Peyk rabitəsi və ya yımının inkişafı mərhələləri

inkapsulyator
- internet standartı (İP) ilə olan siq­ 
nalların MPEG-2/DVB-S standartına çeviricisi qoyulmuşdur. Fərdi 
kompüterə əlavə plata qoymaqla İnternet siqnallarını da 
4
5 

---

qəbul etmək mümkündür. Həmin plata TV proqramlarının qəbuluna 
da imkan verir. 
TV proqramlarının peyklərdən fərdi qəbulu məsələsi XX 
əsrin 80-cı illərinin sonlarından tətbiq olunmağa başlanmışdır. 
90-cı illərin ortalarında Avropada diametri 80 
120 sm olan 
(balkon və ya evin divarına bərkidilən) antenalar və sahə 
tranzistorlu azküylü giriş qurğularından istifadə etməklə 50-yə 
qədər TV proqramlarını bir orbital mövqeden (məs. Hot Brid 
peykindən 13°.B.g. nöqtəsində) qəbul etmək olurdu. 
Cəmi bir neçə il keçdikdən sonra isə həmin peyklərdən 
yüzlərlə TV proqramları qəbul etmək mümkün oldu. Bir neçə TV 
proqramım bir peyk kanalında (hansı ki, əvvəllər yalnız bir 
proqramın ötürülməsi üçün istifadə edilirdi) necə ötürüldüyünü 
aydınlaşdıraq. Peyk retranslyatorlannın buraxma qabiliyyət­ lərinin 
sıçrayışla bu cür artırılmasının əsas səbəbi - TV siqnal­ larının 
formalaşdırılması və emalında rəqəm üsullarına keçil­ məsi 
olmuşdur. 
TV siqnalın abonentə rəqəm formasında necə ötürüldü­ yünü 
nəzərdən keçirək. Müasir studiyada siqnalın rəqəm for­ matına 
çevrilməsi birbaşa telekameranın çıxışında baş verir və onun emalı, 
saxlanması və ötürülməsi rəqəm formasında olur. 
Adi analoq videosiqnalımn rəqəm formatına çevrilməsi­ nin 
ən geniş yayılmış üsulu - impuls-kod modulyasiyasıdır (İKM). 
Burada analoq siqnal diskret sayılmalar şəklində (bəra­ bər zaman 
intervallannda götürülmüş) təsvir olunurlar. Sonra­ dan isə hər 
sayılma kvantlanılır - ötürülməsi üçün icazə verilən qiymətlərdən 
ən yaxındakı ilə əvəz edilir. Nəticədə analoq siq­ nalı, müxtəlif 
impulslar səviyyələri yığımlarına çevrilmiş olur. 
İKM çevirməsinin növbəti mərhələsi - siqnalın rəqəmlərlə 
təvir olunmasıdır. Bu mərhələdə rəqəm siqnalı əmələ gəlir. Rəqəm 
videosiqnalı telekameranın çıxışında, rəqəm videomaq-nitofonun 
çıxışında və yaxud da video-serverin çıxışından sıxma 
(kompressiya) koderinin girişinə daxil olur. Bu koder 1994-cü ildə 
qəbul olunmuş • MPEG-2 standartı ilə işləyir. Həlletmə 
xüsusiyyətinə görə standartda 4 səviyyə (level), istifadə olunan 
alqoritmin mürəkkəbliyinə görə 
5 profil (profile) təyin edilmişdir. Yayım veriliş sistemləri üçün 
MP@ML variantı təklif edilmişdir ki, burada MP