Publication1
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01
Yüklə 0,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 81
- Mənbə
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 81 hədəflərlə mülki şəxslər arasında fərq qoymur, ona görə ki, nəticələr insan nəzarətindən kənardır, ona görə ki, onun səbəb olduğu iztirablar böyük və lüzumsuzdur. Beynəxalq Ədalət Məhkəməsinin dediyi kimi “nüvə silahlarının dağıdıcı gücü məkan və zamanla məhdudlaşmır”. Bu, iki ən fundamental insan hüququnu pozur, "həyatdan özbaşına məhrum olunmamaq hüququ" və işgəncəyə, bu halda ionlaşdırıcı radiasiyaya məruz qalmama hüququ. Haaqada yerləşən Beynəxalq Cinayət Məhkəməsi son on ildə böyük hüquqi əhəmiyyəti olmayan işlərlə məşğul olmuşdur. Həmin işlər ağır cinayətlər olsa da, əsasən öldürmək və öldürməyə təhriklə bağlı işlərdir. Məhkəmə öz məqsədinin icrasına demək olar ki başlamayıb, çünki onun mühakimələri yerli Afrika siyasətçiləri və səhra komandirləri ilə məhdudlaşır. Beynəlxalq məhkəmə beynəlxalq cinayətkarlarla məşğul olmalıdır. Qanunsuz olaraq nüvə silahı hazırlayan, istehsal edən və istifadə etməklə hədələyən şəxslər isə ən təhlükəli beynəlxalq cinayətkarlardır.
Belarus Respublikasının Ali Məhkəməsinin sədr müavini Aleksandr Fyodortsovun jurnalistlərə verdiyi məlumata görə artıq Belarusda mülki mübahisələr zamanı mediasiya institutundan yararlanılmağa başlanılacaqdır. Fyodortsovun sözlərinə görə, mülki
hüquq münasibətləri çərçivəsində bu instituta müraciət edilməsi icbari
olacaqdır. Artıq
Belarus Respublikasında mediasiya institutundan təsərrüfat məhkəmələri sistemində geniş istifadə olunur. Fyodortsov "məhkəməyəqədər və ya məhkəmə prosesi mərhələsində tərəflərin hər hansı bir barışığa və ya razılığa gəlməsi konfliktin daha da böyüməsinin qarşısını alır" deyir. Əslində, mülki prosesdə əsas diqqət əsasən, məhkəmə hazırlığı mərhələsinə verilir. Belarus Respublikasının təcrübəsində barışıqı sazişi institutundan istifadə olunur. Sədr müavininin dediklərinə görə, bu institutdan istifadə olunmasına baxmayaraq ondan daha geniş formada istifadə olunmasının tərəfdarıdır. Hal‐hazırda Belarus Respublikasında "Mediasiya haqqında" qanun layihəsinin parlamentdə ikinci oxunuşa hazırlanması üçün təkmilləşdirilməsi prosesi gedir. Qanun layihəsinin hazırlanması üzrə İşçi Qrupun tərkibinə parlamentarilər, Qanunvericilik və Hüquqi Tədqiqatlar üzrə Milli Mərkəzin, Baş Prokurorluğun, Dövlət Nəzarət Komitəsi və Ədliyyə Nazirliyinin nümayəndələri daxildir. Mediasiya konfliktli vəziyyətin məhkəməyəqədər və məhkəmə prosesi ərzində könüllü həllini nəzərdə tutur. Burada söhbət iqtisadi və mülki mübahisələrdən gedir. Qanun layihəsində mediatorların iştirakı və danışıqlar yolu ilə bu cür mübahisələrin həlli məsələləri tənzimlənəcəkdir. Bu mexanizm mahiyyət etibarı ilə işdə marağı olmayan üçüncü tərəfə ‐ mediatora etimada əsaslanır. Qanun layihəsinə əsasən, mediator ya ali hüquq təhsilinə və ya digər ixtitsaslar üzrə ali təhsil dərəcəsinə malik olmalıdır. Bu cür şəxslər müvafiq hazırlıq keçməklə xüsusi sənədə malik olmalıdırlar. Qanun layihəsinə müvafiq olaraq mediatorların peşəyə buraxılışını Ədliyyə Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən xüsusi komissiya həyata keçirəcəkdir.
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 82 Tanınmış hüquqşünaslar silsiləsindən ”SÜRƏYYA AĞAOĞLU KİMDİR?” ‐ ARAŞDIRMA Türkiyənin tarixində ilk qadın vəkil ‐ Sürəyya Ağaoğlunun bu il anadan olmasının 110 illiyidir. O Sürəyya xanım ki, Azərbaycanın ictimai‐siyasi, mədəni, ədəbi fikir tarixində böyük rol oynamış yazıçı, publisist, şərqşünas alim, hüquq professoru, dövlət xadimi Əhməd bəy Ağayevin (Ağaoğlu) 5 övladından biridir. Sürəyya Ağaoğlu 1903‐cü ildə Azərbaycanın Şuşa şəhərində anadan olub. Ailədə beş uşaq olublar. Sürəyya ailənin böyük övladı idi. Qardaşları Əbdürrəhman Ağaoğlu mühəndis və iş adamı, Səməd Ağaoğlu ədəbiyyatşünas və hüqüqşünas, bacısı Tezer Taşkıran müəllimə və millət vəkili, nəhayət, kiçik bacısı Gültəkin Ağaoğlu uşaq həkimi idi. O zamanlar Əhməd bəy Türkiyədə fəaliyyət göstərdiyi üçün Ağaoğlu ailəsi 1910‐cu ildə onun dəvəti ilə Türkiyəyə köçüb. Sürəyya xanım uşaqlıq və gənclik illərini atasının işi və idealogiyasına görə Türk Ocaqları üzvlərinin və Mustafa Kamal Paşanın dostları arasında keçirib. Kiçik Sürəyyanın inkişafında təkcə məktəb həyatı yox, eyni zamanda öz ailələrindəki mühit, atasının dostları, eləcə də Türkiyənin o dövrdəki görkəmli yazıçıları, tarixi simaları təsirli rol oynayıblar. Əli bəy Hüseynzadə, Ziya Göyalp, Fuad Köprülü, Abdulla Cövdət kimi şəxsiyyətlər tez‐tez onların ailələrində qonaq olardılar. Təsadüfi deyildi ki, o vaxtlar Türkiyədə yaşayan azərbaycanlı mühacirlər müntəzəm olaraq Əhməd bəygilə yığışardılar. Onların söhbətləri, Azərbaycanla bağlı dərin həsrətləri Sürəyya xanıma bir tərəfdən həm ciddi təsir edir, digər tərəfdən də yetkinləşməsinə səbəb olurdu. O, 1920‐ci ildə İstanbul Qız Liseyini bitirdikdən sonra, 1921‐ci ildə hüquq fakültəsinə qəbul olmaq üçün sənədlərini Darülfünuna (indiki İstanbul Universitetinə) verir. Bütün qadınların başı örtülü gəzdiyi bir vaxtda Türkiyədə qızlar üçün hüquq fakültəsi belə yox idi. Sürəyya Ağaoğlu qızlar üçün hüquq fakültəsinin açılmasını tələb edir, lakin cavabında "Bir nəfər üçün fakültə açıla bilməz" cavabını alır. Bu zaman Sürəyya öz məktəb yoldaşları Bedia, Məlahət və Saimanı dilə tutaraq bu fakültəyə qəbul olmağa razı salır, qızlar üçün ilk hüquq fakültəsi açılır. 1925‐ci ildə hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Ankara Dövlət Təzminat Şöbəsində işləməyə başlayır. 5 dekabr 1927‐ci ildə Ankara Barosunda (Vəkillər Birliyində) qeydiyyatdan keçir, 1928‐ci ildə sərbəst vəkillik lisenziyası alaraq "Türkiyənin ilk qadın vəkili" adını almır və həyatı boyunca vəkil kimi çalışır. 1936‐cı ildə İstanbul Barosuna (Vəkillər Birliyinə) üzv qəbul edilir. İngilis və Fransız dillərini mükəmməl bilən Sürəyya Ağaoğlu iş həyatı boyunca çoxlu sayda ölkələrarası konfranslarda Türkiyəni təmsil etmişdir. Sürəyya xanım 1946‐cı ildə İstanbul Vəkillər Birliyini o dövrdə Beynəlxalq Vəkillər Assosiasiyasına üzv edir və 1946‐1960‐cı illər arasında bu Assosiasiyanın Rəyasət Heyətinin yeganə qadın üzvü olur. 1980‐1982‐ci illərdə Hüquqşünas Qadınlar Federasiyasının ikinci sədri seçilir. 1948‐ci ildə Berlin Beynəlxalq Hüquqşünaslar Komissiyasının üzvü olan Sürəyya xanım Azad Fikir Dərnəyi, Türk‐Amerikan Universitetlər Dərnəyi və Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Fondunu təsis etmişdir. Ömrünün 65 ilini sərbəst vəkilliyə həsr etmiş Sürəyya xanım 1948‐ci ildə Beynəlxalq Qadın Hüquqşünaslar Cəmiyyətinə üzv seçilib, daha sonra iki il həmin cəmiyyətin prezidenti olub. Yüklə 0,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|