Publication1
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/1
Yüklə 0,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
87 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/1 “Sualınıza vəkil cavab versin!” rubrikası *
tamam olub, amma uşağın anadan olmasına görə müavinət almamışam. Doğum haqqında şəhadətnaməsi də var. İndi həmin pulu ala bilərəm? Cavab: "Sosial müavinətlər haqqında" qanunun 4.0.2.2‐ ci maddəsi uşağın anadan olmasına görə birdəfəlik müavinətin verilməsini nəzərdə tutur. Həmin qanunun 7.0.12‐ci maddəsinə əsasən, uşağın anadan olmasına görə müavinət ‐ müvafiq icra hakimiyyəti orqanı (müvafiq icra hakimiyyəti orqanının səlahiyyətlərini Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin və Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələri, Azərbaycan Respublikasının xaricdəki konsulluq idarələri, rayon tabeli şəhərlərdə, qəsəbələrdə və kəndlərdə rayon, şəhər, şəhər rayonu icra hakimiyyətlərinin nümayəndəlikləri öz səlahiyyətləri daxilində) tərəfindən verilmiş arayış təqdim edildikdə təyin edilir. Həmin qanunun 9.3‐cü maddəsinə əsasən, uşağın anadan olmasına görə və dəfn üçün birdəfəlik müavinətlər müraciət etmə müddətindən asılı olmayaraq təyin edilir. Qanunun 10.1‐ci maddəsinə uyğun olaraq, müavinətlər (işsizlik müavinəti istisna olmaqla) şəxsin yaşayış yeri üzrə müvafiq icra hakimiyyəti orqanları (müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının səlahiyyətlərini 4.0.1.7‐ci, 4.0.2.2‐ci və 4.0.2.3‐cü maddələr üzrə sığortaolunanlara münasibətdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun rayon (şəhər) şöbələri, digər hallarda isə Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Təminat Xidmətinin şəhər (rayon) əhalinin sosial müdafiəsi mərkəzləri) tərəfindən təyin edilir və ödənilir. Siz Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Təminat Xidmətinin müvafiq (yəni, qeydiyyatda olduğunuz yaşayış yeri üzrə) şəhər (rayon) əhalinin sosial müdafiəsi mərkəzinə müraciət edərək zəruri sənədləri (ərizə, ailə tərkibi barədə yaşayış yerindən arayış (işləməməniz qeyd olunmaqla), şəxsiyyət vəsiqənizin surəti, DSMF‐dən sosial sığorta ödəyicisi olmamanız barədə arayış, rayon qeydiyyat şöbəsinin doğum haqqında arayışı (VVADQ) və uşağın doğum haqqında şəhadətnaməsi) təqdim etməklə uşağın doğulmasına görə birdəfəlik müavinət ala bilərsiniz. 2. Sual: Pay torpaqları satılarkən necə qiymətləndirilir? Nə qədər dövlət rüsumu ödənilir və bu xərci kim çəkməlidir ‐ alıcı, yoxsa satıcı? Cavab: Pay torpaqğının qiymətini satıcı və alıcı müqavilə azadlığı prinsipinə uyğun olaraq sərbəst şəkildə müəyyənləşdirirlər. Alqı‐satqı müqaviləsinin notariat qaydasında təsdiqlənməsi və daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınması xərclərini alıcı çəkir. (Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 647‐ci maddəsi). "Dövlət rüsumu haqqında" qanuna (10.1.1, 10.1.2 və 26.1.1‐ci maddələr) görə, əgər torpaq sahəsi ərin (arvadın), uşaqların, valideynlərin, babanın, nənənin, nəvənin, qardaşın, bacının mülkiyyətinə keçirsə, 20 manat dövlət rüsumu ödənilir. Əgər torpaq sahəsi başqa şəxslərin mülkiyyətinə keçirsə, dövlət rüsumunun məbləği Bakı şəhərində 200 manat, digər şəhər və rayonlarda 80 manat təşkil edir. Daşınmaz əmlak üzərində mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatına alınması barədə çıxarışın verilməsi üçün 30 manat dövlət rüsumu ödənilir. A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 88 3. Sual: Oğlumun 19 yaşı var. Ona anadangəlmə ikitərəfli funksiyaların cüzi dərəcədə pozulması ilə birinci mərhələ artrozu olan üçüncü dərəcəli yastıayaqlılıq diaqnozu qoyulub. Bu xəstəliklə o, təqaüd ala bilər? Cavab: "Əmək pensiyaları haqqında" qanunun 11.1‐ci maddəsinə əsasən, əlilliyə görə əmək pensiyası sığortaolunanın xəstəlik və ya xəsarət nəticəsində yaranan əqli və ya fiziki qüsurlara görə əmək qabiliyyətinin məhdudlaşması ilə əlaqədar təyin edilir. Əlillik qrupları, əlilliyin və ya 18 yaşınadək sağlamlıq imkanları məhdudluğunun səbəbləri, habelə onların başvermə müddəti müvafiq icra hakimiyyəti orqanı (Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi) tərəfindən qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunur. Adıçəkilən qanunun 12.1‐ci maddəsinə uyğun olaraq, əlilliyə görə əmək pensiyası əlil və ya sağlamlıq imkanları məhdud sığortaolunana ümumilikdə sığorta stajı 5 ildən az olmamaq şərtilə əmək qabiliyyətli yaş dövrünün hər tam ili üçün 4 ay sığorta stajı olduqda təyin edilir. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1997‐ci il 19 avqust tarixli 93 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş "Tibbi‐sosial ekspert komissiyaları haqqında" Əsasnamənin 1.5‐ci bəndinə görə, tibbi‐sosial ekspert komissiyaları əlillik dərəcələrinin (qrupunun), müddətini və səbəbini müəyyən edir. Şəxsin həyat fəaliyyətinin məhdudlaşması dərəcəsindən asılı olaraq "Əlilliyin müəyyən olunması meyarlarına dair" Əsasnamə əsasında I, II və III qrup əlillik təyin edilir və "Uşaqların sağlamlıq imkanları məhdudluğunun müəyyən olunması meyarları"na əsasən sağlamlıq imkanlarının məhdudluğu müəyyən olunur. Göründüyü kimi, əlilliyə görə əmək pensiyasının təyin olunması üçün qanun müəyyən tələbləri (əlillik və sığorta stajı) nəzərdə tutur. Oğlunuza əlilliyə görə əmək pensiyası təyin edilib‐ edilməməsi sözügedən şərtlərin (tələblərin) mövcudluğundan asılıdır.
bacılarınızın hər birinin payını ayrıca göstərməklə, mirasdan onların hər ikisinin xeyrinə imtina edə bilərsiniz. Əgər imtina ərizənizdə, belə bir bölgünü göstərməsəniz, onda sizin payınız bacılarınız arasında bərabər bölüşdürüləcəkdir (Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsi, 1264‐cü maddə). Qanunla vərəsə vərəsəliyə çağrıldığını bildiyi və ya bilməli olduğu gündən üç ay ərzində mirasın qəbulundan imtina edə bilər. Üzrlü səbəb olduqda məhkəmə bu müddəti iki aydan çox olmayaraq uzada bilər. Mirasın qəbulundan imtina notariat orqanında rəsmiləşdirilməlidir (həmin məcəllə, 1256‐cı maddə).
həlak olmuş ailə başçısının öhdəsində olan (vəfat edənin tam təminatında olan və ya ondan özlərinin yaşayışı üçün daimi və əsas vəsait mənbəyi kimi kömək alan) təhsil müəssisələrinin əyani şöbəsində təhsil alan övladlarının (lakin ən çoxu 23 yaşına çatanadək) ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyası hüququ vardır. Göründüyü kimi, oğlunuz texnikumun qiyabi şöbəsində təhsil aldığından "Əmək pensiyaları haqqında" qanunun 14.1.1.3‐cü maddəsində nəzərdə tutulmuş ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyası hüququna malik deyildir. 89 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/1 6. Sual: Atam bağ sahəsini bağışlama müqaviləsi ilə qardaşımla mənim aramda bərabər şəkildə bölmüşdür. Qardaşım atamın sağlığında ona bağışlanmış payı öz adına sənədləşdirmişdir, mən isə yox. Atam vəfat edib. Öz payımı bağışlama müqaviləsi əsasında sənədləşdirmək istəyəndə mənə dedilər ki, müqavilə qüvvəsini itirib. Bu, doğrudurmu? Cavab: Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin (bundan sonra ‐ MM) 668.1.1‐ci maddəsinə görə, daşınmaz əşyaların və ya həmin əşyalara hüquqların bağışlanması zamanı bağışlama müqaviləsi notariat qaydasında təsdiqləndikdə, bağışlama etibarlı sayılır. MM‐in 146.1‐ci maddəsinə görə əsasən, daşınmaz əmlaka sahiblik və istifadə hüququ onun barəsində əqdin notariat qaydasında təsdiq edildiyi andan əmələ gəlir (məhkəmə qərarı və ya digər qanuni qüvvəyə malik olan və barəsində şikayət verilə bilməyən qərar əsasında yaranan hüquq istisna olmaqla). MM‐in 146.2‐ci maddəsi ilə daşınmaz əmlak üzərində sərəncam vermək hüququ həmin əmlakın daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində ərazilər üzrə qeydiyyatı tarixindən əmələ gəlir. Göründüyü kimi, sizinlə atanız arasında bağlanmış bağışlama müqaviləsi notariat qaydasında təsdiqlənmişdirsə, onda bağışlama etibarlıdır. Həmin müqavilə üzrə sizin bağışlanan əmlak üzərində sahiblik və istifadə hüquqlarınız artıq yaranmışdır. Yalnız mülkiyyət hüququna daxil olan üç hüquqdan biri ‐ sərəncam hüququnuz bağışlanan əmlak üzərində hüququnuzun daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydiyyata alınmasından sonra yaranacaqdır. Məlumat üçün qeyd edək ki, MM‐in 668.1.1‐ci maddəsinin 2005‐ci il noyabrın 1‐dək olan redaksiyasında bağışlama müqaviləsinin etibarlı hesab edilməsi üçün "daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınma" şərti də nəzərdə tutulmuşdu. Lakin "Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin təsdiq edilməsi, qüvvəyə minməsi və bununla bağlı hüquqi tənzimləmə məsələləri haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa və həmin qanunla təsdiq edilmiş Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə" 24 iyun 2005‐ci il tarixli Azərbaycan Respublikası Qanununun 144‐cü bəndi ilə "daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınma" şərti MM‐in 668.1.1‐ci maddəsindən çıxarılmışdır. Beləliklə, bağışlama müqaviləsi üzrə əldə etdiyiniz mülkiyyət (konkret sərəncam) hüququnuzun dövlət qeydiyyatına alınmamasına və bağışlama müqaviləsinin etibarsızlığına səbəb olmur.
satılması mümkünsüzdür. Mənzil özəlləşdirilən zaman orada qeydiyyatda olan hər bir ailə üzvünün razılığı tələb olunur. Belə ki, "Mənzil fondunun özəlləşdirilməsi haqqında" qanunun 5‐ci maddəsinə əsasən, mənzildə qeydiyyatı olan yetkinlik yaşına çatmış ailə üzvlərinin razılığı ilə onlardan birinin və ya bir neçəsinin və yaxud bütün ailə üzvlərinin ümumi (paylı, birgə) mülkiyyətinə verilə bilər. Mənzil orada qeydiyyatda olan ailə üzvlərinin birinin adına özəlləşdirilərsə, digərlərinin həmin mənzillə bağlı hər hansı hüququ yaranmayacaqdır.
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 90 Cavab: Mülki Məcəllənin 228‐ci maddəsinin tələbinə görə, həmin şəxslərin mənzildən istifadə hüququna kompensasiya ödənilməsi yolu ilə xitam verilə bilər. Mülkiyyətçinin məhkəmə qaydasında tələbinə əsasən, onun istifadə hüququna bazar qiyməti ilə müvafiq kompensasiya verməsi yolu ilə xitam verilə bilər. Kompensasiyanın məbləğinin müəyyən edilməsi ilə bağlı məhkəmə təcrübəsi fərqlidir. Belə ki, məhkəmələr bir qayda olaraq 3 il müddətində normal şəraitli 1 otaqlı evin kirayə haqqına uyğun olaraq kompensassiyanın məbləğini müəyyən edir. Məsələn aylıq 300 manat kirayə haqqı olan bir evdə 3 il yaşamağa görə təqribən 11 min manat ödənilə bilər.
9. Sual: 2003‐cü ildə ailə qurmuşam. 2004‐cü ildə valideyinlərim mənə hədiyyə torpaq sahəsi alıb və bağ salınıb. Torpaq sahəsinin planı və mənim qızlıq soyadımda olan (çünki səxsiyyət vəsiqəmi hələ dəyişməmişdim) notariusda bağlanmış müqaviləm var. Lakin müqavilə Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestr Xidmətində qeydiyyata alınmayıb. 2013‐cü ildə boşanmışam və bilmək istərdim ki, əmlak bölgüsü zamanı keçmiş yoldaşım torpağa iddia edə bilərmi? Cavab: Ailə Məcəlləsində qeyd olunur ki, nikaha girməzdən əvvəl tərəflərin hər birinə mənsub olmuş əmlak, habelə onlardan birinin nikah dövründə hədiyyə kimi və ya vərəsəlik qaydasında aldığı əmlak onun öz mülkiyyətidir. Yəni həmin mülk nikahdan əvvəl və ya nikahdan sonar hədiyyə kimi və ya vərəsəlik yolu ilə Sizə bağışlanıbsa, onda keçim əriniz həmin mülkə dair heç bir iddia irəli sürə bilməz.
nəticələrindən asılı olmayaraq torpaq sahəsinə görə hər il sabit tədiyə şəklində hesablanır. Vergi Məcəlləsində qeyd olunur ki, Bakı şəhərində sənaye, tikinti, nəqliyyat, rabitə, ticarət‐məişət xidməti və digər xüsusi təyinatlı torpaqlar üçün torpaq vergisi 10 manat, yaşayış fondlarının, həyətyanı sahələrin torpaqları və vətəndaşların bağ sahələrinin tutduğu torpaqlar üçün 60 qəpik müəyyən edilib. 11. Sual: Mən arvadımdan boşanmışam. Keçmiş arvadım yaşadığımız mənzildə qeydiyyatdadır, mənzil atamın adınadır və biz evlənməzdən qabaq əldə olunub. Məhkəmə bir uşaqla bağlı aliment üçün qərar verib. Lakin deyirlər ki, keçmiş arvadım yeni bir iddia ‐ yaşayış sahəsinə hüquq iddiası qaldıracaq. Bu halda nə etməliyəm? Cavab: Əgər sizin nikahınız 1 sentyabr 2001‐ci ildən əvvəl bağlanıbsa, keçmiş həyat yoldaşınızın həmin evdən istifadə hüququnun tanınması mümkündür. Belə ki, həmin dövrə qədər bu münasibətlər qüvvədən düşmüş Mənzil Məcəlləsi ilə tənzimlənirdi. Mülkiyyətçinin məhkəmə qaydasında tələbinə əsasən, onun istifadə hüququna bazar qiyməti ilə müvafiq kompensasiya verməsi yolu ilə xitam verilə bilər. Kompensasiyanın məbləğinin müəyyən edilməsi ilə bağlı məhkəmə təcrübəsi fərqlidir. Belə ki, istifadə hüququnun müddəti 3 ildir. Bir qayda olaraq məhkəmələr 1 otaqlı ev üçün kirayə haqqına uyğun olaraq bu məbləği müəyyən edir. Məsələn aylıq 300 manat kirayə haqqı olan bir evdə 3 il yaşamağa görə təqribən 11 min manat. Nikahınız 1 sentyabr 2001‐ci il‐2009‐cu ilin oktyabrın 1‐dək olan dövrə aiddirsə, bu zaman mənzildən istifadə hüququ Mülki Məcəllənin 228.2‐ci maddəsi ilə tənzimlənir. Həmin maddənin tələbinə görə, yaşayış binasının tərkib hissəsindən istifadə hüququnun əmələ gəlməsi, həyata keçirilməsi şərtləri və xitamı mülkiyyətçi ilə bağlanan, notarial qaydada təsdiqlənən yazılı razılaşma ilə müəyyənləşdirilir. Əgər belə bir razılaşma varsa, keçmiş həyat yoldaşınızın həmin mənzildən istifadə hüququ var. Yoxdursa, ona mənzildən istifadə hüququ verilmir. Əgər nikahınız 2009‐cu 91 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/1 il okytabrın 1‐dən sonra qeydə alınıbsa, bu zaman bu məsələ yeni Mənzil Məcəlləsinin 30.4‐cü maddəsi ilə tənzimlənəcəkdir. Həmin maddədə qeyd olunur ki, əgər yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi ilə keçmiş ailə üzvü arasında başqa razılaşma yoxdursa, yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi ilə ailə münasibətlərinə xitam verildikdə, keçmiş ailə üzvünün həmin yaşayış sahəsindən istifadə hüququ saxlanılmır. Yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisinin keçmiş ailə üzvünün yaşayış sahəsini əldə etməyə və ya yaşayış sahəsindən istifadə hüquqlarını həyata keçirməyə əsasları olmadıqda, yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisinin keçmiş ailə üzvünün maddi vəziyyəti və diqqətəlayiq digər hallar özünü yaşayış sahəsi ilə təmin etməyə imkan vermədikdə, keçmiş ailə üzvünün göstərilən mülkiyyətçiyə məxsus olan yaşayış sahəsindən müəyyən müddətə istifadə hüququ məhkəmənin qərarı əsasında saxlanıla bilər.
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01 92 Elanlar VƏKİLLƏR KOLLEGİYASI ÜZVLÜYÜNƏ SƏNƏD QƏBULU DAVAM EDİR Azərbaycan Respublikasının Vəkillər Kolegiyasının Rəyasət Heyəti “Vəkillik və vəkillik fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələbinə uyğun olaraq Vəkillər Kollegiyasına qəbul olunmaq arzusunda olan şəxslərin sənədlərinin qəbuluna başlayır. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tələblərə cavab verən şəxslər aşağıda qeyd edilən sənədləri təqdim etməklə Vəkillə Kollegiyasının Rəyasət Heyətinə müraciət edə bilərlər: 1. Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyəti tərəfindən müəyyən olunmuş formada ərizə 2. Şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti (notariat qaydasında təsdiq edilmiş) 3. Ali təhsil barədə diplom və onun notariat qaydasında təsdiq edilmiş surəti 4. Əmək kitabçasının notariat qaydasında və ya iş yerində təsdiq edilmiş surəti 5. Kadrların şəxsi məlumat vərəqəsi 6. Tərcümeyi‐ hal 7. Əqli cəhətdən sağlamlıq barədə tibbi arayış 8. 3‐4 sm ölçüdə 4 ədəd rəngli fotoşəkil 9. 4‐6 ölçüdə 4 ədəd rəngli fotoşəkil Sənədlər Bakı şəhəri, S. Vurğun küçəsi 32‐də Azərbaycan Respublikası Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin binasında 2013‐cü il mart ayının 4‐dən iyun ayının 4‐dək hər gün (şənbə və bazar günləri istisna olmaqla) saat 14.00‐dan 18.00‐dək qəbul olunur. İxtisas imtahanlarının keçirilmə tarixi barədə əlavə məlumat veriləcəkdir. Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin telefonları: 594‐14‐95 və 594‐08‐70 Mənbə: http://www.barassociation.az/page/174 A ZƏRBAYCAN V ƏKİLİ”
JURNALI Jurnal pulsuz paylanılır. Kağız formatı 21x29,7 A4, Tәbaşirli 115 qr/m 2 , Sifariş № 0001, Tiraj: 1000 “TimePrint” mәtbәәsindә ofset üsulu ilә çap olunmuşdur. Bakı, Ş.Mәmmәdova 208, Tel: +994 12 563 18 02, 562 96 64 Yüklə 0,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|