IV
Maddə
(Ştatlar və hökumət)
Bölmə 1. Hər ştat, bütün digər ştatların rəsmi aktlarına, sənədlərinə və
məhkəmə aktlarına tam etimad və hörmət göstərməlidir. Konqres bu
aktlann, sənədlərin və məhkəmə qərarlarının nə şəkildə verilməli olduğunu
və hüquqi qüvvəyə minə bilmə üsullarını ümumi qanunlarla müəyyən edə
bilər.
Bölmə 2. Hər ştatın vətəndaşları, digər ştatın vətəndaşlarının imtiyaz və
toxunulmazlıqlarından istifadə edirlər.
Hər hansı bir ştatda vətənə xəyanətdə, cinayətdə və ya digər
pozuntusunda günahlandınlaraq, ədalət mühakiməsindən gizlənən və başqa
bir ştatda yaxalanan şəxs, qaçdığı ştatın icra hakimiyyətinin tələbi ilə
tutularaq, həmin cinayətin mühakimə edilməsində səlahiyyəti olan ştata
təhvil verilir. Bir ştatın qanunlan üzrə işləməyə və ya xidmət etməyə borclu
olan heç bir şəxs başqa bir ştata qaçaraq onun qanun və ya qərarlanna sığına
bilməz və həmin işi və ya xidməti gördürməyə hüququ olan tərəfin tələbi
üzrə təhvil verilməlidir.
Bölmə 3. Konqres, ittifaqa yeni ştatların girməsinə icazə verə bilər,
ancaq marağı olan ştatın qanunverici orqanının razılığı olmadan bu ştatın
ərazisində yeni bir ştat yarada bilməz; Habelə marağı olan ştatların
qanunverici orqanlarının və konqresin razılığı olmadan, iki və ya daha artıq
ştatın və ya bu ştatların bölgələrinin birləşməsilə yeni bir ştat yaradılmasına
yol verilmir.
Konqresin Birləşmiş Ştatlara məxsus olan torpaqlar və ya digər hüquq
mülklər üzərində sərəncam vermək və bununla bağlı bütün zəruri qanun və
digər normativ aktlan qəbul etmək hüququ vardır; ancaq bu
Konstitusiyadakı bir maddə. Birləşmiş Ştatların və ya ştatların birinin
hüquqları əleyhinə yozula bilməz.
Bölmə 4. Birləşmiş Ştatlar bu ittifaqa daxil olan hər ştat üçün
idarəetmənin respublika formasına təminat verir və hər ştatı xarici
təcavüzdən, icra orqanının (qanunverici orqanın toplana bilməməsi halında)
xahişi əsasında isə daxili zorakılıqdan qoruyur.
497
V
Maddə
(Konstitusiya dəyişiklikləri haqqında)
Hər iki palata üçdə iki səs çoxluğu ilə lazım bildikdə Konqres bu
Konstitusiyaya dəyişikliklər edilməsini təklif edir və ya bütün ştatların üçdə
ikisinin qanunverici orqanları müraciət etdikdə Konstitusiyaya dəyişiklik
təklif etmək məqsədilə bir konvent çağırır. Hər iki halda bu dəyişikliklər,
konqresin təklif edəcəyi təsdiqləmə qaydası üzrə ştatlardan dörddə üçünün
orqanlarının və ya hər ştatda bu məqsədlə toplanacaq konventlərin dörddə
üçünün təsdiq et- məsiylə, bu konstitusiyanın bir hissəsi olaraq hər
baxımdan hüquqi qüvvəli olurlar. Ancaq 1808-ci ilə qədər. I maddənin 9-cu
bölməsinin I və IV paraqrafları üzrə, heç bir dəyişiklik edilə bilməz və heç
bir ştat, öz razılığı olmadan, senatdakı digər ştatlarla bərabər səs
hüququndan məhrum oluna bilməz.
VI
Maddə
(müxtəlif hökmlər)
Bu Konstitusiyanın qəbuluna qədər mövcud olan bütün borc və
öhdəliklər konfederasiya vaxtında olduğu kimi, bu konstitusiya dövıiində
də Birləşmiş Ştatlar üçün öz hüquqi qüvvəsini saxlayır.
Bu Konstitusiya və onun əsasında qəbul ediləcək Birləşmiş Ştatlar
qanunları. Birləşmiş Ştatların bağladığı və ya bağlayacağı bütün
müqavilələr ölkənin ali hüquq normaları olur və hər hansı bir ştatın
Konstitusiya və qanunlarına zidd olsalar belə həmin ştatın hakimləri
tərəfindən yerinə yetirilməlidir.
Yuxarıda xatırladılan senator və nümayəndələr, hər ştatın qanunverici
orqanı üzvləri, habelə Birləşmiş Ştatların və ayrı-ayrı ştatların icra və
məhkəmə orqanlarının vəzifəli şəxsləri bu Konstitusiyaya sadiq
qalacaqlarına and içirlər və ya söz verirlər; ancaq. Birləşmiş Ştatlarda bir
vəzifə və ya ictimai post tutmaq üçün şərt olaraq, dindar olmaq tələbi
qoyula bilməz.
498
VII
Maddə
(Konstitusiyanın təsdiqlənməsi)
Bu Konstitusiyanın qüvvəyə minə bilməsi üçün,onu təsdiqləyən ştatlar
arasından doqquzunun konventləri tərəfindən ratifikasiya olunması kifayət
edir.
Bu Konstitusiya, konventdə təmsil edilən ştatların yekdil razılığı ilə,
miladi və min yeddi yüz səksən yeddinci il, sentyabrın on yeddisində və
Birləşmiş Ştatların müstəqilliyinin on ikinci ilində təsdiq edilmişdir; buna
sübut olaraq biz aşağıda imzalarımızı qoyduq.
C.Vaşinqton
-Prezident və Virciniyadan nümayəndə
Nyu-Hempşir .......... Con Lqnqdon, Nikoloas Oilmen
Massaçusets ............ Nataniel Torhem, Rufus Kinq
Konnektikut ............ Uilyam Samyuel Conson, Rocer Şerman
Nyu-York ................ Aleksandr Hamilton, Uilyam Livinqson
Nyu Cersi ................ David Brerli, Uilyam Petreson,
Conatan Deyton
Pensilvaniya ............ Bencamin Franklin, Tomas Mifflin,
Robert Morris, Corc Klaymer,
Tomas Fizsimons, Carel İnqersol,
Ceymus Uilson, Qov Morris
Delaver.................... Corc Rid, Qanninq Bedford (kiçik),
Con Dikinson, Riçard Basset,
Ceykob Brum
Merilend.................. Ceyms Miakhenri,
Deniel of sent-Tomas Cenifer,
Daniel Kerrol,
Virciniya ................. Con Bler, Ceyms Medison (kiçik),
Şim.Karolina ........... Uilyam Blaunt, Dobbs Speyt Uilyamson
Cənubi Karolina .... C.Rutlec, Çariz Kautsuori Pinkni,
Çariz Pinkni, Pirs Batler
Corciya.................... Uilyam Fyu, Avraam Bolduin
17 sentyabr 1787-ci il
499
Dostları ilə paylaş: |