A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/01
Beynəlxalq aləm
Türkiyədə qadın vəkillər öz vəzifələrini
baş örtüyü ilə icra edə biləcəklər
Türkiyənin Danıştay məhkəməsi (Türkiyə
Respublikasında
icra
hakimiyyəti
orqanlarında qanunların icrasına nəzarət
edən, həmçinin mühakimə orqanı olaraq
onlar barəsində məcburi xarakterli
qərarlar qəbul edən qurumdur) xanım
vəkillər üçün nəzərdə tutulmuş baş
örtüyü qadağasını ləğv edən qərar çıxarıb.
Türkiyə mətbuatının məlumatına görə, bu
ölkənin Vəkillər Kollegiyasının "Vəkillərin
Peşə Davranışı Qaydaları"nda qeyd
olunan "vəzifələrini "başları açıq" icra
edəcəklər"
müddəasının
icrası
dayandırılıb.
Vəkil vəsiqəsini yeniləmək istəyən bir xanım vəkil baş örtüyü ilə foto‐şəkil təqdim etdiyi üçün
Türkiyə Vəkillər Kollegiyası tərəfindən imtina cavabı alandan sonra "Vəkillərin Peşə Davranışı
Qaydaları"nın 20‐ci maddəsinin ləğvi tələbi ilə Danıştaya müraciət edib.
Şikayətə baxan Danıştay 8‐ci dairəsi "Vəkillərin Peşə Davranışı Qaydaları"nın 20‐ci ‐ "Vəkil və
stajor vəkillər peşələrinə yaraşan geyimdə "başları açıq" şəkildə məhkəmələrdə öz vəzifələrini
icra edirlər" müddəasındakı "başları açıq" ifadəsini səs çoxluğu ilə ləğv edib.
Qərarda vəkillik peşəsinin müstəqil peşə olmasına baxmayaraq, bu fəaliyyətin ictimailiyi nəzərə
alınaraq vəkillərə dövlət qulluqçularının riayət etməli olduğu standartların tətbiqinin zəruriliyi
vurğulanıb.
Qərarda vəkilliyin müstəqil peşə olduğu nəzərə alınmadan onun sadəcə göstərilən xidmətin
publik xarakterli olması nəzərə alınaraq vəkillərin öz vəzifələrini icra edərkən dövlət
qulluqçularının raiyət etdiyi qaydalar əsasında həyata keçirmələri qeyd olunmuşdur. Bu müddəa
həmçinin sərbəst vəkillərə də aiddir. Vəkilliyin gösətilən xidmətin xarakteri baxımıdan publik,
lakin peşə faəliyyəti olaraq müstəqil olması qeyd olunan qərarda vəkillik peşəsinin özünəməxsus
daxili qaydaları olduğundan bu peşənin Konstitusiyada dövlət qulluqçuları üçün təsbit olunan
tərifə daxil olmadığı da ayrıca vurğulanmışdır. Bununla belə, xidmətin publik xarakterli olması
nəzərə alınaraq bu sahədə tənzimləmənin iyerarxiya baxımıdan daha üstün normativ akt
çərçivəsində təfsir olunması qeyd olunmuşdur.
Danıştayın qərarla razılaşmayan üzvləri öz əsaslandırmalarında bu qərarın vəkillərin peşələrinin
icrası zamanı geyimləri ilə bağlı deyil, vəkillik vəsiqəsinə şəkil çəkdirilməsi ilə bağlı çıxarılmalı
olduğunu qeyd edirlər.
Türkiyə Vəkillər Kollegiyası qeyd olunan qərardan şikayət verib. Danştay məhkəməsi Türkiyənin
Vəkillər Kollegiyasının şikayətini səs çoxluğu ilə rədd edib.
Mənbə: http://www.trthaber.com/haber/gundem/danistaydanbasortusukarari80697.html
79
80
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ 2013/1
BMT Şimali Koreyanı Beynəlxalq
Cinayət Məhkəməsinə verməlidir
Şimali Koreyanın ABŞ‐a ilkin nüvə zərbəsi endirmək
hədəsi hələ ki ciddi qədul olunmalı deyil. Amma onun
bombası (mötəbər hesablamalara əsasən 12 ədəd) və
ballistik raketləri var və Hollivuda atmaq üçün nüvə
başlığı və atmosferə daxil olmaq üçün istilik qalxanı
hazırlamaq cəmi bir neçə il vaxt aparacaq. O vaxta qədər
İranın da bombası ola bilər, həmçinin Səudiyyə
Ərəbistanının və bəlkə hətta Misirin də. Biz həmin vaxt
soyuq müharibənin köhnə xoş günlərini nostalji hisslərlə
xatırlayacağıq. Bəs biz Amerika prezidentinin Pxenyanı
yerlə yeksan etməyə qərar verməsini gözləməkdən başqa nə edirik?
Şimali Koreyanın təhdidləri nüvə silahının yayılmaması haqqında müqavilədəki mühüm boşluqları
ortaya çıxardı. Bu müqavilə Kuba raket böhranından sonra nüvə silahlarını bir gün öz aralarında
arsenallarını sıfıra endirmək barədə razılığa gələ biləcək 5 böyük və ya heç olmasa sağlam məntiqlə
hərəkət edən superderjavalarla məhdudlaşdırmaq məqsədilə imzalanmışdı.
Şimali Koreya bu Müqaviləyə həvəssiz də olsa 1985‐ci ildə qoşuldu, amma 2003‐cü ildə yenidən
çıxdı. BMT‐nin Təhlükəsizlik şurası heç vaxt buna yol verməməli idi, çünki müqavilə üzvlük tərəfin
ali maraqlarına təhlükə yaratmadığı halda birtərəfli ayrılmaya icazə vermir. Şimali Koreya sadəcə
olaraq MAQATE‐nin müdaxiləsi olmadan bombalar hazırlamaq istəyirdi. O belə də etdi və ilk
bombasını 2006‐cı il iyulun 4‐də, Amerikanın istiqlaliyyət günü sınaqdan keçirdi.
Hələ 1994‐cü ildə Şimali Koreyanın gizlicə olaraq iki bomba üçün kifayət qədər plutonium topladığı
məlum olduqda Bill Klinton hökuməti müdaxiləni ciddi şəkildə nəzərdən keçirdi, lakin bunun 100
milyard dollara və 1 milyon insan itkisinə başa gələcəyi hesablamalarından qorxuya düşdülər.
Cimmi Karterin diplomatiyası müharibənin qarşısını aldı, lakin onun danışıqlar nəticəsində əldə
olunan Çərçivə Sazişinə əsaslanan sistem tezliklə çökdü və daha sonra son 10 ildir davam edən
Altıtərəfli Danışıqlarla əvəz olundu. Bu arada ordu uran istehsalını və raketlərin sınağını davam
etdirdi. Sanksiyaların artması Şimali Koreyanı öz təhdidlərini həyata keçirmək üzrə fəaliyyətindən
çəkindirməyəcək. O, hər provakasiyadan sonra daha çox sanksiyaya məruz qalmışdır, hətta Çin də
artıq Təhlükəsizlik Şurasında onların lehinə səs verir. Çinin razılığı ilə belə olsa, ABŞ‐ın onun
şəhərlərini və ya nüvə obyektlərini bombalaması qanlı cavab hücumları ilə nəticələnəcək.
Təhlükəsizlik Şurasının iki yolu var. Birincisi yumşaq yoldur: Şimali Koreyanın bütün bu
aqressiyanın arxasında duran əsl istəyini həyata keçirmək, yəni onu nüvə silahının yayılmaması
haqqında müqaviləyə altıncı (və ya Hindistandan sonra yeddinci) nüvə silahı dövləti kimi yenidən
qəbul etmək. Bu artıq Con Kerri tərədinən rədd edilmişdir və digər dövlətlər tərəfindən də
müqavimətlə qarşılanacaqdır. Amma hərbi yolu saymasaq, bu qeyri‐mümkün vəziyyəti saxlamağın
yeganə yolu ola bilər. Müqaviləyə həmin statusla yenidən qoşulmaq ən azından onun üzərinə
tədricən silahsızlanma öhdəliyi qoyacaqdır (MAQATE‐nin müntəzəm inspeksiyaları olmadan poza
biləcəyi bir öhdəlik olsa da).
Digər yol isə Şimali Koreyanın nüvə müharibəsi təhdidlərini insanlıq əleyhinə cinayət kimi
qiymətləndirmək və onun davranışını araşdırmaq, Kim Çen İnin və onun generallarının potensial
mühakiməsi üçün beynəlxalq cinayət məhkəməsinin prokuroruna göndərməkdir.
Nüvə silahlarından istifadə etmək və ya bu cür istifadə ilə hədələmək BMT tərəfindən 1984‐cü ildə
insanlığa qarşı cinayət elan olunmuşdur. Həmçinin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin 1986‐cı ildə
qəbul etdiyi qərara əsasən “fövqəladə özünü müdafiə halları istisna olmaqla nüvə silahlarından
istifadə etmək və ya bu cür istifadə ilə hədələmək ümumilikdə (beynəlxalq) hüquq qaydalarına
ziddir”. Özünü müdafiə isə Şimali Koreyanın hazırki ilkin istifadə təhdidlərinə şamil olunmur.
Nüvə silahı atmaq və və ya atmaqla hədələmək qeyri‐qanunidir. Ona görə ki, bu silahlar hərbi