Qaynı onun narahatlığını o saat başa düşdü: – Gözümə birtəhər dəyirsən, dayan görüm, gözünə nə olub? – Heç nə! – Necə heç nə, gözün qanla dolub. Bir yerin ağrıyır? – Yox, amma mənə elə gəlir, bir yarpaq ağırlığındayam. – Yaxşı, ovu dayandırın, evə gedirik, cəhənnəm olsun pristav da, onun donuzu da, dovşanı da. Bir anda hamı Səlim bəyin ətrafına toplaşdı. Səlim bəy xasiyyətcə ağır, təmkinli adam idi. O, qaynına məsələni şişirt- məməyi tapşırdı. Yol boyu özünü pis hiss etsə də, büruzə verməməyə çalışdı. Qaradolağa yetişəndə “hər şey bir azdan keçib gedər” deyə özü- nə təsəlli verdi. Səhərə qədər baş ağrısından yatmadı. Səhər tez- dən Hidayət bəy dostunun, əziz bacısının ömür-gün yoldaşının gözlərinin qan çanağına döndüyünü görüncə təşvişə düşdü. – İndi necəsən? – Ovda heç başım ağrımırdı. İndi ağrıdan gözüm açılmır. Evə dönsəm, hər şey yoluna düşəcək. – Yox, yox, sən başqa yerdə deyilsən, elə öz evindəsən. Bir qədər yaxşılaş, sonra gedərsən. Heç kim Səlimi qalmağa razı sala bilmədi. O getməyə qərar verdi. Səlim bəyə rahat olsun deyə, faytonun içinə yumşaq yataq yerləşdirdilər. Hidayət bəy də onunla Zərdaba yola düşdü. Qaya parçasını xatırladan Səlim bəyin ağrıya dözə bil məməsi onu çox məyus etmişdi. “Durduq yerdə işə düşdük”, – düşünən Hidayət bəy içində narahatlıq keçirirdi. Fayton Zərdaba daxil olub həyətə yaxınlaşdı. Səlim bəy bütün gücünü toplayaraq gülə-gülə faytondan düşdü: – Siz ovdan faytonla qayıdan ovçu görmüsünüzmü?
36 Mənzər xanım alaqapı önündə onları qarşıladı. Qardaşının boynuna sarıldı: – Sənə qurban olum, ay qardaş, səndən ötrü burnumun ucu göynəyirdi, nə yaxşı gəldin! Gözləri ərinin gözlərinə sataşanda: – Sənə nə olub, Allahım, sən kömək ol. Atdanmı yıxıldın? – Bax gör, mən atdan yıxılana bənzəyirəmmi? Sadəcə, soyuq- dəyməm var, keçər. Yerimi aç, uzanıb dincəlim. Ağrı get-gedə şiddətlənirdi. Hidayət bəy pristavdan həkim xahiş etdi. Gecə yarıdan keçmiş həkim gəlib çıxdı. Xeyli müa yi- nədən sonra bildirdi ki, yüksək qan təzyiqindən beyinə qansızma baş verib. Xəstəni yerindən qaldırmaq, tərpətmək olmaz. Həkim səhər açılana qədər Səlim bəyin yanında oturdu. Tez-tez müayinə edərək vəziyyətini yaxşılaşdırmağa çalışdı: – Bilirsiniz, bəy elə ovda ikən qan təzyiqi dözülməz də rə cədə yüksək olub, ona görə də əvvəl bir gözündə, sonra o biri gö zündə damar qanamaları baş verib. Amma bəy çox sağlam və ira dəli olduğu üçün dayana bilib. Mənim qorxduğum bir şey də var. – Nədir qorxduğunuz? – Hidayət bəy tələsik soruşdu. – İflic təhlükəsini adlasa, bir-iki günə yaxşılaşa bilər. Doktor Mənzər xanımdan başqa heç kimi otağa buraxmırdı. Yerişindən yer silkələnən, səs-küyçü, həvəsi ilə ətrafına şənlik gətirən Səlim bəy xəstəliyə təslim olmaq istəməsə də, yataqda uzanmağa məhkum idi. Günəş yenicə doğmağa başlayanda Mənzər xanım ağlaya- ağlaya qardaşını çağırdı. – Qardaş, Səlim danışa bilmir. Əliylə başa salıb, nəsə demək istəyir. Hamı bir-birinə dəymişdi. – Bu, necə olur, sağ-salamat, həvəslə ova çıxan bir adam qayıdanda… – Mənzər xanım qıymadığından sözünün ardını dilinə almadı… Məlikovlar ailəsində bu dəqiqə heç kimin inanmadığı bir olay baş verirdi. Səlim bəy övladlarının nigaranlığı altında iki dünya arasında xəstəliklə çarpışırdı. Birtərəfi iflic olmuş, nitqi Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|